جامعه شناسی سیاسی اقلیت مذهبی زرتشتی در عصر رضوی

بعد از سقوط ساسانیان تا برآمدن خلافت عباسی، تکاپوهای زرتشتیان به حفظ میراث و چند شورش سیاسی محدود می-شد. با آغاز خلافت عباسیان و با توجه به متوقف شدن فتوحات در مرزهای شرقی و غریی جهان اسلام، تلاش برای ساختن تمدنی جدید با الهام از مبانی اسلامی و میراث تمدن های باستانی در سطحی وسیع آغاز گردید. در این دوره که همزمان با عصر رضوی است و روایاتی از حضور و نقش پررنگ امام رضا (ع) در مناظرات و مباحث علمی وجود دارد، شاهد حضور و تکاپوهای علمی و فرهنگی فراوان زرتشتیان ایرانی می باشیم که به دلایل متعددی از جمله حمایت های خلیفه های عباسی و نقش پررنگ ایرانیان در دربار عباسی می باشد. پژوهش حاضر بر آن است با روش توصیفی -تحلیلی و با بهره گیری از گزارش های منابع تاریخی به بررسی چگونگی حضور و فعالیت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زرتشتیان در عصر رضوی بپردازد. در پایان نتیجه گرفته شد زرتشتیان علی رغم افول قدرت سیاسی و مصایب مرتبط با آن، همچنان از لحاظ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حضور فعالی در عصر رضوی داشته اند. همچنین روایات و گزارش های از حضور زرتشتیان در جلسات و مناظرات از یک سو و نقش افکار و ایده ها و میراث علمی زرتشتیان در آثار تمدنی این دوره از سوی دیگر؛ نشان می دهد که در عصر رضوی و بخصوص در دوران خلافت مامون و حضور در مرکز قدرت سیاسی بغداد و خراسان، زرتشتیان با توجه به فضای مباحثه و حمایت از تلاش های علمی و فرهنگی توانستند بخشی از میراث گذشته خویش را ثبت و به تمدن اسلامی انتقال دهند.