مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
سال بیست و هفتم شماره 3 (پیاپی 67، پاییز 1384)

امروزه روش های تحلیل دنباله ای به دلیل مزایای اقتصادی و رعایت جنبه های اخلاقی مورد توجه جدی مجریان کارآزمایی های بالینی قرار گرفته اند. روش های دنباله ای این امکان را فراهم مینمایند تا در طی انجام کارآزمایی تحلیل هایی به منظور مقایسه دو درمان انجام گیرد و در صورت مشاهده تفاوت معنی دار بین دو روش درمانی، کارآزمایی زودتر از موعد مقرر متوقف گردد. هدف از مطالعه حاضر که برای اولین بار در کشور انجام شده است، بررسی مزایای روش تحلیل دنباله ای در یک کارآزمایی بالینی میباشد.
در این بررسی، نقش آزمون مثلثی به عنوان یکی از کاراترین روش های تحلیل دنباله ای، در یک کارآزمایی بالینی دوسوکور و به منظور بررسی تاثیر دوز کم دگزامتازون (0.15 mg/kg) بر لرز بعد از عمل، در جراحی های انتخابی اورولوژی، ژنیکولوژی، ارتوپدی و جراحی عمومی، مورد بررسی قرار گرفته است.
نتایج این مطالعه نشان داد که در هفتمین تحلیل فیمابینی و بعد از ورود 140 بیمار در مطالعه 70) نفر در گروه دگزامتازون و 70 نفر در گروه دارونما(کارآزمایی به نفع دگزامتازون متوقف گردید. این در حالیست که بر مبنای روش های معمول 200 بیمار برای انجام کارآزمایی لازم بود. از جنبه بالینی نیز مشاهده گردید که استفاده از دوز کم دگزامتازون بروز لرز بعد از عمل را به طور معنی داری (P=0.02) نسبت به دارونما کاهش میدهد 11.4) درصد در مقابل 28.6 درصد(.
از نقطه نظر روش شناسی این کارآزمایی نشان داد که استفاده از آزمون مثلثی حجم نمونه را به میزان 30 درصد نسبت به طرح یک مرحله ای (طرح با حجم نمونه ثابت) کاهش میدهد که از نظر اقتصاد بهداشت اثر بخش تر است.

تحقیقات گذشته نشان داده اند که شروع زود هنگام مصرف سیگار مهمترین تعیین کننده مدت زمان مصرف، مقدار مصرف روزانه و احتمال وابستگی به نیکوتین می باشد. هدف مطالعه حاضر تعیین پیشگو کننده های فردی و محیطی انتقال از مرحله غیر سیگاری به سیگار آزموده و انتقال از سیگار آزموده به مرحله سیگاری معمول می باشد.
در این مطالعه هزار و صد و سی و دو دانش آموز دوم دبیرستانی)دامنه سنی: 14-19 سال(، دو بار با فاصله زمانی 8 ماه مورد بررسی قرار گرفتند. در اسفند ماه 1381 دانش آموزان یک پرسشنامه خود - ایفای 38 سوالی پاسخ گزین را تکمیل کردند. بعد از 8 ماه، پرسشنامه 5 سوالی دیگری به همان دانش آموزان که در سال سوم دبیرستان به تحصیل اشتغال داشتند، ارایه گردید. از رگرسیون لوجستیک برای تعیین پیشگو کننده های انتقال در مراحل استفاده گردید.
در طول 8 ماه، %11.4 از غیر سیگاری ها به مرحله سیگار آزموده و %14.47 از سیگار آزموده به مرحله سیگاری معمول منتقل شده بودند. برای انتقال از مرحله غیر سیگاری به مرحله سیگار آزموده، داشتن دوستان نزدیک سیگاری و شرکت در جمع گروه های سیگاری پیشگو کننده بودند. وجود فرد سیگاری در خانواده پیشگوکننده انتقال از مرحله سیگار آزموده به مرحله سیگاری معمول بود.
پیشگیری از مصرف سیگار باید در دوره دبیرستان و قبل از آن شروع شود.

زردی نوزادی در طی هفته اول زندگی از شایع ترین پدیده های بالینی دوران نوزادی بوده و فتوتراپی متداول ترین روش برای درمان آن می باشد. بستری نوزاد در بیمارستان همراه با عفونت بیمارستانی، جدایی مادر از نوزاد، دادن حس بیماری به نوزاد و اشتغال تخت بیمارستانی و هزینه های اضافی می باشد. در حالیکه فتوتراپی یک روش درمانی ساده بوده و به راحتی در منزل نیز امکان پذیر است. در این مطالعه فتوتراپی در منزل و بیمارستان از نظر کاهش سطح بیلی روبین، هزینه و عورض مورد مقایسه قرار گرفته است...

عفونتهای دستگاه ادراری از شایعترین عفونتهای باکتریایی و فراوان ترین عفونت های بیمارستانی بوده و علت مهم سپتی سمی به شمار می روند که به مرگ و میر فراوان منجر می گردند. اشریشیاکلی شایعترین عامل عفونت ادراری در بیماران سرپایی و بستری محسوب می شود، بنابر این تعیین الگوی حساسیت آن برای درمان مطلوب، لازم است. این تحقیق یک مطالعه توصیفی - تحلیلی بود که بر روی سویه های اشریشیاکلی ایزوله شده از 103 بیمار سرپایی و 102 بیمار بستری مبتلا به عفونت ادراری از مراکز آموزشی و درمانی امام خمینی (ره) تبریز انجام شد...

