به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

فهرست مطالب مهدی قیصری

  • سپیده آقایی*، مهدی قیصری، محمد شایان نژاد

    در مناطق خشک و نیمه خشک به دلیل کمبود میزان بارندگی و محدودیت آب امکان زیر سطح بردن تمام اراضی تحت کشاورزی فاریاب امکان پذیر نیست. به همین دلیل کشت های متراکم با روش آبیاری قطره ای که آب را در محدوده ریشه گیاه توزیع می کند می تواند گزینه مناسبی برای تولید و ارتقاء بهره وری آب باشد. اهداف این پژوهش شامل مقایسه عملکرد و بهره وری آب گندم در دو الگوی توزیع آب در آبیاری قطره ای- نواری و سطحی (آبیاری درجا) در آبیاری کامل و تنش رطوبتی در شرق استان اصفهان بود. تیمارهای آزمایشی شامل دو سامانه آبیاری (آبیاری قطره ای- نواری و سطحی) و سه سطح مختلف آبیاری (یک سطح آبیاری کامل (W1)، دو سطح کم آبیاری شامل دور آبیاری دو برابر و عمق برابر با آبیاری کامل (W2) و دریافت نصف مقدارآب در تیمار آبیاری کامل و آبیاری همزمان با آبیاری کامل (W3)) بودند. در آبیاری سطحی آبیاری یکجا بدون رواناب با راندمان 100 درصد اعمال شد. عملکرد در سطح آبیاری کامل در سامانه آبیاری قطره ای 5338/4 کیلوگرم در هکتار و در سامانه آبیاری سطحی یکجا 5772/8 کیلوگرم در هکتار بود. اعمال تنش در دو سامانه آبیاری نتایج متفاوتی به دلیلی تفاوت در الگوی خیس شدگی داشت. در سامانه آبیاری قطره ای بیشترین کاهش محصول در تیمار W2 و در سامانه آبیاری سطحی بیشترین کاهش محصول در تیمار W3 بود. همچنین، بیشترین شاخص بهره وری آب در سامانه آبیاری قطره ای 1/44kg/m3 مربوط به تیمار W3 و در سامانه آبیاری سطحی 1/46kg/m3 مربوط به تیمار آبیاری W2 بود. در سامانه آبیاری قطره ای مدیریت کم آبیاری دور ثابت عمق متغیر بهترین گزینه مدیریت کم آبیاری است. اما در آبیاری سطحی روش کم آبیاری دور متغیر عمق ثابت (به عبارتی حذف یک آبیاری یا افزایش دور آبیاری) بهترین گزینه مدیریت کم آبیاری است.

    کلید واژگان: کارایی مصرف آب, آبیاری موضعی, قطره ای تیپ, آرایش کاشت}
    S. Aghaei*, M. Gheysari, M. Shayannejad

    Due to water scarcity, it is impossible to utilize all irrigated cropland in arid and semi-arid areas. Therefore, dense cultivation with a drip irrigation system that delivers water directly to the plant's root zone is an appropriate choice to enhance water productivity. The objectives of the present study were to compare wheat yield and water productivity under two different water distribution patterns in the drip-tape irrigation system and surface irrigation in full irrigation and deficit irrigation levels. The experimental treatments consist of two irrigation systems (drip-tape (DT), and surface irrigation (SU)), and three different irrigation levels (a full irrigation level (W1), two deficit irrigation levels, the irrigation interval twice, and the same irrigation depth of W1 level (W2), applied half of the irrigation depth of W1 level at the same time (W3)). The SU was implemented in place with 100% efficiency to avoid runoff. The yield in full irrigation level in DT was 5338.4 kg/ha and in SU was 5772.8 kg/ha. Applying deficit irrigation in two irrigation systems has different effects due to various water distribution patterns. In the DT, the most yield reduction was in W2, and in SU was in W3. The highest water productivity in DT was observed in W3 with a 1.44 kg/m3 value. The highest water productivity in SU was observed in W2 with a 1.46 kg/m3 value. For each irrigation system, some type of deficit irrigation management is optimal.

    Keywords: Water use efficiency, Trickle irrigation, Drip-tape, Cultivation pattern}
  • سجاد امیرحاجلو*، مهدی قیصری، محمد شایان نژاد

    باتوجه به پاسخ مثبت گیاه به نیتروژن، کشاورزان به هر میزان که کودهای نیتروژنی در دست داشته باشند، ازآنها استفاده می کنند. مصرف زیاد کودهای نیتروژنی علاوه بر تحمیل هزینه اضافی برکشاورز، باعث آلودگی محیط زیست و تاثیر مستقیم بر سلامت انسان نیز می شود. بنابراین ضروری است برای استفاده بهینه از کودهای نیتروژنی، مقدار نیتروژن-نیتراتی موجود در خاک، گیاه و آب آبیاری مشخص شود و در نهایت با توجه به بیلان نیتروژن میزان کمبود نیتروژن محاسبه و به گیاه داده شود و از کاربرد کود بیشتر اجتناب شود. بیشتر روش های معمول برای اندازه گیری نیترات زمانبر و گران قیمت هستند. اندازه گیری به روش طیف سنجی (اسپکتروفوتومتر) این امکان را فراهم می کند که در کمترین زمان با کمترین هزینه و با دقت مناسبی میزان نیتروژن-نیتراتی در هر یک از محیط های خاک، گیاه و آب را محاسبه کرد. در این پژوهش علاوه بر معرفی روش سریع اندازگیری میزان نیترات در هر یک از محیط های آب، خاک و گیاه، نتایج برحسب واحد های کاربردی در مزرعه و قابل درک برای کشاورزان و دانشجویان از جمله کیلوگرم نیتروژن در هر تن محصول، و میزان نیتروژن به کاررفته از طریق آبیاری یا نیتروژن موجود در خاک برحسب کیلوگرم بر هکتار زمین ارایه شد.

    کلید واژگان: آلودگی, اسپکتروفوتومتری, رنگ سنجی, محیط زیست, نیتروژن}
    Sajad Amirhajloo *, Mahdi Gheysari, Mohamad Shayannejad

    Considering the plant's positive response to nitrogen, farmers consume nitrogen fertilizers as much as possible. Excessive consumption of nitrogen fertilizers imposes additional costs on farmers, environmental pollution and direct negative impact on human health. Therefore, it is important to determine the amount of nitrogen-nitrate in the soil, plant and irrigation water in order to use nitrogen fertilizers optimally. In addition, according to the nitrogen balance, the amount of nitrogen deficiency is calculated and given to the plant, therefore the overuse of fertilizer is avoided. Most of the usual methods for nitrate measurement are time-consuming and expensive, spectroscopic measurement (spectrophotometer) makes it possible to determine the amount of nitrogen-nitrate in each of the soil, water and plant in the shortest time, inexpensively and accurately. In this research, we introduced a quick method of measuring the amount of nitrate in each of the water, soil and plant. The results are presented in terms of practical units in the field and soil for farmers and students, including kilograms of nitrogen per ton of product and the amount of nitrogen given through irrigation or nitrogen available in the soil in kilograms per hectare.

