فهرست مطالب

پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز - سال بیست و پنجم شماره 1 (پیاپی 57، بهار 1382)

مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
سال بیست و پنجم شماره 1 (پیاپی 57، بهار 1382)

  • 107 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1382/03/15
  • تعداد عناوین: 17
|
  • دتر محمدحسن امیدوار برنا، سید کاظم مداین صفحه 5
    زمینه و اهداف
    واریکوسل مهمترین علت ناباروری ثانویه در مردان و واریکوسلکتومی روش انتخابی درمان آن است. روش خلف صفاتی یکی از روش های مرسوم است که جدا کردن ورید از شریان و بستن آن باعث مشکل شدن عمل و افزوده شدن به طول مدت زمان عمل جراحی و بیهوشی میگردد. برای پاسخ به این سوال که "آیا حفظ و یا بستن شریان همراه با ورید اسپرماتیک داخلی تاثیری در نتیجه نهایی درمان واریکوسل دارد" این بررسی آینده نگر انجام شد.
    روش بررسی
    در این بررسی 40 بیمار subfertile و infertile را که دارای واریکوسل یک طرفه چپ با درجه های مختلف بودند در طی سالهای 1375 - 1373 به صورت آینده نگر تصادفی تحت بررسی قرار دادیم. قبل از عمل جراحی برای بیماران 2 بار آزمایش تجزیه منی درخواست شده و میانگین تعداد، تحرک و اشکال طبیعی محاسبه گردید. بعد بیماران به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول تحت واریکوسلکتومی خلف صفاتی با حفظ شریان و در گروه دوم بستن شریان همراه با ورید انجام شد. 3، 6 و 9 ماه بعد از عمل در هر گروه آزمایشی تجزیه منی تکرار شده و تغییرات حاصل با هم مقایسه شدند.
    یافته ها
    در هر دو گروه میانگین تعداد کل اسپرم در مقایسه با قبل از عمل افزایش پیدا کرد، این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود (p=0.478) تعداد اسپرمهای متحرک در هر دو گروه در مقایسه با قبل از عمل افزایش داشت. درصد اسپرمهای با شکل طبیعی در هر دو گروه بعد از عمل افزایش پیدا کرد و بررسی های آماری در این مورد نیز اختلاف معنی دار را نشان نداد (p=0.478) ولی مدت زمان بیهوشی در گروه اول (حفظ شریان) 10± 80 دقیقه و در گروه دوم 15± 50 دقیقه بود که این اختلاف معنی دار بود (p=0.043).
    نتیجه گیری
    در واریکوسلکتومی خلف صفاتی، حفظ و یا بستن شریان تاثیری در روی نتیجه نهایی اصلاح کیفیت مایع منی ندارد و با جدا کردن شریان جز اینکه طول مدت زمان عمل و بیهوشی افزایش می یابد کار اضافه ای برای بیمار صورت نمی گیرد.
    کلیدواژگان: واریکسول، لیگاتور ورید اسپرماتیک کیفیت اسپرم، ناباروری
  • صدیقه پورسخا، محمد ابراهیم رهبانی صفحه 11
    زمینه و اهداف
    بیماری لیشمانیوز احشایی در شمال شرقی آذربایجان به صورت آندمیک وجود دارد که در اکثر موارد کودکان خردسال را مبتلا میکند. هدف از این مطالعه شرح مشخصات بیماری لیشمانیوز احشایی کودکان در منطقه آذربایجان و ارزیابی روش های درمانی تازه است.
    روش بررسی
    پرونده بیمارستانی 50 کودک مبتلا به لیشمانیوز احشایی که از شهریور ماه 1372 تا دی ماه 1377 در مرکز پزشکی کودکان تبریز بستری شده بودند از نظر اپیدمیولوژی، بالینی، آزمایشگاهی و روش های درمانی به طور گذشته نگر مورد مطالعه قرار گرفت.
    یافته ها
    کودکان مبتلا به لیشمانیوز احشایی در اغلب موارد ساکن مغان، کلیبر و اهر بودند و یا سابقه مسافرت به مناطق فوق را داشتند (%66) سن بیماران بین 6 ماه تا 12 سال بود و 11 نفر (%22) در موقع پذیرش کمتر از یک سال داشتند. نسبت پسر به دختر 1.17 بود. تب و اسپلنومگالی به ترتیب در 100 و 98% بیماران وجود داشت و هپاتومگالی در %60 بیماران موجود بود. آنمی، لکوپنی و ترومبوسیتوپنی بخصوص در کودکان کم سن شایع بود ESR در تمام بیماران بالاتر از حد طبیعی بود و در %30 موارد بیشتر از 100 mm/h بود. آسپیراسیون مغز استخوان در تمام موارد انجام گرفته بود، آزمایش مستقیم میکروسکوپیک از نظر لیشمانیا در 41 مورد (82%) مثبت گزارش شده بود. آزمایش آگلوتیناسیون مستقیم،DAT) Direct Agglutination Test) در 30 بیمار مثبت و در 2 بیمار منفی بود. تمام بیماران تحت درمان مگلومین آنتی مونات (گلوکانتیم) قرار گرفته بودند. عدم پاسخ به درمان در 2 مورد وجود داشت. یک مورد به دومین دوره درمان با گلوکانتیم پاسخ داده بود و مورد دیگر با آمفوتریسین B درمان شده بود. تمام بیماران در نهایت بهبود یافته بودند.