کلاپس یا باز شدن ناقص ریه عارضه غیر اختصاصی تعدادی از بیماری های ریوی بوده و در بیماران بستری در بخش مراقبتهای ویژه اطفال شایع است. این بیماری معمولا به دلیل افزایش کار تنفس، هیپوکسمی و افزایش CO2 به تخریب وضعیت عمومی بیمار و نهایتا نارسایی تنفسی منجر می شود. هدف از این مطالعه استفاده از روش طبی یا غیر تهاجمی در درمان کلاپس ریه بیماران بستری در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان کودکان تبریز بوده است.
این مطالعه بصورت آینده نگر، در طی 6 ماه)فروردین لغایت مهر (83 بر روی 24 کودک مبتلا به کلاپس ریه و با استفاده از روش غیر تهاجمی شامل اجزا اصلی چهارگانه درناژ وضعیتی، فیزیوتراپی سینه، آئروسل (مایع به صورت ذرات معلق در هوا) و بازکننده برونش انجام شد.
تمام 24 بیمار فوق که دارای متوسط سن 24 ماه بودند با متوسط طول درمان 3.7 روز به درمان فوق پاسخ داده و کلاپس رفع گردید.
روش فوق به دلیل سادگی و سهل الوصول بودن از یک طرف و علمی و موثر بودن از طرف دیگر، می تواند به عنوان یک روش جایگزین برای برونکوسکوپی مطرح شده و قابل تعمیم به بیمارستانهای کوچک نیز باشد.

فقر آهن و کمبود دریافت ویتامین A شایعترین مشکلات تغذیه ای در دنیا و کشور ما محسوب می شوند. تداخل ویتامین A با آهن به اثبات رسیده است، ولی مکانیسم دقیق این تداخل مشخص نیست. یکی از محل های احتمالی تداخل ویتامین A با آهن می تواند در مرحله جذب آن باشد. با عنایت به این موضوع و با توجه به اینکه در کشور ما تاکنون مطالعه ای جهت بررسی زیست - فراهمی عناصر از جمله آهن انجام نگرفته است، لذا مطالعه حاضر به منظور تعیین میزان زیست - فراهمی آهن نان لواش و اثر ویتامین A بر آن انجام گرفت.
مطالعه در شرایط آزمایشگاهی، تجربی با استفاده از سلولهای Caco-2 و با هضم نمونه نان تحت شرایط مشابه دستگاه گوارش - هضم معدی و هضم روده ای - انجام گرفت. سلولها تحت شرایط استاندارد در روی غشاهای کلاژن دار ما بین دو اتاقک حفره های پلیت های 6 حفره ای کشت شدند. بعد از یکپارچگی کامل سلولی، درصد جذب آهن نمونه نان هضم شده با ویتامین 1000-A میکروگرم درصد گرم و نمونه نان بدون ویتامین A، با استفاده از کلرید آهن (III) نشان دار اندازه گیری شد. زیست- فراهمی آهن بصورت درصدی از آهن نشان دار اولیه که توسط سلولها برداشت شده و به محیط تحتانی انتقال یافته اند، تعریف شد.
میانگین و انحراف معیار درصد جذب آهن در نمونه نان فاقد ویتامین (n=23)A و نمونه نان حاوی ویتامین (n=22)A به ترتیب: 2.73± 1.71 و 6.62± 3.2 درصد بود (p<0.001). با 95 درصد اطمینان حدود درصد جذب آهن نان بدون ویتامین A، 1.99-3.47 و با ویتامین A، 5.2-8.04 درصد بود. ویتامین A بصورت معنی دار باعث افزایش جذب آهن غیر Hem در نان تا حد 2.4 برابر می شد.
زیست - فراهمی آهن موجود در نان لواش در سلولهای Caco-2 پایین است ولی با افزایش ویتامین A زیاد می شود. تشابه نتایج مدل Caco-2 با یافته های مطالعات انجام گرفته در شرایط بدن حاکی از آن است که این سلولها مدلی مناسب جهت مطالعات مختلف تغذیه ای می تواند باشد.

هر چند امروزه در بسیاری از کشورها درمان استاندارد برای سم زدایی بیماران وابسته به تریاک و مواد افیونی، متادون می باشد، ولی کلوئیدین نیز در سم زدایی بیماران وابسته به مقادیر کم تریاک به طور سرپایی یا در بیماران وابسته به مقادیر زیاد تریاک بطور بستری بکار گرفته می شود، این مطالعه در نظر دارد تا تاثیرات استفاده از کلونیدین را در کنترل علایم ترک و سم زدایی بیماران سرپایی وابسته به مقادیر زیاد تریاک مورد بررسی قرار داده و با مقایسه نتایج آن با روش متادون، ضمن کنترل علایم ترک و ممانعت از اعتیاد مجدد به متادون، روش درمانی مقبولی را با حداقل هزینه و در زمان کوتاه فراهم آورد...

بطور کلی بیماری های قلب و عروق در تمامی کشورهای جهان و از جمله ایران، از شایع ترین علل مرگ و میر بشمار می آیند. در میان بیماری های قلب و عروق، گرفتاری آترواسکلروتیک عروق کرونری از شایع ترین نوع می باشند. در حال حاضر نزدیک به نیم قرن است که علم پزشکی با ابداع عمل جراحی پیوند عروق کرونر به مقابله با این بیماری پرداخته است. به نظر می رسد عمر مفید یک عمل جراحی پیوند عروق کرونری بیش از یک دهه نباشد. لذا درصد قابل توجهی از بیماران برای بار دوم نیازمند عمل پیوند کرونر می شوند. هدف از این تحقیق بررسی وضعیت بالینی جراحی های مجدد پیوند عروق کرونر در بیمارستان قلب شهید رجایی تهران می باشد.
این مطالعه توصیفی که بر روی 72 بیمار انجام گرفته با مراجعه به پرونده بیمارانیکه از سال 1377 تا 1380 در بیمارستان قلب شهید رجایی تهران مورد عمل جراحی پیوند عروق کرونر مجدد قرار گرفته بودند انجام شده است. اطلاعات از طریق پرسشنامه ای شامل بر اطلاعات دموگرافیک، ریسک فاکتورها، اندیکاسیونهای عمل مجدد، وضعیت قدرت انقباض و میزان مرگ و میر و عوارض بعد از عمل جمع آوری شده اند. از اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و با روش آماری توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند.
شیوع %1.72 عمل مجدد بای پاس کرونری، کاهش قدرت انقباضی قلب در حد فاصل دو عمل، آنژین پایدار بعنوان شایع ترین علامت بالینی، افزایش درصد ریسک فاکتورهایی نظیر دیابت، هیپرتانسیون، افزایش چربی ها، فاصله کوتاه بین دو عمل در اعمال انجام شده در کشور ما در مقایسه با مراکز معتبر خارج از کشور، افزایش موربیدیته حین عمل و بعد از عمل در عمل مجدد و پیشرفت قابل توجه بیماری آترواسکلروزیس در عروق طبیعی و گرافت شده یافته های این بررسی بوده است.
به نظر می رسد آماده سازی مراکزی ویژه و تربیت نیروی انسانی کارآمد جهت اداره اعمال جراحی مجدد پیوند عروق کرونر با توجه به بالا بودن موربیدیته و بالا بودن سن بیماران و افزایش ریسک فاکتورها، پیشنهاد معقولی در سالهای اخیر باشد. قطعا در سالهای آینده تعداد این اعمال جراحی زیادتر خواهد بود که نیازمند مطالعه وسیع تر و آمادگی بیشتر بیمارستانها جهت اداره این بیماران می باشد.