    Keywords: Pollution, Spectrophotometry, Colorimetry, Environment, nitrogen}
  • سجاد امیرحاجلو، مهدی قیصری*، محمد شایان نژاد

    هدف از این پژوهش تعیین پتانسیل عملکرد گندم آبی و تاریخ کاشت مناسب در شهرستان های مختلف استان اصفهان با استفاده از مدل گیاهی CSM-CERES-Wheat بود، مدل با استفاده از داده های هواشناسی برای 63 پروفیل خاک، 18 تاریخ کاشت مختلف و 15 رقم رایج گندم با مدیریت زراعی بدون تنش آب و نیتروژن اجرا شد. متوسط پتانسیل تولید زیستتوده در منطقه مورد مطالعه 99/78±47/26392 کیلوگرم برهکتار، عملکرد دانه 62/442±17/11914 کیلوگرم بر هکتار، بهره وری آب (WP)، 11/73±0/1 کیلوگرم بر مترمکعب و بهره وری آب آبیاری (WPi)، 30/49±0/2 کیلوگرم بر مترمکعب بود. WP (ورزنه، کبوترآباد و لنجانات) 82/12 درصد بیشتر از مناطق غرب (چادگان، فریدونشهر و فریدن) و WPi برای مناطق غرب 30/16 درصد بیشتر از مناطق شرق بود. سهم آب سبز در تولید در مناطق غرب و شمال غرب استان 31/38 درصد و در مناطق شرق استان 86/18 درصد می باشد بنابراین جهت استفاده از ظرفیت آب سبز پیشنهاد می شود علاوه بر کاشت در تاریخ های مناسب تحت هر شرایطی مناطق غرب و شمال غرب استان اصفهان مناسب تر است. تاریخ کاشت مناسب بر اساس اینکه هدف بیشینه کردن شاخص عملکرد یا بهره وری آب باشد برای مناطق مختلف متفاوت بود، تاریخ کاشت مناسب برای شهرستان های فریدن، فریدونشهر و چادگان 26 شهریور تا 15 مهر، خوانسار و تیران 26 شهریور تا 25 مهر، گلپایگان 5 مهرماه تا 5 آبان، لنجانات، نجف آباد، کبوترآباد و ورزنه 15 مهر تا 25 آبان ماه بدست آمد.

    کلید واژگان: آب سبز, بهره وری آب, بهره وری آب آبیاری, پتانسیل عملکرد, تاریخ کاشت}
    Sajad Amirhajloo, Mahdi Gheysari *, Mohammad Shayannejad

    The purpose of this study was to determine the yield potential of winter wheat (Triticum aestivum) in Isfahan province and the appropriate cultivation date in different regions of the province using the CSM-CERES-Wheat plant model. For this purpose, 63 main areas of wheat cultivation were selected and their soil information was entered into the model. The model was run using meteorological data for 63 soil profiles, 18 different planting dates and 15 common wheat cultivars in the province with agronomic management without water and nitrogen stress. Average biomass production potential in the study area was 26392.47± 780.99 kg ha-1, grain yield 11914.17±442.62 kg ha-1, water productivity (WP) 1.73±0.11 kg m-3 and irrigation water efficiency (WPi) was 2.49±0.30 kg m-3. WP of the eastern regions of Zayandehrud basin (Varzaneh, Kabutarabad and lenjanat) was 12.82% higher than the western regions (Fereydunshahr, Fereydan and Chadegan) and WPi for the western regions was 16.30% higher than the eastern regions. In western and northwestern regions of the province, the production portion of green water is 38.31% and in eastern regions of the province is 18.86%. therefore, it is recommended to use the capacity of green water under any conditions in the western and northwest regions in addition to planting on suitable dates. Planting dates varied for different regions depending on whether the goal was to maximize the yield or water productivity index. Suitable planting date was obtained as following: for Fereydan, Fereydunshahr and Chadegan regions 26 September to 15 October, Khansar and Tiran 26 September to 25 October, Golpayegan 5 October to 5 November, Lenjanat, Najafabad, Kabutarabad and Varzaneh 15 October to 25 November.

    Keywords: Green water, Water productivity, Irrigation water productivity, Yield Potential, planting date}
  • سعیده پرویزی*، سعید اسلامیان، مهدی قیصری، علیرضا گوهری، سعید سلطانی کوپایی، پوریا محیط اصفهانی

    بررسی همگنی منطقه ای با استفاده از خصوصیات تک متغیره، گام مهمی در روش تجزیه و تحلیل فراوانی منطقه ای است؛ لیکن برخی پدیده های هیدرولوژیک دارای خصوصیات چندمتغیره بوده که نمی توان با روش های تک متغیره آنها را بررسی کرد. خشکسالی ها از جمله این پدیده ها هستند که تعریف آنها به صورت تک متغیره برای ارزیابی خطرات، تصمیم گیری و مدیریت مناسب تاثیرگذار نخواهد بود. بدین جهت در این مطالعه، به بررسی تحلیل فراوانی منطقه ای خشکسالی به صورت چندمتغیره با استفاده از شاخص های SEI (تبخیر- تعرق استاندارد شده)، SSI (رطوبت خاک استاندارد شده) و SRI (رواناب استاندارد شده) در حوضه آبریز کرخه طی دوره آماری 1996 تا 2019 پرداخته شد. شاخص ها، با استفاده از روش گشتاورهای خطی چندمتغیره و توابع کاپولا، توزیع توام احتمال بین متغیرهای تبخیر- تعرق، رواناب و رطوبت خاک را محاسبه کرده و خشکسالی های هواشناسی، کشاورزی و هیدرولوژیک را به صورت همزمان مدنظر قرار دادند. نتایج تحلیل فراوانی منطقه ای چندمتغیره، با درنظر گرفتن تابع منطقه ای کاپولا گامبل، نشان داد که حوضه از لحاظ شدت شاخص های توام خشکسالی SEI-SSI در تداوم های مشترک همگن قابل قبول و از لحاظ شاخص های SEI-SRI ناهمگن است. این درحالی است که پس از خوشه بندی حوضه به چهار ناحیه همگن از لحاظ خصوصیات شاخص SPI (بارش استاندارد شده)، حوضه در تمام نواحی از لحاظ شاخص های تک متغیره SEI، SSI و SRI همگن قابل قبول و در خوشه سوم و چهارم شاخص های خشکسالی SRI و SSI ناهمگن شناسایی شد. توابع توزیع پیرسون نوع (3)، پارتو، نرمال و لجستیک عمومی برای بررسی خصوصیات شاخص های خشکسالی SEI، SSI و SRI در این حالت، مناسب تشخیص داده شد. درنهایت برآورد بزرگی انواع خشکسالی های توام و احتمال وقوع آنها نشان داد که نواحی شمالی و جنوبی حوضه آبریز کرخه طی سال های آتی، خشکسالی های کوتاه و پیاپی را تجربه خواهند کرد. خشکسالی ها در مناطق فاقد داده های هواشناسی، از نظر احتمال مشترک با استفاده از روش تحلیل فراوانی منطقه ای خشکسالی پیشنهاد شده در این پژوهش، قابل پیش بینی هستند.

    کلید واژگان: آزمون های همگنی, ایستگاه های ناجور, منحنی رشد, شدت خشکسالی, مدت خشکسالی, حوضه آبریز کرخه}
    S. Parvizi*, S. Eslamian, M. Gheysari, A.R. Gohari, S. Soltani Kopai, P. Mohit Esfahani

    Investigation of homogeneity regions using univariate characteristics is an important step in the regional frequency analysis method. However, some hydrological phenomena have multivariate characteristics that cannot be studied by univariate methods. Droughts are one of these phenomena their definition as univariate will not be effective for risk assessment, decision-making, and management. Therefore, in this study, the regional frequency analysis of drought was studied in multivariate methods using SEI (Standardized Evapotranspiration Index), SSI (Standardized Soil Moisture Index), and SRI (Standardized Runoff Index) indices in the Karkheh River basin from 1996 to 2019. The indices calculated probabilistic distribution between the variables of evapotranspiration, runoff, and soil moisture using multivariate L-moments method and Copula functions and considered meteorological, agricultural, and hydrological droughts simultaneously. The results of multivariate regional frequency analysis considering the Copula Gumbel as the regional Copula showed that the basin is homogeneous in terms of severity of SEI-SSI combined drought indices and is heterogeneous in terms of severity of SEI-SSI combined drought indices. However, after clustering the basin into four homogeneous areas in terms of characteristics of SPI (Standardized Precipitation Index), the basin is homogeneous in all areas in terms of univariate SEI, SSI, and SRI indices and is heterogeneous in the third and fourth clusters of SRI and SSI drought indices. Pearson Type (III), Pareto, normal, and general logistics distribution functions were found suitable to investigate the characteristics of SEI, SSI, and SRI drought indices in this case. Finally, large estimates of the types of combined droughts and their probability of occurrence showed that the northern and southern parts of the Karkheh River basin will experience short and consecutive droughts in the next years. Droughts in areas without meteorological data can be predicted in terms of joint probability using the multivariate regional frequency analysis method proposed in this study.