    نتیجه گیری
    بیماران مبتلا به لیشمانیوز احشایی در منطقه آذربایجان به درمان کلاسیک با آنتی موان پنج ظرفیتی پاسخ مطلوب میدهند، در موارد مقاوم میتوان از آمفوتریسین B و یا ترکیبات لیپیدی جدید آن استفاده کرد.
    کلیدواژگان: لیشمانیوز احشایی، لیشمانیا انفانتوم، آنتی موان، آمفوتریسین BB
  • رضا خندقی، محمد مهدی حسینیان صفحه 16
    زمینه و اهداف
    هدف اصلی در این مطالعه بررسی تعیین نسبت جنسی و سنی در بیماران مبتلا به فلج دوره ای با کاهش پتاسیم (Hokpp) است. این انگیزه از تجارب سالهای متمادی ناشی می شود که به نظر می رسد اختلاف فاحشی از این نظر با منابع معتبر نورولوژی وجود داشته باشد. لذا تصمیم گرفته شد ضمن بررسی درگیری جنسی و سنی در بیماران مورد مطالعه در این میان علایم بالینی و تعیین علل آن و همچنین سطح سرمی کراتین کیناز نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.
    روش بررسی
    این بررسی به طور توصیفی انجام گرفته است. 40 نفر بیمار که با تشخیص Hokpp در بخش اعصاب و ICU اعصاب بیمارستان امام خمینی در سالهای 79-77 بستری شده بودند و تشخیص بیماری آنها با معاینات بالینی و یافته های آزمایشگاهی تایید شده بود، وارد این مطالعه شدند.
    یافته ها
    از 40 بیمار مورد مطالعه 97.5 درصد مذکور و شایعترین گروه سنی (%80) دهه های 3و 4 بوده است. از نظر علل 31 نفر (%77.5) اولیه و در 9 نفر (22.5%) ثانویه بود. از علل ثانویه 80 نفر (20%) مبتلا به Renal tubuar acidosis نوع یک بود.
    از نظر تظاهرات بالینی 32 نفر (80%) ضعف هر 4 اندام داشته و سندرم نادر dropped head syndrome در 4 مورد (%10) مشاهده گردید. (CK) Creatine Kinase سرم که در 27 نفر از بیماران مورد ارزیابی قرار گرفت، در 14 نفر (%52.5) بالا بود.
    نتیجه گیری
    نسبت درگیری جنس مذکر در موارد اولیه و ثانویه و همچنین سن بیماری و مقدار سطح سرمی CK در بیماران مورد مطالعه بالا می باشد.
    کلیدواژگان: فلج حاد، هیپوکالمی، کراتین کیناز
  • ماندانا رفیعی صفحه 22
    زمینه و اهداف
    این بررسی با هدف دستیابی به عوامل تابع مسمومیتها و استفاده از آن جهت پیشگیری از مسمومیت در کودکان می باشد.
    روش بررسی
    502 کودک زیر 12 سال که به علت مسمومیت به بیمارستانهای کودکان و اسدآبادی تبریز در طی مدت 3 سال (75، 74،1373) مراجعه نموده بودند به صورت گذشته نگر تحت بررسی قرار گرفتند.
    یافته ها
    در میان کودکان مسموم پذیرش شده در 2 بیمارستان کودکان نسبت مذکر به مونث 1.3 و بیشتر مسمومیتها در گروه سنی 1-3 سال رخ داده است. مسمومیت با هیدروکربن شایعترین علت (%25.5) و در ردیف بعدی گیاه تاتوره (13.5%) و مسمومیت با ارگانو فسفره (%10.39) قرار دارد. مسمومیت در تابستان کمی نسبت به فصول دیگر شایعتر می باشد. بیشترین شیوع مسمومیت در خانواده های 3 نفره و کمترین شیوع در خانواده های بالای 6 نفر بوده است. اکثرا مقدار ماده مورد استفاده کم بوده و انتقال به بیمارستان سریعا صورت گرفته است. مقدار ماده مصرفی در اغلب موارد یک نوع بوده است. مدت بستری در بیشتر بیماران 1 روز (%47) و بستری بیش از 3 روز 18.1% مورد بود. مراجعه کنندگان بیشتر از اطراف خود تبریز بوده و تنها مورد مرگ به علت مسمومیت با قارچ اتفاق افتاده است (%0.2). اغلب مسمومیتها به صورت اتفاقی و فقط در %0.6 موارد عمدی بوده است.
    نتیجه گیری
    با توجه به شیوع بالای مسمومیت در کودکان باید زمینه شناخت و کنترل و پیشگری از مسمومیت توسعه یابد و اهداف ما بر روی سه عامل اصلی: (1) پیشگیری از مسمومیت (پیشگیری یکم)، (2) برخورد با مسمومین و درمان آن (پیشگیری دوم) (3) پیگیری بیماران پس از مسمومیت و جلوگیری از عوارض آن (پیشگیری سوم) متمرکز گردد.