سنگ شکنی برون اندامی و یورتروسکوپی اساس درمان سنگهای حالبی را تشکیل می دهند. از آنجایی که هر دو روش دارای مزایای زیاد می باشند و نیز چون اثرات درمانی هر یک از روش ها در قسمتهای مختلف حالب فرق می کند، انتخاب بهترین روش که به سود بیمار باشد نیازمند دانستن اطلاعاتی از اثرات درمانی روش های ذکر شده در قسمتهای مختلف حالب می باشد. هدف کلی این پژوهش، تعیین میزان عاری از سنگ شدن در سنگهای حالبی بعد از سنگ شکنی بوسیله دستگاه سنگ شکن بورن اندامی بوده و اهداف ویژه این پژوهش تعیین میزان عاری از سنگ شدن در حالب فوقانی سیانی و تحتانی می باشد...

آترواسکلروز یکی از مشکلات اساسی بیماران تحت همودیالیز می باشد. مطالعات زیادی به همراهی غلظت بالای لیپوپروتیین [Lp(a)] (a) و آترواسکلروز اشاره نموده اند، اما تاثیر رژیم های غذایی و دارو بر سطح Lp(a) سرمی کمتر مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. در مطالعه حاضر اثر تجویز داروی ناندرولون دکانوات (ND) بر سطح سرمی لیپیدی و Lp(a) بر حسب ایزوفرم های مختلف آن مورد بررسی قرار گرفته است.
داروی ND به مدت 4 ماه و هر هفته به میزان 100mg به صورت عضلانی به 64 بیمار کلیوی تحت همودیالیز تزریق گردیده و سطح سرمی لیپید، لیپوپروتیین و Lp(a) با روش های استاندارد و ایزوفرم های آن بروش ایمنوبلاتینگ مورد سنجش قرار گرفت.
نتایج حاکی از افزایش معنی دار کلسترول (p=0.007)، (p<0.04) TG، کاهش قابل توجه غلظت سرمی (p=0.007)HDL-C و (p<0.025) Lp(a) پس از 2 و 4 ماه درمان با ND می باشد. همچنین نتایج به پایداری نسبی این اثرات، 2 ماه پس از قطع تجویز دارو اشاره داشته، همچنین درصد کاهشLp(a) سرمی در بیماران با سطح پایه بالای Lp(a))بیش از (30mg/dl بیشتر از بیماران با Lp(a) پایین)کمتر از (30mg/dl بدون توجه به نوع ایزوفرم آپولیپوپروتیین (a) مشاهده گردید.
نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که داروی ND علیرغم اثرات جانبی مغایر بر سطح سرمی لیپیدی، توانایی کاهشLp(a) را بویژه در بیمارانی با سطح سرمی بالای Lp(a) بدون توجه به وزن ملکولی apo(a) دارا می باشد. تجویز همزمان داروهای مناسب کاهنده لیپیدی خون در کنار استفاده از ND شاید در این دسته از بیماران مفید واقع گردد.

با توجه به اینکه میتومایسین می تواند از رشد بافت فیبروز و تشکیل اسکار جلوگیری نماید. لذا تصمیم گرفتیم اثر میتومایسین را در جراحی داکریوسیستورینوستومی بررسی نماییم. به علاوه به علت احتمال وجود سرطانهای نادر ولی تهدید کننده زندگی در انسدادهای سیستم اشکی تصمیم گرفته شد ارزش نمونه برداری روتین در بیماران مبتلا به انسداد اولیه مجرای اشکی بررسی شود.
چهل و شش بیمار 47) سیستم مجرای اشکی(به طور تصادفی در دو گروه مجزا)جراحی داکریوسیستورینوستومی توام با میتومایسین با دوز 0.3 mg/ml به مدت 3 دقیقه در محل فلپ خلفی مخاط بینی و کیسه اشکی 23) چشم(و بدون میتومایسین 24) چشم(قرار گرفتند و به مدت 12 ماه پیگیری شدند. معیار موفقیت عمل رضایت بیمار و عدم وجود اشک ریزش در نظر گرفته شد. به علاوه در این بیماران طی عمل جراحی از مخاط بینی و کیسه اشکی نمونه برداری انجام شد و جهت بررسی پاتولوژیک ارسال شد.
در بیماران مورد مطالعه موفقیت عمل در گروهی که میتومایسین حین عمل تجویز شد 87 درصد و در گروه بدون کاربرد میتومایسین 83 درصد بدست آمد که آزمون آماری مجذور اختلاف معنی داری بین این دو گروه نشان نداد. در گزارشات پاتولوژی بیماران هیچ موردی از نئوپلاسم، بیماری های گرانولوماتوز و عفونت مشاهده نشد و در تمام بیماران انفیلتراسیون لوکالیزه غیر اختصاصی سلولهای التهابی همراه با فیبروز گزارش شد.
استفاده از میتومایسین با دوز 0.3mg/ml برای 3 دقیقه اثر افزاینده ای در موفقیت عمل داکریوسیستورینوستومی به همراه ندارد و هیچ عارضه ای نیز ایجاد نمی کند و نمونه برداری روتین در این بیماران توصیه نمی شود و تنها در مواردی که بیمار تاریخچه مثبت بیماری های سیستمیک و یا شواهد بالینی درگیری کیسه اشکی داشته باشد توصیه به انجام نمونه برداری شود.

