ادبیات مشروطه و بحران مشارکت در حکومت قاجار

در روزگار قاجار و عصر مشروطه، ایران با تغییرات مهمی در حوزه سیاسی و اجتماعی رو به رو می‏ شود و جامعه با بحران‏های سیاسی بزرگی دست و پنجه نرم می‏ کند. یکی از این بحران‏ها بحران مشارکت است. در این دوران که با روابط جدی میان ایران و غرب هم‏زمان است، فعالیت ادبیات در آگاهی‏ بخشی به توده ‏ها بیشتر می‏ گردد. اگرچه ادب فارسی در تاریخ ایران همواره به اشکال مختلف در صحنه اجتماع حضور داشته و نسبت به مسایل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بی ‏تفاوت نبوده اما با گام نهادن در عصر جدید، این نقش ‏آفرینی پر رنگ‏تر می‏ شود. این پژوهش به روش تحلیلی- توصیفی و با استفاده از کتاب‏ها و مقالات مرتبط با موضوع، به چگونگی رویارویی ادبیات مشروطه با بحران مشارکت پرداخته‏ و به این نتیجه رسیده‏ است که شاعران و نویسندگان، در جریان این بحران به آگاه کردن مردم بر حق و حقوقشان در اداره امور مملکت و دخالت در تعیین سرنوشتشان و هم چنین پرهیز از اختلافات برای رسیدن به حکومت قانون پرداخته ‏‏اند.