    کلیدواژگان: مسمومیت، اپیدمیولوژی، کودک، هیدروکربن، تاتوره، ارگانوفسفره
  • محمدباقر رهبانی نوبر، رعنا دایی سرخابی، مخمد حسین آهور صفحه 30
    زمینه و اهداف
    عمل ترابکولکتومی برای کنترل فشار داخل چشمی در گلوکوم پیشرفته از اعمال جراحی متداول می باشد. داروهای آنتی پرولیفراتیو از جمله میتومایسین -C با توجه به اثر شناخته شده آن در مهار بافت اسکار و افزایش درصد موفقیت عمل ترابکولکتومی توسط مولفین باغلظت و زمان تماس متفاوت مورد استفاده قرار گرفته است. در این بررسی میتومایسین -C در موقع عمل ترابکولکتومی به طور اولیه به کار رفته و نتیجه عمل، میزان کنترل فشار داخل چشمی و عوارض حاصل تحت بررسی قرار گرفته است.
    روش بررسی
    بررسی به صورت مطالعه توصیفی بر روی 10 چشم مبتلا به گلوکوم زاویه باز اولیه پیشرفته که نامزد جراحی فیلترینگ شده بودند انجام شد و در هر 10 مورد، عمل جراحی توسط یک جراح، با تکنیک مشابه و با استفاده از میتومایسین با غلظت 0.1 میلی گرم بر میلی لیتر و با مدت تماس 3 دقیقه صورت گرفت و نتایج پس از عمل حداقل در طول مدت 6 ماه پیگیری و تحت بررسی قرار گرفت.
    یافته ها
    هیچ موردی از افزایش فشار داخل چشمی و یا Failure گزارش نشد. از عوارض ایجاد شده قابل توجه می توان از خونریزی رتینال در 1 مورد، کندگی شدید کوروئید در 1 مورد و هیپوتونی مداوم پس از عمل و پیشرفت کاتاراکت در 1 مورد وافیوژن خفیف کورئید در 2 مورد نام برد.
    نتیجه گیری
    از توصیف نتایج این بررسی چنین می توان استنتاج نمود که غلظتهای بسیار کم از میتومایسین می تواند سبب مهار فرایند فیبروپرولیفراسیون در محل جراحی ترابکولکتومی شده و فیلتراسیون موفق و طولانی مدت برقرار نماید ولی در عین حال، عوارض حاصل به کنترل و ارزیابی دقیق بویژه در دوره پس از عمل نیاز دارد.
    کلیدواژگان: ترابکولکتومی، میتومایسین C، گلوکوم زاویه باز
  • کاظم سخا، دکرت مژگان آقایی صفحه 34
    زمینه و اهداف
    با توجه به واکسیناسیون BCG در دوران نوزادی مطالعه ای با اهداف زیر صورت گرفت: نتایج تست PPD بعد از تزریق واکسن در دوره نوزادی به روش استاندارد چقدر است؟ نتایج تست PPD بعد از واکسن درشیر مادرخوار و غیر شیر مادر خوار چگونه است؟ میزان اسکار ناشی از واکسیناسیون BCG چقدر است؟ و چه رابطه ای بین اسکارBCG و نتایج تست PPD وجود دارد، و چند درصد شیرخواران دچار آدنیت ناشی از واکسن میگردند؟
    روش بررسی
    تعداد150 نوزاد (87 پسر و 63 دختر) متولد شده در کرمانشاه که توسط یک تکنسین ماهر بعد از تولد واکسن BCG دریافت نموده بودند در سه ماهگی با 0.1 میلی لیتر از محلول 5 واحدی PPD تهیه شده در انستیتو رازی ایران مورد مطالعه قرار گرفتند.
    یافته ها
    در 146 شیرخوار (%97.33) اسکار BCG وجود داشت، میانگین اسکار ایجاد شده 5.28±1.56 mm بود، بین دختر و پسر اختلاف معنی داری وجود نداشت (p>0.05). نتایج تست مانتو پس از 72 ساعت نشان داد که میانگین این تست 5.1 ± 3.25 mm میباشد. شصت و هشت نفر (45.33%) تست مانتو کمتر از 5 mm و 70 نفر (46.66%) بین 5-9 و 11 نفر (%7.33) 10-14 mm و یک نفر (%0.66) 15 mm داشت. در این خصوص هم اختلاف معنی داری بین دختر و پسر دیده نشد (p> 0.05). شیرخوارانی که اسکار BCG نداشتند غیر از یک نفر تست PPD منفی داشتند، شیرخوارانی که اسکار BCG داشتند و تست مانتو آنها منفی بود متوسط اسکار ایجاد شده در آنها 4.42 ±3.72 mm و در گروهی که تست مانتو بیش ازmm 5داشتند متوسط اسکار در آنها 5.85±3.3 mm بود، بین اندازه اسکار BCG و اندازه تست مانتو رابطه مستقیم وجود داشت ((p<0.05.
    تفاوت آماری از نظر نتایج تست مانتو و اسکار BCG بین شیر مادرخواران وشیر بطری خواران وجود نداشت (p>0.05) و در 5.33% شیرخواران آدنیت زیر بغل دیده شد.