میزان مرگ و میر نوزادان یکی از شاخص های مهم بهداشتی و سلامت جامعه به شمار می رود که به دلیل پیشرفت های فراوان در امر مراقبت های ویژه نوزادان و مادران باردار، در اکثر کشورها در سال های اخیر کاهش چشمگیری داشته است. سپتی سمی هم از علل مهم مرگ و میر بوده و عوامل مولد آن از یک منطقه به منطقه دیگر و از یک زمان به زمان دیگر تغییر می کند. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع و علل مرگ و میر و سپسیس نوزادان در بخش مراقبت های ویژه نوزادان بیمارستان امام خمینی ارومیه طراحی و اجرا گردید.
مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات چک لیست بود و اطلاعات حاصل پس از پردازش با نرم افزار آماری SPSS مورد آنالیز قرار گرفت. جهت مقایسه نسبت ها از آزمون مجذور کای استفاده گردید.
از 210 نوزاد بستری شده 129 نفر پسر، 81 نفر دختر و 123 نفر نارس بودند و میزان کل مرگ و میر (%48.1) 101 مورد %64.3) مذکر و %35.7 مونث(بود. شایعترین علل مرگ و میر به ترتیب شامل پروه مچوریتی (%68)، بیماری غشا هیالن (%52)، ناهنجاری های مادرزادی (%18)، آسفکسی (%13) و سپسیس (%13) بود. شایعترین میکروارگانیسم های مولد سپسیس در این بخش استافیلوکک کوآگولاز منفی (%30)، استافیلوکک اورئوس (%21) و کلبسیلا (%18) بودند. در حالی که سپسیس کلبسیلایی در بین نوزادان فوت شده شایعتر بود.
در این مطالعه مشخص گردید که آمار مرگ و میر در بخش مراقبت های ویژه نوزادان بیمارستان امام خمینی ارومیه بالاتر از سایر مراکز بوده و نیز برخلاف سایر مراکز، سپتی سمی استافیلوککی در این مرکز شایع تر است.

درگیری گره های لنفاوی مهمترین عامل پروگنوستیک در سرطان پستان می باشد و در انتخاب نوع درمان سیستمیک مهم است. آگاهی از درگیری یا عدم درگیری گره های لنفاوی مهمترین مستلزم تشریح گره های لنفاوی زیر بغل است. c-erb B-2 یک انکوپروتئین غشایی است که HER2/neu نامیده می شود و اساسا در سرطان پستان بروز می کند ولی الزاما درهمه موارد سرطان پستان دیده نمیشود.
می خواهیم ببینیم بین درگیری گره های لنفاوی زیر بغل و مثبت شدن c-erb B-2 ارتباطی وجود دارد؟ اگر ارتباطی وجود دارد؛ می توان از آن بعنوان یک مارکر بیولوژیک برای پی بردن به وضعیت گره های لنفاوی و تعیین پروگنوز استفاده کرد، قبل از آنکه احتیاج به تشریح گره های لنفاوی زیر بغل باشد.
در این تحقیق روی 90 مورد سرطان پستان بلوکهای پارافینی تهیه و رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی برای انکوپروتئین c-erb B-2 با روش Biotin-Avidin Peroxidase Complex صورت گرفت و نتایج با و استفاده از آزمون مجذور کای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
از 90 مورد، 85 مورد (%94.4) سرطان داکتال مهاجم، 2 مورد (%2.2) سرطان لوبولر مهاجم، 2 مورد (%2.2) سرطان موسینی و 1 مورد (%1.1) سرطان نوع مدولری بودند. از میان 90 مورد، در 54 مورد ماستکتومی همراه با تشریح گره لنفاوی زیر بغل وجود داشت که 39 مورد درگیری گره لنفاوی داشتند و 15 مورد نداشتند. کلا %40 موارد برای c-erb B-2 مثبت بودند. بین بالا بودن درجه بدخیمی و مثبت شدن c-erb B-2 ارتباط مستقیم وجود داشت (P=0.041). بین درگیری غدد لنفاوی و یا تعداد گره های لنفاوی درگیر و c-erb B-2 ارتباط معنی داری وجود نداشت (P=0.98).
ارتباطی بین درگیری گره های لنفاوی و مثبت شدن c-erb B-2 وجود ندارد و نمی توان از آن به عنوان یک مارکر بیولوژیک برای تعیین درگیری گره های لنفاوی استفاده کرد. لذا در تعیین پروگنوز و تصمیم گیری برای شروع یا عدم شروع درمان سیستمیک جایگزین تشریح گره های لنفاوی زیر بغل نمی باشد. مثبت بودن پروتوانکوزن c-erb B-2 صرفا یک عامل پروگنوستیکی و انتخاب پروتکل درمانی خاصی را شامل میشود.

اسکن استخوان در ارزیابی عملی تومورهایی که متاستاز استخوانی و یا منشاء استخوانی دارند نقش اساسی دارد و لذا استفاده از این روش می تواند نقش مهمی در شناخت مناطق مبتلا و درمان اساسی داشته باشد. در این بررسی 100 بیمار مبتلا به سرطان های مشخص ارجاعی بعد از تزریق تکنسیوم MDP 99m و انجام اسکن از تمام بدن در نماهای قدامی و خلفی توسط دوربین گاما مورد ارزیابی قرار گرفتند. مطالعه اسکن ها ارتباط معنی داری را بین وجود علایم بالینی و وجود یا فقدان متاستاز استخوانی نشان نداد...