    Keywords: Homogeneity tests, Discordant stations, Growth curve, Drought severity, Drought duration, Karkheh river basin}
  • مهسا خسروی فرد، مهدی قیصری*، محمد شایان نژاد

    با توجه به کمبود منابع آب در کشور، مدیریت تاریخ کاشت و آبیاری برای تولید گندم با بهره وری آب زیاد ضروری است. هدف این پژوهش بررسی اثر دو تاریخ کاشت آبان ماه (PD1) و بهمن ماه (PD2) و دو رژیم آبیاری سنتی (T) و تکمیلی (W) بر عملکرد و بهره وری آب گندم (رقم پیشتاز) در شرق اصفهان (سوسارت) بود. آزمایش های مزرعه ای در دو فصل متوالی پاییز و زمستان در سال زراعی 1396-1395 در یک خاک لوم رسی در شرق اصفهان انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تاریخ کاشت نه تنها بر عملکرد گندم در هر دو مدیریت سنتی و تکمیلی بلکه بر بهره وری آب آبیاری تاثیر معنی داری (0/01 > P) داشت. عملکرد در PD1 به میزان 11/5 درصد بیش تر از PD2 بود، در حالی که بهره وری آب آبیاری در PD1 به میزان 9 درصد کم تر از PD2 بود. آبیاری تکمیلی در دوره خوشه دهی تاثیر معنی داری بر عمکرد دانه گندم داشت. انجام یک آبیاری تکمیلی در هر دو تاریخ کاشت موجب افزایش عملکرد شد اما بهره وری آب کاهش یافت. به طوری که اگر هدف افزایش عملکرد باشد انجام آبیاری تکمیلی توصیه می شود اما اگر هدف افزایش بهره وری آب باشد، آبیاری تکمیلی توصیه نمی شود. مقایسه تبخیر و تعرق (ETc) محاسبه شده به روش فایو-پنمن-مانتیث نشان داد که مقدار آب آبیاری در تیمارهای TPD1 و TPD2 به ترتیب 66/7 و 24/9 درصد بیش تر از نیاز آبی گیاه بود. بنابراین تبدیل آبیاری از نوع عرضه محور به تقاضامحور و در کنار آن انجام یک آبیاری تکمیلی نه تنها جلو این تلفات را خواهد گرفت بلکه بهره وری آب را به طور قابل توجهی افزایش خواهد داد.

    کلید واژگان: کارایی مصرف آب آبیاری, تاریخ کاشت بهینه, گندم رقم پیشتاز, آبیاری سطحی}
    M. Khosravi Fard, M. Gheysari*, M. Shayannejad

    Regarding the scarcity of water resources in Iran, management of planting dates and irrigation is necessary for wheat production. The goal of this study was to determine the effect of two planting dates of November (PD1) and February (PD2) and two irrigation regimes: traditional (T) and supplementary (W) on wheat yield and irrigation water productivity in the east of Isfahan. Field experiments were carried out during two consecutive seasons’ autumn and winter in the crop year of 2016-2017 in a clay loam soil. The results showed that planting date significantly affected wheat yield and water productivity (P < 0.01). Yield in PD1 was 11.5% higher than PD2, while water productivity in PD1 was 9.0% lower than PD2. Supplementary irrigation in clustering period had a significant effect on wheat grain yield. Comparison of crop evapotranspiration (ETc) calculated by FAO-Penman-Monteith method with that of applied irrigation water showed that the later in TPD1 and TPD2 treatments were, respectively, 40.0 and 19.9% more than the ETc. In traditional irrigation management (T), lack of coordinations between the supplied water and the timely water requirement based on ETc led to high water losses due to deep percolation and runoff. Supplementary irrigation regime on both planting dates significantly increased yield, with no positive effect on water productivity. We concluded that due to supply-oriented water management in the east of Isfahan, farmers use irrigation water more than what is needed for wheat yield production leading to less yield and much low water productivity than the potentials realizable in the region.

    Keywords: Irrigation water use efficiency, Optimal planting date, Pishtaz wheat cultivar, Surface irrigation}
  • علی مالکی، مهدی قیصری*، محمدرضا مصدقی، ناهید اکبری

    آبیاری نشتی-زیرسطحی یکی از روش های نوین آبیاری است که به دلیل قرارگیری لوله ها در زیر سطح خاک و توزیع آب در منطقه توسعه ریشه با فشار کمتر از یک متر ستون آب می تواند کاربرد زیادی در باغات کوچک با محدودیت کمی و کیفی آب داشته باشد. طراحی بهینه این روش ها نیازمند شناخت تاثیر پارامترهای مختلف بر سرعت نفوذ آب به داخل خاک و شکل پیاز رطوبتی است. به همین دلیل در این تحقیق سرعت نفوذ آب به داخل خاک در مراحل مختلف آبیاری برای دبی های 1/0، 2/0 و 35/0 لیتر بر ثانیه و حجم آب کاربردی 30، 60 و 90 لیتر موردبررسی قرار گرفت. همچنین پروفیل عمقی رطوبتی خاک نیز در انتهای هر آزمایش با حفر گودالی در نزدیکی منبع نشت آب اندازه گیری شد. نتایج نشان دهنده تاثیر بیشتر دبی ورودی آب به داخل سیستم بر سرعت نفوذ آب داخل خاک در مرحله تغذیه بود. در مرحله تخلیه نیز سرعت نفوذ آب به داخل خاک بیشتر تحت تاثیر حجم آب ورودی قرار داشت. بررسی پیاز رطوبتی در انتهای آزمایش نیز نشان داد نفوذ عمقی آب با افزایش دبی ورودی حدود 17% افزایش یافت. مدل های توسعه داده شده در فاز تغذیه و مراحل تخلیه و تغذیه در حالت غیرآزاد دارای ضرایب تبیین 66/0، 77/0 و 69/0 بوده که نشان دهنده دقت بالاتر آن ها نسبت به سایر فازهای آزمایش است.

    کلید واژگان: سیستم آبیاری زیرسطحی, پیاز رطوبتی, سرعت نفوذ, آبیاری نشتی, تلفات آب}
    Ali Maleki, Mahdi Gheysari *, MohammadReza Mosaddeghi, Nahid Akbari

    Subsurface leaky irrigation systems are one of the novel irrigation systems developed in recent years. In this system, the pipes are located below the soil surface and water is distributed in root zone with a very low pressure of less than one meter water column. This system can be widely used in small gardens with quantitative and qualitative water restrictions. Optimal design of these systems depends on the effect of different parameters on water infiltraion and wetting pattern. For this reason, the volume of water infiltration is investigated at different Subsurface leaky irrigation strategies. The inlet discharge and volume of applied water at each strategy differs from 0.1, 0.2 and 0.35 liters per second and 30, 60 and 90 liters, respectively. The humidity of the soil is also measured in wetting area at the end of each experiment. The results show that inlet discharge in feeding stage has dramatic effect on water infiltration, while the volume of applied water has more effects in discharg stage. Measurements of wetting pattern at the end of experiments also showed that water infiltration increased by 17% with increasing the inlet discharge into the system. The developed models in feeding phase and discharge and feeding phase in non-free surface flow had correlation coefficients of 0.69, 0.77 and 0.66, respectively, which show their higher accuracy in comparison with other phases.

