بررسی تاثیر رژیم گیاهخواری بر سیر آترواسکلروز عروق کرونر

هدف از این مطالعه تعیین میزان تاثیر رژیم حاوی میوه، سبزی و سایر غذاهای گیاهی بر سیر آترواسکلروز در بیمارانی است که آنژیوگرافی کرونر شده اند ولی کاندیدای عمل جراحی بای پس عروق کرونری1 و آنژیوپلاستی نیستند.
سی و دو نفر از بیماران مراجعه کننده به بیمارستان قلب شهید چمران اصفهان که ضایعات آترواسکلروز مشخص در آنژیوگرافی عروق کرونر داشتند به طور انتخابی به دو گروه مورد مطالعه گیاهخوار (15 نفرشامل 11 مرد و 4 زن) و شاهد با رژیم غذایی معمولی (17 نفر،15 مرد و 2 زن) تقسیم شدند. کالری رژیم غذایی در گروه گیاهخوار و گروه شاهد متناسب با شرایط آنها و نیاز هر فرد به رژیم غذایی که وزن ایده آل او را فراهم سازد تنظیم شد. این بیماران به هر دلیل کاندیدای عمل جراحی بای پس عروق کرونری و آنژیوپلاستی نبودند و2 EF بالاتر از 25% داشتند. هیچ یک از این بیماران دیابت، اعتیاد، سابقه سکته قلبی در سه ماه قبل از شروع مطالعه، آنژین ناپایدار و بیماری زمینه ای دیگر نداشتند. قبل از شروع مطالعه و حداقل یک سال پس از آن میزان تنگی عروق کرونر توسط آنژیوگرافی، سطح کلسترول تام، LDL و HDL و تری گلیسرید، فشار خون، نمایه توده بدن، سابقه مصرف سیگار و سکته مورد ارزیابی قرار گرفت. توصیه های لازم جهت اصلاح رژیم غذایی، کاهش وزن و افزایش فعالیت جسمانی، قطع مصرف سیگار و کاهش استرس به هر دو گروه ارایه شد. گروه مورد مطالعه تحت نظر متخصص تغذیه یک دوره کامل جهت مصرف رژیم غذایی گیاهخواری کم چربی و حذف کلیه مواد غذایی با منشا حیوانی از رژیم غذایی حداقل برای یک سال قرار گرفتند و به طور دوره ای زیر نظر متخصص تغذیه بودند.
از نظر سابقه پرفشاری خون، مصرف سیگار و سابقه بین دو گروه تفاوت قابل توجهی وجود نداشت. BMI در گروه گیاهخوار کاهش معنی دار5.4 % و در گروه شاهد افزایش مختصر معادل 0.6% را نشان داد. درد سینه (آنژین) بیماران در شروع مطالعه در دو گروه گیاهخوار و شاهد تفاوت قابل توجهی نداشت ولی در پایان مطالعه به علت کاهش قابل توجه آنژین در گروه گیاهخوار و افزایش آنژین در گروه شاهد، تفاوت دو گروه معنی دار شده بود.
سطح کلسترول تام پلاسما در گروه گیاهخوار کاهش معنی دار به طور متوسط %11 و در گروه شاهد 5% را نشان داد، در حالی که LDL(لیپو پروتئین با چگالی کم) در گروه گیاهخوار 18% و در گروه شاهد 8% کاهش داشت. سطح HDL (لیپو پروتئین با چگالی زیاد) به طور متوسط در دو گروه 46 میلی گرم در دسی لیتر بود که طی مطالعه تغییر قابل توجهی نشان نداد. سطح تری گلیسرید در گروه گیاهخوار افزایش متوسط 1.4% و در گروه شاهد کاهش متوسط معنی دار 5.3% را نشان داد.
متوسط حداکثر درصد تنگی در گروه گیاهخوار در 40% افراد پیشرفت (به طور متوسط 19.5%) داشت، در 27% موارد ثابت بود و در 33% افراد برگشت (به طور متوسط 14.4%) داشت. در گروه شاهد کلیه افراد (%100) پیشرفت درصد تنگی ضایعات را نشان دادند. به طور کلی، در گروه گیاهخوار ضایعات به طور متوسط افزایش غیر قابل توجه 3% و گروه شاهد به طور متوسط افزایش معنی دار 25% را در متوسط حداکثر درصد تنگی ضایعات نشان دادند. تفاوت متوسط حداکثر درصد تنگی ضایعات در دو گروه در ابتدای مطالعه قابل توجه نبود ولی در انتها این تفاوت معنی دار شد.
در مجموع، این مطالعه نشان داد که رژیم غذایی گیاهخواری در کند کردن رشد، متوقف کردن و برگشت پذیری ضایعات آترواسکلروتیک کرونر و نیز آثار مفید بالینی در کاهش آنژین، کلسترول تام،LDL و BMI موثر است.