افسردگی، مراقبت از بیماران بستری در بخش های داخلی و جراحی را با مشکلات زیادی همراه می سازد. این مطالعه به منظور تعیین شیوع افسردگی در بیماران بستری در بخش جراحی عمومی و نیز اثرات آن در طول مدت بستری آنها انجام شد.
یک صد نفر از بیمارانی که جهت اعمال جراحی انتخابی در بخش های جراحی عمومی بیمارستان امام و سینای تبریز بستری بودند به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و توسط پرسشنامه افسردگی بک، مورد ارزیابی قرار گرفتند. بیماران بر اساس یافته های تست در دو گروه افسرده و غیر افسرده طبقه بندی شدند. طول روزهای بستری در دو گروه نیز تعیین و توسط آزمون تی تست مورد مقایسه قرار گرفت.
91 بیمار از 100 بیمار 50) مرد و 41 زن(مطالعه را تکمیل کردند. بر اساس یافته های تست بک 28 نفر (%30.76) گروه غیرافسرده را تشکیل دادند و 63 نفر (%69.24) مبتلا به درجاتی از افسردگی بودند. اما اگر افسردگی را از نمره بالاتر از 18 تست بک در نظر بگیریم، در این صورت 60 نفر (%65.93) در گروه غیرافسرده و 31 نفر (%34.07) در گروه افسرده قرار می گیرند. در هر دو حالت شیوع افسردگی در بیماران جراحی بالاتر از جمعیت عمومی یعنی %12-25 بدست آمد. متوسط روزهای بستری در گروه غیر افسرده 6.92 روز در گروه بیماران مبتلا به افسردگی متوسط و شدید 9.02 روز بود (P=0.001).
شیوع افسردگی در بیماران بستری در بخش جراحی عمومی بالاتر از جمعیت عمومی بود و افسردگی سبب طولانی شدن روزهای بستری بیماران گردید که از این نظر لازم است مورد توجه قرار گیرد.

آلفافیتوپروتئین بطور طبیعی در سرم جنینی یافت می شود، در حالیکه تولید و ظاهر شدن آن بعد از تولد حاکی از وجود تومورهای سرطانی است. بنابراین با تعیین مقدار این پروتئین، در دوره های جنینی و بعد از تولد می توان عارضه های مختلف جنینی، توموری و غیر توموری را تشخیص داد. از اینرو تولید و خالص سازی این پروتئین به روش فن آوری DNA نوترکیب به منظور تولید کیت تشخیصی حایز اهمیت بسیار می باشد.
پیکیا پاستوریس مخمر متیلوتروفی است که برای تولید آلفافیتوپروتئین انسانی مورد استفاده قرار گرفت. برای تکثیر قطعه ژن مورد نظر از حامل کلونینگ pUC18 و برای بیان پروتئین از حامل دومیزبانه pHIL-S1 استفاده گردید. بعد از ایجاد پلاسمید نوترکیب pS1-AFP از روش های الکتروپوریشن و روش شیمیایی لیتیوم کلراید برای انتقال به سلولهای مستعد سویه GS115-HIS- استفاده گردید. برای غربالگری نیز از محیط اگزوتروفیک فاقد هیستیدین استفاده گردید. به منظور بررسی نحوه اتصال ژن مورد نظر به ژنوم مخمری و فنوتیپ های حاصله، از روش PCR استفاده شد. در راستای بیان ژنی از محیط های کشت YPG و YPM استفاده گردید و میزان کمی و کیفی تولید پروتئین مورد نظر با استفاده از ژل SDS-PAGE و روش ELISA مورد بررسی قرار گرفت.
برش آنزیمی پلاسمید نوترکیب pS1-AFP ترانسفورم شده حاکی از دریافت قطعه 1.78 Kbp ژن AFP بود که در ژل آگاروز (%1) بدست آمد. PCR به عمل آمده نیز وجود این قطعه را تایید کرد. انتخاب سویه های ترانسفورم شده mutS در مقایسه با mut+ و کشت آنها در محیط گلیسرول (YPG) تا حصول کدورت OD600=6 و سپس انتقال به محیط کشت متانول (YPM) با افزودن متانول تا %1 غلظت نهایی سبب حفظ القا تولید پروتئین در محیط اگزوتروفیک فاقد هیستیدین گردید. میزان تولید این پروتئین حدود 10 ug/ml بدست آمد.
این مطالعه نشان داد که قرار دادن ژن سیگنال ترشحی اسید فسفاتاز و راه انداز AOX1 در ابتدای ژن AFP برای بیان و ترشح این پروتئین مناسب می باشد. بنابراین می توان در راستای تولید آنتی بادی تک دودمانی (منوکلونال) از آن استفاده کرده و با خالص سازی آن کیت های تشخیصی آزمایشگاهی را طراحی کرد.

دیستروفی رفلکسی سمپاتیک که به دنبال آسیب های مختلف عضوی به وجود می آید، دردی فوق العاده شدید و پیشرونده است که اگر درمان زود رس شروع نشود هم پاسخ به درمان مشکل خواهد شد و هم با گذشت زمان)حدودا 3 تا 6 ماه(درد تقریبا مادام العمر باقی می ماند و بر شدت آن افزوده می شود. گاهی بیماران از فرط درد دست به خودکشی می زنند. حدود پنج درصد بیمارانی که درد مزمن دارند به این عارضه مبتلا می شوند. هدف از این مطالعه بررسی کاهش درد و رهایی از رنج شدید این بیماران بوده است.
این بررسی بر روی 12 بیمار که به علل مختلف دچار ترومای اندام فوقانی و دیستروفی رفلکسی سمپاتیک شده بودند، انجام شد. پس از معاینه و تشخیص دیستروفی رفلکسی سمپاتیک، رضایت بلوک گرفته و عقده ستاره ای بلوک شد. بیماران در حالت خوابیده به پشت با 12 تا 15 میلی لیتر بوپیواکایین 0.25 درصد تحت تزریق قرار گرفتند که در تزریق نوبت اول و دوم داروی استرویید (متیل پردنیزولون) به مقدار 40 میلی گرم به محلول بی حسی اضافه شده بود ولی در بلوک های بعدی فقط بوپیواکایین 0.25 درصد تزریق شد. حداقل تعداد بلوک 3 نوبت و حداکثر 13 نوبت بود.
بیماران پس از بلوک احساس خوبی داشتند و عضو مربوطه چند دقیقه پس از انجام بلوک گرم می شد و درد بیمار به وضوح کاهش می یافت. در 100 درصد موارد علایم سندرم هورنر دیده شد. هیچ یک از بیماران دچار عارضه مهمی نشدند و پس از بلوک همه بیماران فیزیوتراپی شده با حال خوب از بیمارستان مرخص شدند.
بعضی از بیماران به دیستروفی رفلکسی سمپاتیک مبتلا می شوند که خوشبختانه با تشخیص زودرس و درمان بموقع برطرف می شود. بنابراین توصیه می شود این بیماران به درمانگاه های درد ارجاع شوند تا هر چه زودتر برای درمان آنها اقدام شود. همچنین برای بلوک بوپیواکایین. 25 درصد را پیشنهاد می کنیم.