    Keywords: subsurface drip irrigation, Wetting pattern, Infiltration rate, Leaky irrigation, Water Losses}
  • علی اکبر شهیدانی، مهدی قیصری*، علی نیکبخت، زهرا مشرفیان

    گرفتگی قطره چکان ها به وسیله ریشه گیاهان یکی از مشکلات استفاده از سیستم آبیاری قطره ای زیر سطحی در مناطق خشک در شرایط استرس آبی می باشد. اهداف این مطالعه بررسی اثر تزریق تری فلوراین در جلوگیری از انسداد قطره چکان ها در آبیاری قطره ای زیر سطحی و تاثیر این مواد بر خصوصیات ظاهری دو گونه چمن بود که در قالب طرح فاکتوریل با سه تکرار طی سال های 1391 تا 1392 انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل سه غلظت تزریق علف کش تری فلوراین شامل صفر میلی گرم (C0)، 100 میلی گرم (C1) و 300 میلی گرم (C2) تری فلوراین خالص به ازای هر قطره چکان در سال و دو گونه چمن فستوکا (F) و برموداگراس (B) بود. نتایج نشان داد نفوذ ریشه به قطره چکان ها تحت تاثیر تزریق تری فلوراین بود، در تیمار شاهد (بدون تزریق تری فلوراین) برای 7% از قطره چکان ها گرفتگی کامل توسط ریشه مشاهده شد ولی در تیمارهای C1 و C2 این نوع گرفتگی مشاهده نشد. در گونه برموداگراس نسبت به فستوکا نفوذ ریشه و مشکل گرفتگی شدیدتر رخ داد. نتایج شاخص های هیدرولیکی پس از دو فصل رشد بیانگر این بود که تری فلوراین موجب جلوگیری از گرفتگی قطره چکان ها گردید. همچنین افزایش غلظت تری فلوراین تا 300 میلی گرم در سال به ازای هر قطره چکان تاثیری بر شاخص های ظاهری چمن نداشتند. اگرچه تزریق تری فلوراین بر کاهش گرفتگی موثر بود، با توجه به اهمیت حفظ محیط زیست توصیه می شود از لوله های دریپردار زیرسطحی مخصوص با سیستم حفاظتی ریشه در سیستم های آبیاری قطره ای زیر سطحی استفاده شود، تا برای جلوگیری از گرفتگی قطره چکان ها نیاز به استفاده از علف کش با غلظت زیاد نباشد.

    کلید واژگان: آبیاری قطره ای زیرسطحی, تری فلوراین, چمن, انسداد فیزیکی}
    Aliakbar Shahidani, Mahdi Gheysari *, Ali Nikbakht, Zahra Mosharrafian

    The emitter clogging by crop roots is a main problem for using subsurface drip irrigation system in an arid area under water stress condition. The goals of this study were to investigate the effect of treflan injection for preventing of emitter clogging by grass roots in subsurface drip irrigation (SDI) and the effect of these treflan on the visual quality of two grass species. The experiment was conducted in a factorial experiment according to completely randomized block design with three replications from 2012 to 2013. The experiment included three levels of treflan contain 0 (C0), 100 (C1) and 300 (C2) mg net Treflan per emitter per year, and two grass species of Festuca (F) and Brmudagrass ( B). The results showed that the injection of Treflan into SDI system decreased roots around the emitter outlet and consequently no emitter clogging was observed. Root penetrate and severe clogging problem was more for Brmudagrass in compared to Festuca. The results showed after two growing seasons there was no emitters clogging in high Treflan level injection. Also, increasing the concentration of treflan up to 300 mg per year per emitter had not effect on the visual quality of grass species. Due to the importance of environmental protection, it is recommended to use a high-tech emitter and dripline for subsurface drip irrigation with no or lower herbicides injection to prevent clogging of the emitter.

    Keywords: subsurface drip irrigation, Treflan, Grass, Physical Obstruction}
  • آرزو اردشیری، مهدی قیصری*، محمدرضا مصدقی، مهشید قنبریان

    روش های استوانه مضاعف و زمان ماندابی، دو روش میدانی برای تعیین سرعت نفوذ در سیستم آبیاری بارانی هستند. ولی شرایط مرزی و ماهیت جریان روی سطح خاک، در سیستم آبیاری بارانی متفاوت با روش استوانه مضاعف است. هدف این پژوهش مقایسه ارتباط مقادیر اندازه گیری شده نفوذ با روش استوانه مضاعف و زمان ماندابی در خاک های با بافت مختلف بود. فاکتور اول شامل دو روش زمان ماندابی و استوانه های مضاعف و فاکتور دوم شامل پنج نوع (بافت) خاک در استان اصفهان بودند که در سه تکرار در قالب طرح آماری فاکتوریل بررسی شدند. براساس نتایج، میانگین مقادیر سرعت نفوذ و نفوذ نهایی با روش استوانه مضاعف به ترتیب 7/2 و 5 برابر میانگین مقادیر سرعت نفوذ و نفوذ نهایی با روش زمان ماندابی بود. اختلاف مقادیر نفوذ در مزارع با بافت درشت تر (لوم رسی شنی) بیش از مزرعه با بافت لوم رسی بود. بیشینه سرعت نفوذ نهایی در مزرعه با بافت خاک شن لومی و کم ترین میزان نفوذ نهایی در مزرعه با بافت خاک لوم رسی مشاهده شد. با توجه به تفاوت سرعت نفوذ در دو روش پیشنهاد می‏شود برای طراحی سیستم‏های آبیاری بارانی از روش زمان ماندابی برای تعیین مقادیر سرعت نفوذ استفاده شود. در صورت استفاده از روش‏ استوانه مضاعف، توصیه می گردد مقادیر نفوذ پیش از کاربرد با معادله‏های توسعه داده شده اصلاح و تعدیل شوند.

    کلید واژگان: سرعت نفوذ, بافت خاک, اندازه گیری میدانی, رواناب}
    Arezu Ardeshiri, Mahdi Gheysari *, MohammadReza Mosaddeghi, Mahshid Ghanbarian

    Double Ring (DR) and Time of Ponding (TP) methods are two field methods for determining infiltration rate in the sprinkler irrigation system. However, the boundary conditions and the nature of the flow on the soil surface in the sprinkler irrigation system are different from the DR method. The aim of this study was to investigate the relationship between the measured infiltration intensity values with the double ring and ponding time methods in different soil textures. The first factor consisted of two methods and the second factor consisted of five soil textures in Isfahan province and the experiments were performed in three replications in the form of a factorial statistical design. The results showed that the infiltration intensity values obtained from the DR method were on average 2.7 times higher than the values determined in the TP method and the final infiltration values of the DR method were 5 times higher than those of the TP method. The difference of infiltration values was higher in the fields with coarser texture (sandy clay loam) and less in the field with clay loam texture. The maximum final infiltration rate was observed in the field with loamy sand soil texture and the minimum final infiltration rate was observed in the field with clay loam soil texture. The results indicate the need to adjust and correct the final infiltration of DR method in the design of sprinkler irrigation systems. It is suggested to use TP method to determine the infiltration velocity values for designing sprinkler irrigation systems. If DR method is used, it is recommended that the infiltration values be modified with the given development equations before application.

    Keywords: Infiltration rate, Soil Texture, Field measurement, Runoff}
  • فهیمه محمدزاده، مهدی قیصری*، حمیدرضا عشقی زاده
    با توجه به پتانسیل سامانه های نوین آبیاری انجام آبیاری هوشمندانه یا به عبارتی تعیین زمان، مکان و مقدار آب با هدف حداکثر نمودن کارایی مصرف آب در شرایط کمبود آب اهمیت دارد. این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح مختلف آستانه مکش خاک قبل از آبیاری و تناوب کشت بر عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت سینگل کراس 606 در خاک لومی تحت سیستم آبیاری قطره ای-نواری انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل یک تیمار آبیاری بر اساس رویه مرسوم محاسبه تبخیر-تعرق (W1)، دو حد آستانه مکش خاک 40 کیلوپاسکال (W2) و 20 کیلوپاسکال (W3) برای تعیین زمان آبیاری، و دو سطح نیتروژن اولیه خاک تناوب گندم -ذرت (Nseq) و آیش-ذرت (Nfal) بودند. شاخص عملکرد زیتوده و شاخص سطح برگ در طی دوره رشد و عملکرد دانه اندازه گیری شدند. بیشترین عملکرد زیتوده و دانه خشک و حداکثر شاخص سطح برگ در تیمار NfalW3 به ترتیب برابر 25 تن در هکتار، 6/12 تن بر هکتار و 3/5 مترمربع بر مترمربع مشاهده شد. اختلاف کارایی مصرف آب و کارایی مصرف آب آبیاری در سطح آبیاری W3 کمترین مقدار بود که نشان دهنده اعمال آبیاری دقیق بر اساس نیاز آبی گیاه و کاهش تلفات تبخیر و نفوذ عمقی است.
    کلید واژگان: بهره وری مصرف آب, مدیریت آب, مکش ماتریک, ذرت سینگل کراس 606}
    Fahime Mohamadzade, Mahdi Gheysari *, Hamidreza Eshghizadeh
    Given the potential of modern irrigation system, it is important to perform intelligently irrigation, or in other words, determine the time, place and amount of water in order to maximize water use efficiency in the face of water shortages. This study was conducted to examine the effect of different levels of soil suction threshold before irrigation and crop rotation on yield and water use efficiency of maize in loam soil under drip-tape irrigation system. The three irrigation management levels contain; irrigation based on ETC calculation using FAO-PM equation (W1), soil moistures suction levels of 40 kPa (W2), and 20 kPa (W3), and two crop rotation contains; fallow-maize (Nfal) and wheat-maize sequence (Nseq). Total biomass, and leaf area index during the growing season and grain yield at maturity stage were measured. The maximum total biomass, grain yield, and leaf area index were observed in NfalW3 treatment with 25 ton/ha, 12.6 ton/ha, and 5.3 m2/m2, respectively. The difference between water use efficiency and irrigation water use efficiency was lowest in the third level of irrigation management, indicating a precise irrigation based on the water requirement of the plant and reducing evaporation and penetration losses.
    Keywords: Irrigation management, Soil Suction, SC606 variety, Water productivity}
  • محمد توانگر، حمیدرضا عشقی زاده*، مهدی قیصری

