تاثیر مکمل روی بر چگالی توده استخوانی زنان یائسه مبتلا به پوکی استخوان: کارآزمایی بالینی تصادفی دو سو کور

بالا رفتن سن و سالمندی عامل مهمی در کاهش توده استخوانی و به دنبال آن پوکی استخوان می باشد. کاهش توده استخوانی ممکن است به دلیل کاهش تشکیل استخوان و افزایش تجزیه استخوانی باشد. عنصر روی به عنوان یک ریز مغذی ضروری اثرات تحریکی و مثبت بر فعالیت استئوبلاستها، تشکیل استخوان، مهار فعالیت استئوکلاستها و بازجذب استخوان در شرایط آزمایشگاهی دارد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر مکمل روی بر چگالی توده استخوان طراحی گردید.

این پژوهش به روش کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور بر روی 32 زن یائسه مبتلا به پوکی استخوان مراجعه کننده به کلینیک شیخ الرئیس شهر تبریز انجام شد. افراد به طور تصادفی به 2 گروه تقسیم شدند.گروه مداخله (14=N): در یافت روزانه یک عدد کپسول 220 میلی گرمی سولفات روی حاوی50 میلی گرم روی، گروه دارونما (19=N) دریافت روزانه دارو نما به مدت 90 روز دریافت کردند. اطلاعات فردی و پزشکی افراد با استفاده از پرسشنامه و دریافت غذایی با استفاده از 3 روز یادآمد 24 ساعته در شروع و پایان مطالعه تعیین شد. چگالی توده استخوانی با روش X-ray absorptiometry در ابتدا و انتهای مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت.

میانگین سنی جامعه مورد مطالعه 96/57 سال و میانگین سن یائسگی زنان مبتلا به پوکی استخوان 61/48 سال برآورد شد. تفاوت معنی داری از نظر سن، شاخصهای تن سنجی سطح، تحصیلات و دریافت مواد مغذی مخصوصا روی، بین گروه ها وجود نداشت. تغییر در میانگین دریافت موادمغذی در طول مطالعه نیز معنی دار نبود. میانگین دریافت روی از رژیم غذایی در این گروه از افراد به طور معنی داری پایین تر از مقادیر توصیه شده غذایی بود. بررسی و مقایسه چگالی توده استخوانی در دو گروه نشان داد که در گروه مداخله پس از 90 روز مکمل یاری چگالی توده استخوانی 15/5% و درگروه دارونما 8/2% بهبود یافته بود گرچه این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبود (08/0P=).

نتایج مطالعه حاضر نشان دهنده احتمال وجود اثرات مثبت مکمل یاری با روی بر چگالی توده استخوانی در زنان یائسه می باشد و انجام مطالعات بیشتر در حجم نمونه بیشتر پیشنهاد می گردد.