بررسی تاثیر، ایمنی، ثبات و قابلیت پیش بینی لیزیک (LASIK) در چشم های مبتلا به نزدیک بینی و نزدیک بینی همراه با آستیگماتیسم با ارزیابی تغییرات رفرکتیو، توپوگرافیک، پکی متری و حدت بینایی است.
مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی نیمه تجربی در 80 چشم 41) نفر(که در سالهای 80 تا 82 جهت اصلاح نزدیک بینی و نزدیک بینی همراه با آستیگماتیسم تحت عمل LASIK با دستگاه اگزایمرلیزر Nidek EC-5000 قرار گرفتند انجام شد. در این مطالعه رفرکشن، حدت بینایی، پکی متری و توپوگرافی کامپیوتری قبل و بعد از عمل LASIK مقایسه و کنترل شدند.
- میانگین سنی افراد LASIK شده 30± 10 سال و میانگین مدت پیگیری 12 ماه بود.
- میانگین بهترین دید اصلاح شده با عینک قبل از عمل 0.1 LogMar، 20.25 بود. میانگین دید بدون اصلاح بعد از LASIK در ویزیت نهایی به 0.2 LogMar، 20.30 و میانگین بهترین دید اصلاح شده با عینک در ویزیت نهایی بعد از LASIK به 0.35 LogMar، 20.22 رسید و ضریب ایمنی این روش 1.01 و ضریب تاثیر آن 0.93 بدست آمد.
- میانگین اسفریکال اکی والانت عیب انکساری در سطح عینک قبل از عمل -5.75D± 3 بود و در ویزیت نهایی بعد از عمل به -0.35D± 0.62 رسید. میانگین عیب انکساری اصلاح شده در 80 چشم 5.69D بود.
- میانگین ضخامت قرنیه قبل از LASIK 539D± 46 میکرون بود و بعد از LASIK به 473 ±49 میکرون کاهش یافت.
- میانگین ضخامت برداشته شده از قرنیه در زمان 81.40 LASIK میکرون و میانگین میزان ضخامت برداشته شده به ازای هر دیوپتر 14.31 میکرون بدست آمد.
- میانگین قدرت انکساری موثر قرنیه قبل از انجام LASIK، 43.83D± 1.63 بود، 5 روز بعد از LASIK به 39.47D± 1.84 و در ویزیت نهایی به 38.98D± 2.05 رسید. لذا برگشت در چشم های LASIK شده اتفاق نیافتاد و روش از ثبات خوبی برخوردار بود.
LASIK در اصلاح نزدیک بینی و نزدیک بینی همراه با آستیگماتیسم یک روش موثر است و از ایمنی، ثبات و قابلیت پیش بینی مطلوب بعد از عمل برخوردار است.

سازمان بهداشت جهانی در 1993 اعلام کرد که سل یک فوریت جهانی است. بروز سل خارج ریوی در سالهای اخیر افزایش یافته و بر روی سل ادراری تناسلی تاکید بیشتری شده است. برای ارزیابی وضعیت موجود سل ادراری تناسلی در استان آذربایجان شرقی، مطالعه حاضر به صورت توصیفی انجام شد تا ضمن بررسی روند شیوع، تابلوی بالینی و علایم اختصاصی و وضعیت موجود این بیماری مورد مطالعه قرار گیرد.
با بررسی پرونده های بیماران در مدت 15 سال (1367-1381) در مراکز مبارزه با بیماری ها، تعداد 162 بیمار مبتلا به سل ادراری تناسلی در 16 شهرستان استان آذربایجان شرقی تشخیص داده شد. کلیه این بیماران از نظر شیوع علایم، وضعیت کلیه ها و تابلوی بالینی و توزیع جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفتند.
بیشترین شیوع نسبت به جمعیت به ترتیب به شهرستان های اسکو، تبریز و آذرشهر تعلق داشت و کمترین آن در شهرستان میانه بود. علیرغم کاهش سل ریوی در استان، میزان بروز سل ادراری تناسلی در 15 سال اخیر ثابت باقی مانده است. از 162 بیمار، 111 نفر مرد و 51 نفر زن بودند. متوسط سنی مردان 38.5 سال و متوسط سنی زنان 36.2 سال بود. شایع ترین علامت در دستگاه ادراری، سوزش ادرار (%31.4) و در دستگاه تناسلی، تورم بیضه (%68.4) بود. سل ریوی همزمان در %20 بیماران وجود داشت. در دستگاه ادراری، کلیه و مثانه و در دستگاه تناسلی، اپیدیدیم و بیضه بیشتر از بقیه قسمتها گرفتار بودند. آزمون توبرکولین در %70 موارد مثبت بود. اروگرافی وریدی در %91.5 موارد یافته مثبتی داشت. نارسایی کلیه تنها در %2 بیماران وجود داشت. اکثر بیماران در مراحل پیشرفته بیماری مراجعه کرده بودند و تقریبا در یک سوم موارد اعمال جراحی به صورت برداشتن عضو مبتلا به طور کامل یا ناقص و یا اعمال جراحی ترمیمی انجام شده بود که در میان این اعمال ارکیکتومی (%46.4) بیشتر از بقیه موارد را شامل می شد.
در مردان جوان بالاتر از بیست سال که با اپیدیدیمیت مراجعه می کنند باید سل را مد نظر قرار داد و در صورت مقاوم بودن به درمانهای رایج آزمون توبرکولین و آزمایش ادرار از نظر سل و سایر بررسی های تکمیلی انجام داد و با توجه به تفاوت عمده در شیوع سل ادراری تناسلی در شهرستانهای مختلف علل زمینه ای باید بررسی شود.