    پژوهش حاضر با هدف ارزیابی رشد و شاخص بهره وری مصرف آب هشت هیبرید دیررس ذرت در مقایسه با هیبریدهای رایج منطقه (KSC704 و Maxima-FAO530) تحت شرایط متفاوت آبیاری (آبیاری کامل بر اساس حداکثر تخلیه مجاز رطوبتی 50 درصد و کم آبیاری به طور متوسط 16 درصد عمق آب کمتر نسبت به آبیاری کامل) و دو مدیریت کاربرد کود نیتروژن (تقسیط سه و 16 قسمتی نیتروژن به مقدار 150 کیلوگرم نیتروژن از منبع کود اوره با 45 درصد نیتروژن) با استفاده از طرح اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان در سال 1396 اجرا شد. نتایج نشان داد که عملکرد دانه، علوفه و شاخص سطح برگ گیاه در سطح احتمال یک درصد تحت تاثیر برهم کنش اثرات سه گانه مدیریت آبیاری، نیتروژن و هیبرید ذرت قرار گرفت. در بین هیبریدهای مختلف ذرت تحت مدیریت کم آبیاری و تقسیط 16 قسمتی کود نیتروژن هیبرید 719SC بالاترین مقدار کارایی مصرف آب (45/3 کیلوگرم دانه به ازای هر متر مکعب آب) را به خود اختصاص داد. به طور کلی عملکرد هیبریدهای دیررس مورد مطالعه در مقایسه با هیبریدهای شاهد، 704SC و ماکسیما، در تاریخ کاشت مورد نظر بیشتر بود که با به کارگیری مدیریت کم آبیاری و تقسیط بیشتر کود نیتروژن می توان بهره وری تولید آن را افزایش داد.

    کلید واژگان: بهره وری عملکرد, ذرت, شاخص تحمل به تنش, کم آبیاری}
    M. Tavangar, H. R. Eshghizadeh*, M. Gheysari

    The present study aimed to evaluate the growth and water use efficiencies of eight late-maturing corn hybrids in comparison to the common use of KSC704 and Maxima-FAO530 under different water-nitrogen management systems. Two irrigation regimes (based on 50% soil-water depletion as the normal irrigation and, on average. 16% less than normal as the deficit irrigation) and two nitrogen (N) application managements (3 and 16 split-application of 150 kg N from Urea, 45% N) were induced using the split-split plot experiment based on a completely randomized block design with four replications at Research Field of Isfahan University of Technology on 2017. The results showed that yield, forage and leaf area index were significantly (P<0.01) affected by the interaction of three studied factors (Irrigation × Nitrogen × Corn hybrid). For different corn hybrids, more water use efficiencies were achieved by deficit-irrigation regime and 16- split-applyication of N; in this regard, the SC719 hybrid had the highest value of 3.45 kg m-3. Generally, the performances of the studied late maturing corn hybrids were higher than those of the control hybrids of SC704 and SC530 at this planting date, which could be improved by using the deficit-irrigation regime and more split-application of the N fertilizer.

    Keywords: Deficit irrigation, Maize, Stress Tolerance Index, Yield productivity}
  • محسن دهقانی*، محمدرضا نوری امام زاده تی، علی شاهنظری، مهدی قیصری
    مدیریت آبیاری یکی از عوامل بسیار مهم و تاثیرگذار بر روند رشد و نمو گیاه ذرت است. هدف از این پژوهش بررسی چگونگی رشد و نمو گیاه ذرت در مدیریت های مختلف آبیاری جویچه ای بود. این پژوهش به صورت کرت های یک بار خرد شده، در قالب بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقاتی کبوترآباد اصفهان انجام شد. عامل اصلی شامل سه سطح رژیم آبیاری سطحی (100%) I1، (%80) I2، (%60) I3 و عامل فرعی شامل سه روش آبیاری جویچه ای مرسوم، یک در میان ثابت و متناوب بود. پارامترهای اندازه گیری شده شامل ارتفاع بوته، عملکرد تر و خشک اندام هوایی، سطح برگ و شاخص سطح برگ بود که در پنج مرحله از رشد گیاه ذرت علوفه ای انجام شد. نتایج نشان داد که تاثیر رژیم های مختلف آبیاری و نیز نوع روش آبیاری جویچه ای بر ویژگی های اندازه گیری شده اندام هوایی از نظر آماری در سطح یک درصد معنی دار بوده است. رژیم آبیاری I1 در حضور آبیاری جویچه ای مرسوم و رژیم  I3در روش آبیاری یک در میان ثابت به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را بر صفات مختلف رشد اندام هوایی داشتند. ارتفاع بوته، عملکرد تر و خشک در آبیاری جویچه ای مرسوم و رژیم I1 به ترتیب برابر190 سانتیمتر، 63978 و 20830 کیلوگرم در هکتار بود. همین صفات در رژیم آبیاری I3 و در روش آبیاری یک در میان ثابت به ترتیب برابر با  116 سانتیمتر، 33665 و 8053 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. با تغییر آبیاری جویچه ای مرسوم به آبیاری جویچه ای یک در میان تا مرحله برداشت ذرت علوفه ای، 12/39 درصد در آب کاربردی صرفه جویی شد و مقادیر کارآیی مصرف آب آبیاری نیز 37 درصد افزایش یافت. به طور کلی با اعمال شرایط کم آبیاری تا 20 درصد در آبیاری جویچه ای مرسوم و یا با کاربرد آبیاری جویچه ای متناوب، می توان ضمن صرفه جویی در مصرف آب و افزایش کارآیی مصرف آب به عملکرد قابل قبول نیز دست یافت.
    کلید واژگان: آبیاری جویچه ای یک در میان, کارآیی مصرف آب, صرفه جویی آب, مراحل رشد ذرت}
    Mohsen Dehqani *, Mohamadreza Nouri Emamzadei, Ali Shahnazari, Mahdi Gheisari
    Irrigation management is one of the most important factors affecting the maize growth. The purpose of this study was to investigate the impact of different furrow irrigation management on maize growth. This research was carried out as split plot in a randomized complete block design at Kabootarabad Research Station in Isfahan Province. The main factor included three levels of surface irrigation regime; I1 (100%), I2 (80%), I3 (60%) and the sub-factor included conventional, alternative and constant irrigation methods. The studied parameters were plant height, fresh and dry yield, leaf area and leaf area index, which were measured at five stages of maize growth. The results showed that the effect of different irrigation regimes and different types of furrow irrigation was statistically significant on forage maize properties at 1% level. The highest impact on growth properties was corresponded to I1 regime and conventional furrow irrigation and the lowest one was corresponded to I3 regime and constant alternative furrow irrigation. plant height, fresh and dry yield in conventional and standard irrigation were equal to190 cm, 63978 and 20830 kgha-1 respectively. The same traits in I3 irrigation regime and constant alternative furrow irrigation were obtained 116 cm, 33635 and 8053 kgha-1 respectively. Changing the conventional furrow irrigation to constant alternate furrow irrigation until the harvesting stage led to save water consumption 39.3% and water use efficiency was increased 37%. Generally, by executing deficit irrigation up to 20% in conventional furrow irrigation or by using alternative furrow irrigation, in addition of saving water consumption and increasing irrigation water use efficiency, a reliable yield can be produced.
    Keywords: Alternative furrow irrigation, Water use efficiency, Water saving, Maize growth stages}
  • پریا شجاعی، مهدی قیصری*، حمیده نوری، هادی اسماعیلی، سید سعید اسلامیان