    نتیجه گیری
    مطالعه حاضر نشان میدهد که %97 از نوزادانی که بعد از تولد واکسینه می گردند، سه ماه بعد دارای اسکار BCG بوده و دفاع آنها در مقابل باسیل سل افزایش می یابد. همچنین این مطالعه نشان میدهد که تشخیص سل بر مبنای تست مانتو بیش از mm 10 بعد از واکسیناسیون مطلق نبوده و باید از سایر اقدامات تشخیصی در کودکان استفاده نمود.
    کلیدواژگان: سل، واکسیناسیون BCG، تست PPD
  • مسیح الله طاهر، سیدعلی اصغر مشتاقی، عبدالرحیم امامی، مسعود امینی، فرزانه پاک سرشت صفحه 39
    زمینه و اهداف
    دیابت بیماری شایعی است که با بروز بی نظیمی هایی در متابولیسم قندها، چربی ها، پروتئینها، لیپیدپراکسیداسیون و گلیکوزیلاسیون غیر آنزیمی کلاژن و هموگلوبین همراه است. این آشفتگی ها در اثر کاهش یا نقص در تشکیل هورمون انسولین به وجود می آید. از طرفی هورمونهای پانکراس در متابولیسم تریس المنتها موثر بوده و در بیماران دیابتی تغییر موضع این عناصر وجود دارد، با توجه به توضیحات فوق به بررسی متابولیسم آهن در این بیماران تصمیم گرفته شد.
    روش بررسی
    با همکاری مرکز تحقیقات دیابت، آزمایش بر روی تعداد 100 نفر مرد و 100 نفر زن مراجعه کننده به مرکز انجام گرفت. یک گروه کنترل با قند ناشتای بین 92-82 و سه گروه مردان به ترتیب با قند ناشتای 190-140، 250-190 و بیش از 250 میلی گرم درصد و سه گروه زنان با قند ناشتای 180-130، 250-180 و بیش از 250 در نظر گرفته شد. سپس میزان هموگلوبین با روش سیانومت هموگلوبین، هماتوکریت با استفاده از میکروسانتریفیوژ آهن و TIBC با روش Iron rapid test سرولوپلاسمین با روش آمین اکسیداز و مس با روش اتمیک ابزوربشن تعیین مقدار گردید.
    یافته ها
    در زنان، آهن نسبت به کنترل به ترتیب 8.9، 13.8، 17.7 درصد و در مردان 7.8، 14.9 و 17.6 درصد افزایش نشان داد. درصد اشباع ترانسفرین با فرمول Fe/TI Bc×100 محاسبه و در گروه دوم و سوم مردان 32.5 و 34.7 درصد و در خانمها 20.3 و 22.9 درصد نسبت به کنترل افزایش نشان داد. مس در گروه مردان به ترتیب 11.2، 17.2 و 20.4 درصد و در خانمها 10.2، 16.5 و 19.1 درصد افزایش نشان داد. سرولوپلاسمین در گروه مردان به ترتیب 13، 21 و 25 درصد و در خانمها 16.5، 22.1 و 26.8 درصد افزایش داشت، ضمنا ضریب همبستگی مثبت باr=0.89 بین غلظت سرولوپلاسمین و مس مشاهده گردید. هموگلوبین و هماتوکریت تغییرات معنی دار نشان ندادند.
    نتیجه گیری
    با توجه به نتایج حاصل از پروژه فوق شاید بتوان گفت در بیماران دیابتی علاوه بر اشکال در متابولیسم مواد سه گانه با آشفتگی های تریس المنتها مواجه هستند و اگر در مداوای این بیماران اثرات جانبی افزایش این عناصر در نظر گرفته شود نتایج بهتری حاصل خواهد شد.
    کلیدواژگان: هیپرگلیسمی، هموگلوبین، سرولوپلاسمین، مس، آهن، گلیکوزیلاسیون
  • درخشنده علیپناهی، دیما عندلیب صفحه 44
    زمینه و اهداف
    اگزوتروپیای متناوب انحراف به خارج محور بینایی است که می تواند به صورت آشکار یا مخفی باشد، نتیجه جراحی به صورت ایزوتروپیای (انحراف به داخل) خفیف حدود ده تا چهارده پریسم دیوپتر بعد از جراحی رسس دو عضله راست خارجی در اگزوتروپیای متناوب بهترین پیش آگهی را در برقراری وضعیت قابل قبول در دراز مدت دارد. هدف این مطالعه بررسی نحوه ارتباط بین نتایج زودرس و درازمدت این جراحی میباشد.
    روش بررسی
    تحقیق به روش مطالعه آینده نگر بر روی 12 بیمار با میانگین سنی 17.75 سال که به علت اگزوتروپیای متناوب تحت عمل جراحی فوق قرار گرفته بودند صورت گرفت. تمام بیماران به مدت 6 ماه پیگیری شدند. معاینه قبل از عمل و پیگیری توسط یک پزشک صورت گرفت. نتیجه قابل قبول به دنبال جراحی وجود انحراف کمتر از ده پریسم دیوپتر (ایزوتروپیا یا اگزوتروپیا) می باشد. نتایج حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS مورد بررسی های آماری قرار گرفت.