بلوک سوپراکلاویکولار موثرترین بلوک شبکه بازویی بوده و بی حسی کافی جهت انجام اعمال جراحی در تمامی قسمتهای اندام فوقانی بجز شانه را فراهم کرده و همراه با عوارض چندی نیز می باشد، هدف، بررسی عوارض آن با تکنیک به کار رفته در این مطالعه است.
این بررسی در بخش بیهوشی بیمارستان شهدای تبریز به روش کارآزمایی بالینی از مهرماه سال 1381 تا خرداد ماه 1382 انجام شد و بلوک در 80 بیمار با محدوده سنی 17-70 سال و با میانگین سنی 38 سال که کاندید عمل جراحی در اندام فوقانی و اندیکاسیون انجام بلوک داشتند، انجام گرفت. عوارض احتمالی با پرکردن پرسشنامه ای برای هر بیمار مورد بررسی قرار گرفت.
در این مطالعه %43 بیماران دچار عارضه شدند که به ترتیب فراوانی، سندرم هورنر %34، هماتوم %8.8 و آسیب عروقی %2.5 بوده و هیچ یک از بیماران دچار عوارضی چون پنوموتوراکس، بلوک عصب فرینک علامتدار، آسیب عصبی یا مسمومیت دارویی نشدند. نسبت شیوع هماتوم در وارد کردن های متعدد سوزن به وارد کردن منفرد 14 برابر بود (P=0.04). از 80 بیمار 57 نفر مذکر و 23 نفر مونث بودند و رابطه معنی داری بین جنس و عوارض وجود نداشت.
انجام بلوک با تلفیقی از دو تکنیک کلاسیک و پری واسکولر سوپراکلاویکولر موثر بوده و با میزان شکست و عوارض کمتری همراه بود. پیشنهاد می شود با دقت در محل ورود سوزن و اجتناب از وارد کردن بیش از حد آن و تزریق آهسته دارو، ضمن بالا بردن شانس موفقیت در انجام بلوک از عوارض آن نیز کاست.

افزایش هموسیستئین تام پلاسما به عنوان ریسک فاکتور مستقلی در بیماری های قلبی و عروقی شناخته شده است و ارتباط معکوسی با سطوح پلاسمایی اسید فولیک و ویتامین B12 دارد. اکثر مطالعات تاثیر دوزهای مختلف اسید فولیک را به همراه ویتامینهای دیگر مورد بررسی قرار داده اند. لذا مطالعه حاضر به منظور ارزیابی اثر مکمل اسید فولیک تنها به میزان 1 میلی گرم بر سطح پلاسمایی هموسیستئین بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونری صورت گرفت.
این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی (مورد - شاهد) می باشد که بر روی 70 بیمار مرد مبتلا به بیماری عروق کرونری در فاصله سنی 45-65 سال طراحی گردید. بیماران بطور تصادفی به یکی از دو گروه دریافت کننده اسیدفولیک و دارونما تقسیم شدند که به ترتیب روزانه 1 میلی گرم اسید فولیک و دارونما را به مدت 8 هفته دریافت نمودند. نمونه های خون ناشتا قبل و بعد از مکمل یاری جهت اندازه گیری هموسیستئین تام پلاسما و اسید فولیک سرم از بیماران گرفته شد.
میانگین غلظت اسید فولیک سرم بعد از 8 هفته مکمل یاری با اسید فولیک به میزان دو برابر افزایش یافت 10.88) در مقابل (5.39 که از نظر آماری معنی دار بود (P<0.001). میزان افزایش اسیدفولیک سرم در افراد با سطح پایه اسید فولیک سرمی کمتر از 5 ng/ml بیشتر از سایر گروه ها بود 2.5) برابر((p<0.001). میانگین غلظت هموسیستئین تام پلاسما بعد از 8 هفته مکمل یاری با اسید فولیک به میزان 28.2 درصد کاهش یافت 13.94) در مقابل (19.44 که از نظر آماری معنی دار بود (P<0.001). میزان کاهش هموسیستئین تام پلاسما در افراد با سطح پایه هموسیستئین بیشتر از 30? mol/L با 49.4 درصد کاهش 29.50) در مقابل (39.75 و اسید فولیک سرم کمتر از 5ng/ml با 32 درصد کاهش 15.56) در مقابل (23.21 بیشتر از سایر گروه ها بود (p<0.002). در صورتیکه در گروه دریافت کننده دارونما تغییر آماری معنی داری مشاهده نشد. مکمل یاری با اسیدفولیک غلظت هموسیستئین تام پلاسما را در 50 درصد افراد هیپرهموسیستیینمیک مورد مطالعه به مقادیر نرمال یعنی کمتر از 15?mol/L کاهش داد.
نتایج این مطالعه نشان داد که مکمل یاری با اسید فولیک به میزان 1 میلی گرم در روز غلظت هموسیتئین تام پلاسما را در بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونری بطور موثری کاهش می دهد. بنابراین تجویز مکمل اسید فولیک در بیماران قلبی و عروقی با سطوح بالای هموسیستئین تام پلاسما توصیه می شود.