    ایجاد و حفاظت از فضاهای سبز شهری در محیط های خشکی که با مشکلات کمبود آب، آلودگی هوا و کمبود فضاهای سبز طبیعی مواجه است، ضروری بوده و نیاز به تمهیدات ویژه ای دارد. کمبود آب در اصفهان بزرگ ترین چالش مدیران آب شهر است. تخمین، دقیق نیاز آبی فضاهای سبز شهری در مناطقی با آب و هوای خشک به منظور مدیریت بهینه آبیاری بسیار ضروری است. در این پژوهش نیاز آبی گیاهان باغ گل ها، بیش از 200 نوع گونه گیاهی، با استفاده از دو روش WUCOLS و LIMP در طول سال های 2011 تا 2013 تخمین زده شد و حجم آب به کار رفته با نیاز آبیاری تخمین زده، مقایسه شد. به طور متوسط، نیاز ناخالص آبیاری سالانه با روش WUCOLS برابر 1164 میلی متر بود که 15 درصد کمتر از مقدار 1366 میلی متر آبیاری انجام شده است. در حالی که نیاز ناخالص آبیاری سالانه با روش LIMP برابر 1239 میلی متر بود که 9 درصد کمتر از حجم آب به کار رفته سالانه است. بر اساس تخمین های LIMP، امکان کاهش 9 درصدی در مصرف آب سالانه باغ وجود دارد. نتایج این مطالعه لزوم اصلاح مداوم مقادیر آبیاری فضای سبز با درنظر گرفتن شرایط آب و هوایی (به ویژه بارش) را نشان داد.

    کلید واژگان: فضای سبز شهری, ضرایب فضای سبز, مدیریت آبیاری پارک های شهری, نیاز آبی فضای سبز شهری}
    P. Shojaei, M. Gheysari*, H. Nouri, H. Esmaeili, S. Eslamian

    Creation and conservation of urban parks is challenging in arid environments where daily thermal extremes, water scarcity, air pollution and shortage of natural green spaces are more conspicuous. Water scarcity in the arid regions of Iran is major challenge for water managers. Accurate estimation of urban landscape evapotranspiration is therefore critically important for cities located in naturally dry environments, to appropriately manage irrigation practices. This study investigated two factor-based approaches, Water Use Classifications of Landscape Species (WUCOLS) and Landscape Irrigation Management Program (LIMP), to measure the water demand in a botanic garden. The irrigation water volume applied was compared with the gross water demand for the period from 2011 to 2013. On average, WUCOLS estimated an average annual irrigation need of 1164 mm which is 15% less than the applied value of 1366 mm while the LIMP estimate of 1239 mm was 9% less than the applied value. Comparison of estimated and applied irrigation showed that a water saving of 9% can be made by the LIMP method. The outcomes of this research stressed the need to modify the irrigation requirements based on effective rainfall throughout the year, rather relying on long-term average data.

    Keywords: Urban parks, Landscape coefficient, Urban irrigation management, Water requirement of urban parks}
  • مهدی قیصری، خلیل فروزان نیا، پریا پیدایش، خاطره زاهدی*
    زمینه و هدف

    با توجه به مشاهدات بالینی و مطالعات محدود در زمینه ی عوارض پوستی و تغییرات رشد مو روی اندام اهداکننده ی رگ، این مطالعه با هدف بررسی تغییرات رشد مو و عوارض پوستی روی اندام مربوطه در افرادی که عمل بای پس عروق کرونری انجام داده اند و مقایسه ی میزان تفاوت بروز این عوارض در افراد دیابتی و غیردیابتی انجام شده است.

    روش اجرا

     هر دو اندام بیمارانی که 6-3 ماه گذشته جراحی بای پس عروق کرونری داشتند و جهت پیگیری معمول به درمانگاه جراحی قلب مراجعه کرده بودند، بررسی و مقایسه شدند. تغییرات پوستی توسط متخصص پوست مورد بررسی قرار گرفته و پس از ثبت تغییرات به وجودآمده، بروز این عوارض و تفاوت بروز در افراد دیابتی و غیردیابتی بررسی گردید.

    یافته ها

     از 97 بیمار که وارد مطالعه شدند تعداد 77 نفر مرد و 20 نفر زن بودند که از این موارد 29 بیمار دیابت داشتند. طی بررسی ها 10 بیمار هایپرتریکوزیس، 3 بیمار ریزش مو در اندام مربوطه، 16 بیمار تغییرات هایپرپیگمانتاسیون، 21 بیمار خارش، 26 بیمار کلویید، 3 بیمار علائم درماتیت، 9 بیمار عفونت زخم داشتند. در این مطالعه هیچ کدام از عوارض در افراد دیابتی نسبت به افراد غیردیابتی تفاوت معناداری نداشت (05/0P>).

    نتیجه گیری

    در این مطالعه عوارض پوستی مشاهده شده مشابه سایر مطالعات انجام شده بود. تنها تفاوت بارز بروز هایپرتریکوزیس در اندام اهداکننده ی رگ بود. مطالعات بزرگتر با جمعیت بیشتر که شامل پیگیری عوارض باشد لازم است تا علاوه بر تعیین دقیق تر شیوع عوارض، بهبود و پایداری آن ها را ارزیابی کند.

    کلید واژگان: عوارض پوستی, بای پس کرونر, دیابت}
    Mahdi Gheisari, Khalil Forouzannia, Paria Peydayesh, Khatereh Zahedi*
    Background and Aim

    According to the limited clinical observations and researches on cutaneous complications and hair growth changes of donor's site extremities, this study aimed to compare hair growth changes and cutaneous complications of donor's site extremity in patients who underwent coronary artery bypass graft between diabetic and non-diabetic patients.

    Methods

    Patients who attended the heart surgical clinic for routine follow-up 3-6 months after CABG (coronary artery bypass grafting) were evaluated. Their donor's sites in both extremities were compared with each other. Cutaneous changes were assessed and recorded by a dermatologist. After recording data, the incidence of these complications and the differences between diabetic and non-diabetic patients were evaluated.

    Results

    From the 97 participants of this study, 77 were male and 20 were female. Of these patients 29 were diabetic. Ten had hypertrichosis, 3 had hair loss in donor's site extremity, 16 had hyperpigmentation changes, 21 had itches, 26 had colloid scar changes, 3 had dermatitis, and 9 had wound site infection. In this study there was no statistically significant difference regarding the incidence of complications in diabetic patients compared to non-diabetic patients (P>0.05).

    Conclusion

    The cutaneous complications in this study were similar to previous studies and the only significant finding was the incidence of hypertrichosis in donor's site extremity. In order to determine the prevalence and persistence of the complications more accurately, further studies on larger populations including follow-up of complications are warranted.

    Keywords: skin side-effects, coronary bypass, diabetes}
  • محسن دهقانی*، مهدی قیصری، محمدرضا نوری، علی شاه نظری

    مدیریت آبیاری یکی از عوامل بسیار مهم و تاثیرگذار بر روند گسترش و توزیع ریشه گیاه است که مورد توجه بسیاری از محققین است. هدف از این پژوهش بررسی چگونگی رشد و توزیع ریشه گیاه ذرت در مدیریت های مختلف آبیاری جویچه ای است. این پژوهش به صورت کرت های یک بار خردشده، در قالب بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقاتی کبوترآباد اصفهان انجام شد. عامل اصلی شامل سه سطح رژیم آبیاری (100%) I1، (%80) I2، (%60) I3 و عامل فرعی شامل سه روش آبیاری جویچه ای مرسوم، یک درمیان ثابت و متناوب بود. پارامترهای اندازه گیری شده در ریشه شامل طول، سطح، حجم، وزن تر و خشک بود که در پنج مرحله از رشد گیاه شامل نه برگی، 14 برگی، ظهور گل آذین، شیری شدن و رسیدگی فیزیولوژیک انجام شد. نتایج نشان داد که تاثیر رژیم های مختلف آبیاری و نیز نوع روش آبیاری جویچه ای بر ویژگی های اندازه گیری شده ریشه از نظر آماری معنی دار بوده است (در سطح پنج درصد). رژیم آبیاری I1 در حضور آبیاری جویچه ای مرسوم و رژیم I3 در روش آبیاری یک درمیان ثابت به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را بر صفات مختلف رشد ریشه داشتند. در این پژوهش بیشترین تاثیرپذیری صفات مورد نظر در ریشه در عمق 20-0 سانتیمتری مشاهده شد. روند رشد ریشه از نظر مقادیر ویژگی های اندازه گیری شده، از مرحله 9 برگی تا قبل از پرشدن، صعودی و پس از آن ثابت و در انتهای دوره، کاهشی بوده است. به طور کلی با اعمال شرایط کم آبیاری تا 20 درصد در آبیاری جویچه ای مرسوم و یا کاربرد آبیاری متناوب، می توان ضمن صرفه جویی در مصرف آب به یک سامانه توسعه ریشه مناسب برای جذب آب و مواد غذایی موردنیاز گیاه دست یافت.