    یافته ها
    بیماران به مدت 6 ماه پیگیری شدند. شصت و شش درصد آنان به نتیجه قابل قبول در 6 ماه رسیدند در حالی که فقط 50% بیماران به نتیجه قابل قبول در یک هفته بعد از جراحی رسیده بودند.
    پنجاه درصد کل بیماران در طول 6 ماه دچار تغییر در میزان انحراف شدند. هیچ کدام از بیمارانی که به وضعیت قابل قبول در یک هفته بعد از عمل رسیده بودند در 6 ماه تغییری در این وضعیت نشان ندادند. میانگین تغییرات انحراف در طول 6 ماه یک و هفتاد و پنج صدم پریسم دیوپتر Exoshift (تغییر انحراف به خارج) بوده است که از نظر آماری بر اساس تست t-student معنی دار نبود. (p>0.5).
    نتیجه گیری
    بین نتایج زودرس و دیررس ارتباط آماری وجود نداشت با گذشت 6 ماه میزان موفقیت جراحی افزایش یافت. به نظر می رسد که اعمال Fusion توسط بیمار در این 6 ماه برای تصحیح هر نوع انحراف باقیمانده علت اصلی باشد.
    کلیدواژگان: اگزوتروپیا، رسس دو عضله راست خارجی
  • جمال عیوضی ضیایی، محمدصادق صدیق مستوفی، محمد انعامی علمداری، حبیب افصلی فرد صفحه 48
    زمینه و اهداف
    یکی از داروهای انتخابی در درمان لوسمی لنفوسیتی حاد وین کریستین می باشد. ملاحظه شده است که مهمترین عامل محدود کننده تجویز وین کریستین ایجاد نوروپاتی محیطی می باشد. تاکنون ماده ای که بتواند به طور موثر از اثرات نوروتوکسیسیتی این دارو جلوگیری کند شناسایی نشده و نتایج حاصل از مطالعات حیوانی در انسان نتیجه بخش نبوده است و تنها راه کاهش دوز دارو یا قطع دارو می باشد. بنابراین تشخیص به موقع نوروپاتی و تصمیم گیری برای ادامه درمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
    روش بررسی
    این مطالعه بر روی 15 بیمار مبتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد به منظور بررسی و مقایسه سرعت هدایت عصبی قبل و بعد از دریافت وین کریسیتین صورت گرفته است.
    یافته ها
    آزمون ضریب همبستگی با P<0.0005 بین سرعت هدایت عصبی بیماران در اعصاب حسی و حرکتی اندام فوقانی قبل وبعد از دریافت وین کریستین ارتباط معنی داری را نشان داد.
    نتیجه گیری
    نتایج پژوهش نشان داد سرعت هدایت عصبی بیماران در اعصاب حسی و حرکتی اندامهای فوقانی و تحتانی بعد از دریافت وین کریستین کاهش یافته است.
    کلیدواژگان: سرعت هدایت عصبی، لوسمی لنفوسیتی حاد، وین کریستین
  • اشرف فخرجو، سید کاظم مداین صفحه 54
    زمینه و اهداف
    ارزیابی سیتولوژی ادرار برای موارد متعدد بالینی مورد استفاده قرار می گیرد. این آزمایش دارای ارزش غربالی جهت شناسایی افراد با استعداد بالا برای ابتلا به بدخیمی های اروتلیال است. این روش برای پیگیری بیماران درمان شده و کنترل تومور باقیمانده پس از عمل جراحی در تومورهای بدخیم مثانه نیز مناسب است.
    روش بررسی
    در این تحقیق بیماران مبتلا به هماتوری نمونه گیری ادراری انجام گرفت و بلافاصله سانتریفوژ شد. سپس روی لام گسترش داده شده و رنگ آمیزی پایانیکولائوورایت روی آنها انجام گرفت. پس از آماده شدن لامها بر اساس زمینه اسمیر نوع سلول و عناصر دیگر گزارش سیتولوژی تهیه گردید. در موارد مثبت یا منفی از نظر تشخیص، علت هماتوری بیماران با روش های بررسی دقیقتر مانند سیستوسکوپی و بیوپسی از نظر وجود تومور مورد بررسی قرار گرفتند.
    یافته ها
    نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که حساسیت سیتولوژی ادراری در تشخیص تومورهای مثانه حدود 73.58% و ویژگی آن 99.17٪ بود. ارزش پیشگویی مثبت و منفی به ترتیب %84.78 و %98.36 و بازدهی %97.67 بود.
    نتیجه گیری
    تست سیتولوژی ادراری در افراد مبتلا به هماتوری می تواند به عنوان یک تست بیماریاب غربالگر بسیار باارزش در شناسایی تومور اروتلیوم مورد استفاده قرار گیرد. به دلیل مزایای متعدد، مثل اقتصادی بودن، غیرتهاجمی بودن و حساسیت بالا نسبت به سایر روش ها از اهمیت بیشتری برخوردار است و در پیگیری بیماران مبتلا به سرطان مثانه و با افراد با استعداد بالای ابتلا به سرطان به عنوان یک ضرورت پزشکی مطرح می گردد.