هدف از این ارزیابی علایم و نشانه های درگیری سیستم اوتونوم در مرحله حاد بیماری گیلن باره و رفلکس سمپاتتیک پوستی و نیز ارزش پروگنوستیک آن بود.
چهل و سه بیمار مبتلا به گیلن باره که در مرحله حاد بیماری جهت مطالعه الکترودیاگنوستیک ارجاع شده بودند مورد بررسی و اختلالات اوتونوم با معاینه دقیق بالینی مشخص گردید. رفلکس سمپاتتیک پوستی به روش استاندارد برای کلیه بیماران انجام و ارزش پروگنوستیک تست با آزمونهای مناسب آماری ارزیابی شد.
درگیری سیستم اوتونوم شامل هیپوتانسیون اورتوستاتیک، اختلال تعریق، آریتمی قلبی، اختلالات حاد گوارشی و اختلالات ادراری در 26 بیمار (%60.5) وجود داشت. در 7 بیمار (%16) موج SSR ثبت نشد. مقایسه میانگین زمان تاخیر ظهور موج بیماران با مقادیر نرمال تفاوت معنی داری نشان داد (p<0.001). ارتباط معنی داری بین تست رفلکس سمپاتتیک پوستی مختل و نوع آکسونال بیماری، شدت ضعف و نارسایی تنفسی مشاهده نگردید.
شکایات مربوط به درگیری سیستم اوتونوم در روزهای اولیه ابتلا به سندرم گیلن باره در بیماران ما قابل توجه بوده و بالغ بر 60 درصد بیماران میشد. SSR میتواند این اختلال را نشان دهد ولی فاقد ارزش پروگنوستیک در سیر بیماری بوده و ما استفاده روتین آنرا پیشنهاد نمیکنیم.

تومورهای ژرم سل تخمدان، دو سوم تومورهای تخمدان در دو دهه اول زندگی را تشکیل می دهند. علایم بالینی تومور، ایجاد بزرگی شکم، وجود توده لگنی یا شکمی، درد و اختلالات قاعدگی است. درمان بیماری، جراحی و حذف تومور و در موارد لزوم، شیمی درمانی است. خوشبختانه با درمان های جدید علاوه بر اینکه بدخیمی بطور قابل توجهی علاج می یابد، باروری بیماران هم حفظ می شود. هدف از این مطالعه بررسی ده ساله تومورهای بدخیم ژرم سل تخمدان کودکان و نوجوانان در بیمارستانهای قایم (عج) و امید مشهد است.
این مطالعه بصورت توصیفی در 28 کودک و نوجوان با تومور بدخیم ژرم سل تخمدان در بیمارستانهای قایم (عج) و امید مشهد طی سالهای 1370-80 صورت گرفت.
بیست و هشت کودک و نوجوان با تومور بدخیم ژرم سل تخمدان مورد مطالعه قرار گرفتند. شایعترین علایم بیماران عبارت بودند از: توده شکمی و درد. سن متوسط بیماران 12.75 سال بود. درصد تومورهای بدخیم ژرم سل عبارت بودند از: دیس ژرمینوم %39.3، تراتوم نارس %21.4، کارسینوم امبریونال %17.89، تومور کیسه زرده %14.7، کوریوکارسینوم %3.5 و تومورهای مخلوط %3.3. اندازه گیری تومور مارکرهای آلفافتوپروتئین در %64.3 بیماران و هورمون گونادوتروپین جفتی در %57.1 موارد انجام شده بود که در همه موارد تومورهای کوریوکارسینوم هورمون گونادوتروپین مثبت و در تومورهای کیسه زرده آلفافتوپروتیین مثبت بود. محل تومور در %64.4 در طرف راست بود. درمان بیماران بصورت جراحی و برداشتن یک تخمدان در %67.9 بیماران و یا حذف کیست تخمدان (سیستکتومی) در %7.1 موارد بود. شیمی درمانی کمکی با رژیم (بلئومایسین - اتوپوساید+ سیس پلاتین) در %35.78 و (سیس پلاتین – وینکریستین - بلئومایسین) در %35 و (وینکریستین – اکتینومایسین - سیکلوفسفاماید) در %10.7 موارد و بطور متوسط 4.14 دوره انجام شده بود. میزان بقا بیماران بطور متوسط 23.6 ماه بود. حداکثر زمان پیگیری 88 ماه بود. در مواردی که بیماران بعد از پایان پی گیری پنج ساله حامله شده بودند، ناهنجاری مادرزادی در هیچکدام از نوزادان آنان دیده نشد.
با توجه به بدخیم بودن تومورهای ژرم سل پیش آگهی این بیماران خوب است.

آتروفی اساسی عنبیه یکی از حالت های مشخص سندرم ایریدوکورنئو آندوتلیال یا سندرم آی سی ای میباشد که با آتروفی شدید عنبیه و در نهایت ایجاد سوراخ هایی در آن مشخص می شود این حالت آتروفی اساسی عنبیه یا آتروفی پیشرونده عنبیه نامیده شد اما مطالعات بعدی نشان داد که آتروفی عنبیه در این بیماری اساسی یا اولیه نمی باشد.
بیماری با مشخصات سازگار با این سندرم، با ادم مزمن قرنیه همراه با اسکار و کدورت پایدار قرنیه ای و فشار داخل چشمی نسبتا بالا در هر دو چشم مراجعه و تحت بررسی قرار گرفت. برای جایگزینی بافت کدر قرنیه اقدام به انجام پیوند تمام ضخامت قرنیه گردید. پس از برداشتن اسکار سوراخهای متعدد در عنبیه آشکار گردید و معلوم شد بیمار مزبور مبتلا به اختلال نوع آتروفی اساسی عنبیه است. در این نوشتار به شرح بیماری و شرح حال بیمار مزبور می پردازیم.

وجود لخته در دهلیز چپ، منشا امبولیزاسیون به مناطق مختلف بدن است. در این مقاله، یک مورد خانم 62 ساله مبتلا به آمبولی همزمان عروق کرونری و عروق مغزی گزارش شده است. این بیمار چند بار بعلت کاهش هوشیاری گذرا در بخش اعصاب بستری شده اما بیماری دریچه ای قلب (تنگی دریچه میترال) و وجود لخته در دهلیز چپ تشخیص داده نشده است. بیمار به بخش قلب معرفی شده و در آنژیوگرافی، بطور تصادفی، آمبولی عروق کرونری تشخیص داده شده است. همچنین در عمل جراحی پیوند عروق کرونری همراه با تعویض دریچه میترال و تخلیه لخته از دهلیز چپ، لخته داخل آئورت نیز پیدا شده است.
پیشنهاد می شود که در مواجه با حوادث عروق مغزی راجعه، توجه ویژه به وجود بیماری قلبی (بویژه توسط اکوکاردیوگرافی) انجام شود. آنژیوگرافی بدون توجه به سن انجام شود و آئورتوتومی تجسسی در این مورد در نظر گرفته شود.