    کلید واژگان: آبیاری یک در میان, توسعه ریشه, کم آبیاری, رژیم آبیاری}
    Mohsen Dehqani *, Mohammad Reza Nouri, Ali Shahnazari, Mahdi Gheysari

    Irrigation management is one of the important factors influencing the development and distribution of plant roots, which is considered by many researchers. The purpose of this study was to study the growth and distribution of corn root in various irrigation management systems. This research was carried out as a split plot in a randomized complete block design at Kabootarabad Research Station in Isfahan. The main factor was consisted of three levels of irrigation regime I1 (100%), I2 (80%), I3 (60%) and the sub-factor was included three irrigation methods, conventional, alternative and fixed furrow irrigation. The measured parameters of root were length, surface, volume, fresh and dry weight, which were carried out in 5 stages of plant growth including 9-leaf, 14-leaf, inflorescence emergence, milking and physiological examination. The results showed that the effect of irrigation regimes and the type of irrigation method on root traits was statistically significant at 5% level. The highest amount of root traits was corresponded to I1 regime and conventional furrow irrigation, and the lowest one was corresponded to I3 regime and fixed furrow irrigation. The highest amount of root traits was obtained in the soil layer of 0-20 cm for all regimes and irrigation methods. From the 9-leaf to the milky stage, the root traits had a bullish trend, then after constant and at the end of growing season declined. Generally, a suitable root system for absorption of water and nutrients required by the plant can be achieved by application of a deficit irrigation rate up to 20% in conventional furrow irrigation or alternative furrow irrigation, which leads to save water consumption.

    Keywords: Alternative irrigation, Root development, Deficit irrigation, Irrigation regimes}
  • زهرا امیری، مهدی قیصری*، محمدرضا مصدقی، مهسا سادات طباطبایی، مهرناز مرادیان نژاد

    مکان اندازه گیری رطوبت خاک در مدیریت آبیاری به دلیل تغییرات مکانی زیاد ویژگی های هیدرولیکی خاک و چگونگی توسعه ریشه گیاه از اهمیت ویژه ای برخودار است. هدف از این پژوهش، تعیین مکان مناسبی برای اندازه گیری رطوبت خاک در مدیریت آبیاریقطره ای- نواری بود که بیانگر میانگین رطوبت خاک رخ (θavg) باشد. به همین منظور توزیع رطوبت خاک (θij) در مرحله تاسل دهی ذرت و در طول یک دور آبیاری (73- 68 روز پس از کاشت) در انتهای فصل رشد اندازه گیری شد. نتایج نشان داد بیش از 70 درصد طول ریشه گیاه تا عمق 30 سانتی متری از سطح خاک قرار دارد. با پذیرفتن 10± درصد خطا نسبت به میانگین رطوبت خاک رخ، محدوده ای از خاک رخ مشخص شد که در بازه خطای پذیرفته شده قرار گرفته و از طرفی بیشترین نزدیکی به میانگین رطوبت خاک دارد (0/9θavg<θRec<1/1θavg). از هم پوشانی θRec در طول یک دور آبیاری، مکان مناسب برای اندازه گیری رطوبت خاک در فاصله افقی از نوار آبیاری تا 20 سانتی متر و عمق 20- 10 سانتی متری از سطح خاک به دست آمد. از جمله عواملی که در تعیین مکان مناسب اندازه گیری رطوبت خاک در راستای میانگین رطوبت خاک رخ بایستی در نظر گرفته شود، توجه به چگونگی توسعه سیستم ریشه و محدوده ای از خاک رخ است که تجمع بیشترین تراکم طول ریشه بوده و از طرفی حداکثر جذب آب از این ناحیه صورت می گیرد.

    کلید واژگان: آبیاری قطره ای- نواری, توزیع رطوبت در خاک, توسعه سیستم ریشه, ذرت, میانگین رطوبت خاک رخ}
    Z. Amiri, M. Gheysari*, M. R. Mosaddeghi, M. S. Tabatabaei, M. Moradiannezhad

    Location of soil moisture sampling in irrigation management is of special importance due to the spatial variability of soil hydraulic characteristics and the development of root system. The objective of this study was determination of the suitable location for soil moisture sampling in drip-tape irrigation management, which is representative of the average moisture in the soil profile (θavg) as well. For this purpose, soil moisture distribution (θij) at the tassel stage of maize and one irrigation interval (68-73 day after plant) were measured at the end of season. The results showed more than 70% length of the root of plant was located in 30 cm of the soil depth. By accepting ±10% error in relation to the averaged soil moisture, some region of soil profile was determined which was in the acceptable error range and also near the averaged soil moisture (0.9θavg<θRec<1.1θavg). By overlapping θRec in one irrigation interval, the appropriate location for soil moisture sampling was the horizontal distance from drip-tape line to 20 cm and the depth of 10-20 cm from the soil surface. To determine the appropriate place for soil moisture sampling, the development of root system and the maximum concentrated root length density in the soil profile extracting the maximal soil moisture should be taken in to account, parallel with the averaged soil moisture.

    Keywords: Drip-tape irrigation, Soil moisture distribution, Root system development, Maize, Averaged soil moisture of the soil profile}
  • احمد خسروی، احمد زارعی، مهدی قیصری *
    مقدمه

     برای تدوین برنامه های راهبردی در هر سازمان ابزارهای مختلفی وجود دارد. ماتریسSWOT یکی از این ابزارهاست که با تحلیل عوامل موثر بیرونی و داخلی هر سازمان به مدیران در تدوین این برنامه کمک می کند.  هدف این تحقیق شناسایی مهمترین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای موجود درحوزه کتابخانه های وابسته سازمان کتابخانه ها موزه و مرکز اسناد آستان قدس رضوی براساس ماتریس SWOT و ارائه راهبردهای اجرایی به منظور بهبود برنامه ها می باشد.

    روش شناسی

    تحقیق حاضر از نوع توصیفی پیمایشی است. برای جمع آوری اطلاعات از یک پرسش نامه خودساخته استفاده شد. روایی پرسش نامه با استفاده از نظرات کارشناسی اساتید مربوطه و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ محاسبه و مقدار آن 98% برآورد گردید. جامعه آماری این پژوهش مدیران و کارکنان معاونت امور کتابخانه های وابسته به سازمان کتابخانه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی است. امتیاز وزنی مولفه ها با  روش وزن دهی رتبه ای محاسبه شد. در نهایت پس از تحلیل عوامل و بر اساس اهمیت و وزن هر عامل ، استراتژی های مناسب پژوهش تدوین و راهبردهای اجرایی اثربخش در جهت تقویت قوت ها و فرصت ها و کاهش ضعف ها و تهدیدها ارائه گردید. 