    کلیدواژگان: هماتوری، سیتولوژی اداری، صحت تشخیص سیتولوژی اداری
  • نازیلا کشاییان، بدرالملوک فرقانی، مریم طلا مینایی، مهرداد حسین پور، مسعود امینی صفحه 59
    زمینه و اهداف
    آترواسکلروز از شایعترین عوارض بیماری دیابت به شمار می رود که باعث اختلالات قلبی، مغزی، کلیوی و چشمی در افراد دیابتی می شود. به نظر می رسد کنترل کلسترول و تری گلیسرید خون و نیز وزن افراد دیابتی در پیشگیری و درمان این عارضه مؤثر باشد. بر این اساس، این مطالعه با هدف تعیین ارتباط عادات غذایی با وضعیت BMI (نمایه توده بدنی)، تری گلیسرید و کلسترول بیماران دیابتی غیروابسته به انسولین انجام گرفت.
    روش بررسی
    این مطالعه که واجد ویژگی های توصیفی و تحلیلی می باشد با استفاده از روش نمونه گیری آسان بر روی افراد دیابتی غیروابسته به انسولین بالای 30 سال مراجعه کننده به مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم اصفهان در طی سال 1377 انجام شد. از افراد شرکت کننده در مطالعه، پرسشنامه استاندارد عادات غذایی Passim & Bennett توسط کارشناس تغذیه در بدو ورود به مرکز تحقیقات تکمیل شد. براساس این پرسشنامه، 34 ماده غذایی براساس دفعات مصرف در سه گروه: بیش از 3 بار، 31 و کمتر از یک بار در هفته جای گرفتند. میانگین مقدار مصرف روزانه غذاها با استفاده از مقادیر مصرفی در یک هفته از بیماران اخذ گردید و براساس واحد گزارش شد. از هر بیمار آزمایشهای بیوشیمیایی تری گلیسرید و کلسترول به عمل آمد. همچنین قد و وزن با حداقل لباس اندازه گیری شده و با تقسیم وزن به مجذور قد برحسب متر، نمایه توده بدنی (BMI) تعیین گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های تجزیه عاملی، رگرسیون چند متغیره و t-student استفاده گردید و p<0.05 معنی دار تلقی شد.
    یافته ها
    افراد شرکت کننده در مطالعه 86 نفر (31 مرد و 55 زن) در محدوده سنی 6530 سال بودند. نتایج نشان می دهد که سبزیجات خام با کلسترول سرم و BMI ارتباط معکوس داشت. هیچ یک از مواد غذایی با تری گلسیرید رابطه نداشت. میانگین روزانه مصرف چربی 68 گرم و کلسترول mg 270 بود.
    بحث و نتیجه گیری
    از نتایج این مطالعه چنین استفاده می شود که سبزیجات در کاهش کلسترول سرم و BMI موثر است. بنابراین به نظر می رسد، بایستی بیماران دیابتی را به مصرف بیشتر سبزیجات تازه ترغیب نمود.
    کلیدواژگان: عادات غذایی، دیابت، نمایه توده بدنی، کلسترول سرم، تری گلیسرید سرم
  • فرزین میرزا طلوعی، جواد آقازاده، باقر پورحیدر صفحه 65
    زمینه و اهداف
    بیماری اسکولیوزیس ایدیوپاتیک یک بیماری پیشرونده و به احتمال زیاد ژنتیکی است که در آن ستون مهره نوجوانان در سنین بلوغ دار انحنا و دفورمیتی می شود و در مراحل پیشرفته موجب کاهش فعالیت فرد، بیماری های تنفسی (RestrIctIv pul dIsease) نارسایی قلبی و مشکلات روحی و روانی می شود؛ %70 بیماران اسکولیوزیس ازدواج نکرده اند. این بیماری، به علت محل بروز که در معرض دید نمی باشد، در مراحل اولیه تشخیص زود هنگام دفورمیتی های ستون مهره و پیگیری مناسب می تواند موجب ایست پیشرفت انحنای ستون مهره شده و نیاز به جراحی و عوارض خطرناک را کاهش دهد.
    روش بررسی
    در این مطالعه که از نوع توصیفی و مقطعی بود از تست Forward bending test برای غربالگری استفاده شد. کلیه دانش آموزان مدارس راهنمایی موجود در سطح شهرستان ارومیه توسط غربالگرهای آموزش دیده معاینه شدند و موارد مشکوک به درمانگاه اسکولیوزیس ارجاع شدند. موارد مشکوک توسط ارتوپد معاینه و افرادی که از لحاظ کلینیکی تست آنها مثبت ارزیابی می شد جهت رادیوگرافی به رادیولوژی ارجاع می شدند. مواردی که در رادیوگرافی انحنای بیش از 10 درجه ستون فقرات داشتند، به عنوان بیمار اسکولیوزیس شناخته می شدند.
    یافته ها
    به طور کلی 38988 دانش آموزان غربال شدند. از این تعداد 140 نفر از آنها با انجام معاینه کلینیکی بیمار تلقی شدند و 103 نفر از آنها پس از رادیوگرافی به عنوان مورد مثبت شناسایی شدند که 97 مورد اسکولیوزیس ایدیوپاتیک، 2 مورد اسکولیوزیس مادرزادی، 1 مورد اسکولیوزیس، به علت فلج مغزی (CD) و سه مورد اسکولیوزیس به علت بیماری پولیو بودند.
