تاثیر توانبخشی روانی- اجتماعی بر بهزیستی روانشناختی، سلامت روان و نگرانی از تصویر بدنی در زنان ماستکتومی شده

سرطان پستان از شایع ترین تورمورهای بدخیم در زنان است که روش درمان رایج آن ماستکتومی می باشد. زنان ماستکتومی شده دارای مشکلات روانشناختی زیادی هستند. با توجه به اثربخشی رویکرد توانبخشی روانی- اجتماعی، پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر توانبخشی روانی- اجتماعی بر بهزیستی روانشناختی، سلامت روان و نگرانی از تصویر بدنی در زنان ماستکتومی شده انجام شد.

روش مطالعه حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش زنان ماستکتومی شده در بیمارستان پاستورنو شهر مشهد در سال 1397 بودند. از میان اعضای جامعه تعداد 50 نفر پس از بررسی ملاک های ورود به مطالعه با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با روش تصادفی ساده در دو گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت برنامه توانبخشی روانی- اجتماعی قرار گرفت و گروه کنترل آموزشی ندید. داده ها با استفاده از فرم جمعیت شناختی و پرسشنامه های بهزیستی روانشناختی، سلامت روان و نگرانی از تصویر بدنی جمع آوری و با آزمون های آماری خی دو، تی تست و تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند.

 نتایج نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل از نظر سن، تحصیلات و مدت زمان گذشته از عمل ماستکتومی در زنان ماستکتومی شده تفاوت معنی داری وجود نداشت (P>0/05). همچنین، در مرحله پیش آزمون گروه های آزمایش و کنترل از نظر بهزیستی روانشناختی، سلامت روان و نگرانی از تصویر بدنی تفاوت معنی داری نداشتند (P>0/05)، اما در مرحله پس آزمون از نظر هر سه متغیر تفاوت معنی داری داشتند  (P<0/05). به عبارت دیگر، برنامه توانبخشی روانی- اجتماعی باعث بهبود بهزیستی روانشناختی و سلامت روان و کاهش نگرانی از تصویر بدنی در زنان ماستکتومی شده شد (P<0/05).

 بر اساس نتایج، استفاده از رویکرد توانبخشی روانی- اجتماعی در کنار سایر رویکردهای آموزشی و درمانی توسط درمانگران و متخصصان سلامت برای بهبود ویژگی های روانشناختی مختلف به ویژه بهبود بهزیستی روانشناختی و سلامت روان و کاهش نگرانی از تصویر بدنی گروه های آسیب پذیر از جمله زنان ماستکتومی شده می تواند موثر واقع شود.