بررسی گذشته نگر لیکن پلان دهانی در بخش پاتولوژی دهان و فک دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در فاصله سالهای 1347 تا پایان 1381

لیکن پلان بیماری مزمن پوستی مخاطی با تظاهرات کلینیکی متفاوت می باشد. نمای هیستوپاتولوژیک ضایعه اختصاصی نبوده و می تواند در سایر بیماری ها مشاهده شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین برخی خصوصیات کلینیکی و پاتولوژیک موارد لیکن پلان دهانی پس از بازنگری در بایگانی بخش پاتولوژی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد.
در این بررسی case series، بایگانی گروه آموزشی پاتولوژی در فاصله سالهای 1347 تا پایان سال 1381 مورد بررسی قرار گرفت و نمونه های واجد تشخیص لیکن پلان و ضایعات وابسته، مجزا شد. پس از بازنگری اسلایدهای میکروسکوپی و تایید تشخیص، با مراجعه به پرونده بیماران، اطلاعات بالینی شامل سن و جنس بیمار، محل ضایعه، تشخیص بالینی و افتراقی، سابقه پزشکی بیمار و خصوصیات هیستوپاتولوژیک با بررسی اسلایدهای میکروسکوپی استخراج شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمونهای آماری T، ANOVA، Chi-square و Post Hoc Tukey با سطح معنی داری P<0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
از مجموع 402 مورد استخراج شده با تشخیص هیستوپاتولوژیک لیکن پلان و ضایعات وابسته در نهایت 251 مورد با تشخیص قطعی لیکن پلان دهانی مورد بررسی قرار گرفت. میانگین سنی بروز ضایعه 42 سال با طیف سنی 5-83 سال بود. 4/50% بیماران مرد و 6/49% زن بودند. شایعترین شکل بالینی ضایعه فرم زخمی و متوسط زمان حضور ضایعه 4/18 ماه بود. شایعترین محل درگیری، مخاط باکال و پس از آن زبان و لثه گزارش شده بود. لکه سفید، خطوط ویکهام و اریتم مخاطی شایعترین نمای بالینی ضایعه بودند. در بین یافته های میکروسکوپی پاراکراتوز در 1/65% موارد، اورتوکراتوز در 1/31% موارد و باند ائوزینوفیلیک در 2/60% نمونه ها مشاهده شد.
این مطالعه بار دیگر لزوم ارتباط یافته های کلینیکی و هیستوپاتولوژیک در تشخیص صحیح لیکن پلان دهانی را خاطر نشان می سازد.