    نتیجه گیری
    تعداد 103 مورد یعنی 75% از 140 نفری که به رادیولوژی فرستاده شدند، اسکولیوزیس داشتند؛ این میزان، در مطالعات مختلف بین 46 تا 82 درصد ذکر شده است. در این صورت شیوع اسکولیوزیس ایدیوپاتیک 0.24% یا 2.4 در هزار نفر محاسبه می شود در صورتی که موارد از دست رفته را نیز به حساب آوریم شیوع برابر با %0.3 یا 3 در هزار نفر به دست می آید. مقایسه شیوع به دست آمده با Iiterature موید پایین بودن شیوع اسکولیوزیس نسبت به سایر مطالعات است. تنها در مطالعه آقای Segil که در سال 1974 در ژوهانسبورگ انجام شد، شیوع اسکولیوزیس %0.3 یعنی مشابه با آمار مطالعه ما ذکر شد. ولی به طور کلی آمار ذکر شده در مطالعات مختلف چیزی نزدیک به 2% یعنی بسیار بیشتر از یافته ما در افراد 11-14 ساله است.
    کلیدواژگان: اسکولیوز، شیوع، غربالگری
  • فیروزه نامی، نیر مهاجری، غلامعلی حامد برقی صفحه 72
    زمینه و اهداف
    با توجه به اینکه میزان شیوع کیست های ساده کلیوی بدون علایم بالینی با پیشرفت سن رو به افزایش است و در مراجع مختلف میزان شیوع آن در مناطق مختلف جغرافیایی متفاوت گزارش شده است لذا برای تعیین میزان شیوع آن در منطقه در افراد بدون علایم بالینی کلیوی و به منظور داشتن پایه ای برای مقایسه با کیست های اکتسابی در افراد مبتلا به نارسایی کلیوی بررسی حاضر انجام گرفته است.
    روش بررسی
    از تاریخ 15/79/4 لغایت 3/9/79 تعداد 1103 بیمار که به منظورهای دیگری از بررسی کلیه به مراکز سونوگرافی بیمارستان امام خمینی، حضرت امیرالمومنین، علی بن ابیطالب (ع) و رادیولوژی آذربایجان مراجعه کرده بودند، با روش آینده نگر مورد سونوگرافی کلیه ها قرار گرفتند.
    یافته ها
    از بین 1103 بیمار مورد مطالعه در 113 نفر کیست پیدا شد (%10.2) که بیشترین تعداد (40 نفر) در گروه سنی 70 به بالا بود ((%27
    نتیجه گیری
    با توجه به یافته های این بررسی به نظر می رسد میزان شیوع کیستهای ساده کلیوی در افراد بدون علایم بالینی در منطقه ما کمتر از تعداد زیادی از آمارهای منتشر شده دیگران می باشد، اما با نتایج برخی از بررسی ها همخوانی نزدیک دارد. همچنین نتایج این مطالعه نشان می دهد که اختلاف میزان شیوع در گروه های سنی 70 و بالاتر (27%) و 60 تا 69 (14.4%) یا PV<0.01 و CI=99% از نظر آماری معنی دار است.
    کلیدواژگان: کلیه، سونوگرافی، کیست
  • جمشید نجفیان، سید مهدی گلستان هاشمی صفحه 76
    زمینه و اهداف
    واریکوسل مهمترین علت ناباروری ثانویه در مردان و واریکوسلکتومی روش انتخابی درمان آن است. روش خلف صفاتی یکی از روش های مرسوم است که جدا کردن ورید از شریان و بستن آن باعث مشکل شدن عمل و افزوده شدن به طول مدت زمان عمل جراحی و بیهوشی میگردد. برای پاسخ به این سوال که "آیا حفظ و یا بستن شریان همراه با ورید اسپرماتیک داخلی تاثیری در نتیجه نهایی درمان واریکوسل دارد" این بررسی آینده نگر انجام شد.
    روش بررسی
    در این بررسی 40 بیمار subfertile و infertile را که دارای واریکوسل یک طرفه چپ با درجه های مختلف بودند در طی سالهای 1375 - 1373 به صورت آینده نگر تصادفی تحت بررسی قرار دادیم. قبل از عمل جراحی برای بیماران 2 بار آزمایش تجزیه منی درخواست شده و میانگین تعداد، تحرک و اشکال طبیعی محاسبه گردید. بعد بیماران به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول تحت واریکوسلکتومی خلف صفاتی با حفظ شریان و در گروه دوم بستن شریان همراه با ورید انجام شد. 3، 6 و 9 ماه بعد از عمل در هر گروه آزمایشی تجزیه منی تکرار شده و تغییرات حاصل با هم مقایسه شدند.
    یافته ها
    در هر دو گروه میانگین تعداد کل اسپرم در مقایسه با قبل از عمل افزایش پیدا کرد، این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود (p=0.478) تعداد اسپرمهای متحرک در هر دو گروه در مقایسه با قبل از عمل افزایش داشت. درصد اسپرمهای با شکل طبیعی در هر دو گروه بعد از عمل افزایش پیدا کرد و بررسی های آماری در این مورد نیز اختلاف معنی دار را نشان نداد (p=0.478) ولی مدت زمان بیهوشی در گروه اول (حفظ شریان) 10± 80 دقیقه و در گروه دوم 15± 50 دقیقه بود که این اختلاف معنی دار بود (p=0.043).
    نتیجه گیری
    در واریکوسلکتومی خلف صفاتی، حفظ و یا بستن شریان تاثیری در روی نتیجه نهایی اصلاح کیفیت مایع منی ندارد و با جدا کردن شریان جز اینکه طول مدت زمان عمل و بیهوشی افزایش می یابد کار اضافه ای برای بیمار صورت نمی گیرد.
    کلیدواژگان: بیوفیدبک، آرامسازی عضلانی، فشار خون، اضطراب، استرس
  • رضاقلی وحیدی، حسین جباری بیرامی، حمیده محمدزاده اسماعیلی صفحه 82
    زمینه و اهداف
    به دنبال بهبود پی در پی تکنولوژی و با توجه به نتایج موفق پیوند عضو، در حال حاضر با چالش کمبود عرضه عضو جایگزین مواجه هستیم؛ علی رغم تلاشهای متعدد برای ترغیب مردم به اهدای عضو هنوز کمبود عضو به طور چشمگیر وجود دارد. امروزه کاندیدا نشدن افراد برای اهدای عضو و نقش کادر بهداشتی، درمانی در آموزش عمومی (مردم) از جمله مسایلی هستند که مطرح می باشند. تصور براین است که ماهیت باورهای کادر بهداشتی و درمانی در خصوص اهدای عضو میتواند فعالیت کادر بهداشتی و درمانی را که می بایستی در آموزش و ترغیب مردم به اهدای عضو به کار گرفته شود، تحت تاثیر شدید قرار دهد. بنابراین در این مطالعه سعی شد، ماهیت باورهای کادر بهداشتی و درمانی شناسایی و به شکلی که بتواند مورد استفاده سیاستگذاران و مدیران اجرایی نظام سلامت قرار گیرد، ارایه شود.
    روش بررسی
    این پژوهش به شکل کیفی به بررسی ماهیت باورهای پرسنل بهداشتی و درمانی که نقش اساسی در اجرای برنامه های آموزشی و ترغیب مردم ایفا می نمایند، پرداخته است. گروهی از کادر شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی انتخاب و از طریق استفاده از بحث گروه های متمرکز باورهای آنان بررسی شد.
    یافته ها
    اکثریت قریب به اتفاق اظهار داشتند که تا به حال درباره اهدای عضو فکر ذکر نکرده اند و تمایلی بر اهدای عضو خویش نداشتند. حدود دوسوم اعضای گروه معتقد بودند که تعلق داشتند به یک طبقه خاص اجتماعی، اقتصادی، تحصیلی و فرهنگی تاثیر چندان قابل توجهی در تمایل افراد به اهدای عضو ندارد، تقریبا نصف مصاحبه شوندگان در اهدای عضو خود تردید داشتند.
    نتیجه گیری
    بررسی بیشتر یافته های این پژوهش کیفی نشان داد که همه افراد مصاحبه شده اتفاق نظر داشتند که به منظور تشویق مردم برای اهدای عضو، آموزش از طرف پرسنل بهداشتی و درمانی از طریق به کارگیری استراتژی های آموزشی مناسب که با توجه به ویژگی های مربوط به مسایل فرهنگی و سطح اطلاعات مردم تدوین شده باشد، امکان پذیر می باشد.
    کلیدواژگان: نگرش، اهدا کننده عضو، مرگ مغزی
  • پستان اضافی در هر دو زیر بغل با ترشح شیر / گزارش یک مورد و مروری بر مقالات منتشر شده در مورد پستان اضافی
    عزت سادات سیدی، محمود عمرانی صفحه 86
    پستان اضافی یا polymastia ناهنجاری ثابت شده است و در مسیر خط شیری جنینی دیده می شود. علایم کلینیکی آن بزرگ شدگی پستان فرعی در دوره بلوغ و یا دوران حاملگی است. اضافه شدن عفونت و یا تغییرات بدخیمی نیز دیده می شود.
    ناهنجاری های استخوانی، کلیوی و قلبی و عروقی همراه با پستان فرعی ممکن است دیده شود. در این مقاله پستان اضافی دو طرفی در خانم 32 ساله ای گزارش می شود که با شروع بلوغ و رشد پستانهای طبیعی، زیر بغلهای او نیز متورم می شوند اما زیاد قابل توجه نبودند. در سومین حاملگی زیر بغلهای او به شدت بزرگ شده و بعد از زایمان نیز گاهگاهی ترشح شیر از هر دو زیر بغل همزمان با پستانهای طبیعی دیده می شود.
    کلیدواژگان: پستان اضافی، زیر بغل، پستان فرعی، ترشح شیر، ماموگرافی
  • چکیده انگلیسی مقالات
    صفحات 1-16