    یافته ها

     یافته ها نشان داد که تعلق کتابخانه ها به آستان قدس رضوی، حضور نیروهای تحصیل کرده و متخصص و مدیران با تجربه مهمترین نقطه قوت کتابخانه ها و کمبود فضا و استاندارد نبودن ساختمان برخی از کتابخانه ها، نبود ساز و کار مناسب برای وجین منابع قدیمی و نبود نگرش کلی به ضرورت پژوهش مهمترین نقطه ضعف کتابخانه ها محسوب می شود. مهمترین فرصت های موجود اهتمام رهبر فرزانه انقلاب و تولیت محترم آستان قدس رضوی به توسعه کمی و کیفی کتابخانه ها، حضور کارکنان تحصیل کرده و وجود پتانسیل مناسب علمی و پژوهشی در این حوزه و شناساندن کتابخانه ها به مراکز آموزشی و فرهنگی با توجه به انتساب کتابخانه ها به امام رضا(ع) و تنوع خدمات در این کتابخانه ها می باشد. مهمترین تهدیدهای موجود گسترش مدرک گرایی و عدم علاقه به مطالعه بعد از فراغت از تحصیل و محیط و مشکلات اقتصادی جامعه می باشد.

    نتیجه گیری

    نتایج نشان داد که سازمان کتابخانه ها با قرار داشتن در وضعت تهاجمی، دارای فرصت ها و نقاط قوت زیادی می باشد که می تواند با اتکال به آنها در مسیر اهداف سازمانی، بر موانع موجود غلبه نموده و نقاط ضعف خود را تقویت نماید.

    کلید واژگان: تحلیل SWOT, برنامه ریزی راهبردی, کتابخانه های وابسته به سازمان کتابخانه ها, موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی}
    Mahdi Gheisari*
    Introduction

    There are different tools to formulate strategic plans in each organization. The SWOT matrix is one of these tools that helps managers in managing the programs by analyzing the external and internal factors of each organization. The purpose of this research was to identify the strengths, weaknesses, opportunities and threats in the Libraries, Museums and Documents Center of Astan Qods Razavi based on SWOT matrix and offer executive solutions to improve the programs.

    Methodology

    This research is a descriptive-survey. A researcher-made questionnaire was used to collect data. The validity of the questionnaire was confirmed by using the expert opinions of the faculty members and its reliability was calculated by using Cronbach's alpha (amounted to %98). The statistical population of this research was all affiliated managers and employees of the library deputy in Libraries, Museums and Documents Center of Astan Qods Razavi. After collecting internal strengths and weaknesses and external opportunities and threats, these factors were placed in a separate table and component weight scores were calculated using a rated weighting method. Finally, after analyzing the factors, based on the importance and weight of each factor, appropriate research strategies were formulated and effective executive strategies were developed to strengthen strengths and opportunities and reduce weaknesses and threats.

    Findings

    The results showed that belonging to the Astan Quds Razavi Libraries, presence of educated and expert personnel and experienced managers were of the greatest strength. Lack of space and standard library buildings in some libraries, proper mechanisms for weeding old resources and general attitude to the necessity of research were important weakness of these libraries. The most opportunities were attention of supreme leader and respected custodian of Astan Quds Razavi to qualitative and quantitative development of these libraries, presence of educated staff and existence of a suitable scientific and research potential in this area and presentation of these libraries to educational and cultural centers, belonging the libraries to Imam Reza and variety of services made in these libraries and the most important threats were academic credentials, lack of interest in studying after graduation, and the environmental and economic problems of society.

    Conclusion

    The results showed that the libraries have many opportunities and strengths for being in an aggressive situation that by relying on them, can be directed toward the way of organizational goals, overcoming existing obstacles and strengthening their weaknesses.

    Keywords: SWOT, Strategic planning, Libraries, Museums, Documents Center of Astan Qods Razavi}
  • مهسا سادات طباطبایی، مهدی قیصری*، جهانگیر عابدی کوپایی، زهرا امیری
    مدیریت مصرف آب و کود نیتروژن در راستای افزایش بهره وری مصرف آب، افزایش تولید محصول و کاهش مخاطرات زیست محیطی در سیستم-های نوین آبیاری ضروری است. هدف از این پژوهش بررسی بر هم کنش آب و کود نیتروژنی بر عملکرد و کارآیی مصرف آب آبیاری (IWUE) ذرت علوفه ای تحت سیستم آبیاری قطره ای-نواری بود. چهار سطح آبیاری شامل دو سطح کم آبیاری (ETc 86/0W1=و ETC 93/0W2=) و یک سطح آبیاری کامل (ETC 1W3=) و یک سطح بیش آبیاری (ETC 06/1W4=) و سه سطح کودی صفر) (N0، 150 (N150) و200 (N200) کیلوگرم نیتروژن در هکتار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی با استفاده از طرح آماری کرت های نواری در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. شاخص های مورد بررسی ارتفاع و قطر ساقه و شاخص سطح برگ و زیتوده اندام هوایی طی دوره رشد بودند. مدیریت آبیاری بر اساس محاسبه تبخیر-تعرق گیاه با استفاده از رابطه فائو پنمن-مانتیث و اندازه گیری رطوبت در عمق توسعه ریشه قبل از آبیاری انجام شد. نتایج نشان داد اثر سطوح مختلف آبیاری (P < 0.05) و نیتروژن (P < 0.01) بر زیتوده و کارآیی مصرف آب معنی دار بود. کمترین مقدار زیتوده در تیمار W1N0 برابر14537کیلوگرم بر هکتار و بیشترین مقدار زیتوده در تیمار W4N200 برابر 27893 کیلوگرم بر هکتار مشاهده شد. کمترین مقدار کارآیی مصرف آب آبیاری برابر 09/3 کیلوگرم بر متر مکعب در سطح آبیاری W2 و بیشترین مقدار برابر 57/3 کیلوگرم بر متر مکعب در سطح آبیاری W4 رخ داد. بطورکلی افزایش مقدار نیتروژن مصرفی سبب افزایش زیتوده و کارآیی مصرف آب آبیاری شد. به طور کلی نتایج نشان داد روش آبیاری قطره ای-نواری از طریق افزایش راندمان آبیاری وکاهش تبخیر از سطح خاک سبب صرفه جویی در مصرف آب و افزایش میزان محصول تولیدی ذرت می شود.
    کلید واژگان: کم آبیاری, کود نیتروژنی, عملکرد زیتوده, کارآیی مصرف آب آبیاری}
    Mahsa Sadat Tabatabaei, Mahdi Gheysari *, Jahangir Abedi Kupaee, Zahra Amiri
    Water and nitrogen fertilizer management is essential for increasing water productivity, increasing product production and reducing environmental hazards in modern irrigation systems. The aim of this study was to investigate the interaction of water and nitrogen fertilizer on total biomass (TB) and irrigation water use efficiency (IWUE) of silage maize under drip-tape irrigation system. Four irrigation levels, including two deficit irrigation levels (W1=0.86ETc, W2=0.93ETc), a full irrigation level (W3=ETc), and an over irrigation level (W4=1.06ETc) and three nitrogen fertilizer levels, including no nitrogen fertilizer (N0), 150 kg N ha-1 (N150), and 200 kg N ha-1 (N200) were considered. The twelve experimental treatments arranged in a strip-plot design with complete randomized blocks with three replicates. The studied indices were stem height and diameter and total biomass during growth period. Irrigation management was performed, based on the calculation of corn evapotranspiration by using FAO-Penman Monteith (FPM) equation and soil moisture measurement in the root depth before each irrigation. The result showed that there was a significant effect of irrigation on total biomass and IWUE (P < 0.05). There was a significant effect of nitrogen on TB and WUE (P < 0.01). The minimum TB obtained for W1N0 treatment, 14537 kg/ha, and the maximum TB obtained for W4N200 treatment, 27893 kg/ha. The minimum IWUE for total biomass was 3.09 kg/m3 for W2 level and maximum was 3.57 kg/m3 for W4 level. Overall, TB and IWUE increased with increasing nitrogen. In general, the results showed that drip-tape irrigation system through increasing irrigation efficiency and decrease of soil surface evaporation would save water consumption and increase the water use efficiency and yield production.
    Keywords: Deficit irrigation, Fertigation, Total biomass, Irrigation Water use efficiency}
  • فروغ فاضل، مهدی قیصری، مرضیه محمدیان، نعمت الله اعتمادی
    ضریب تخلیه مجاز رطوبتی از خاک با اثر گذاری بر تعداد آبیاری در دوره رشد به عنوان یک ابزار مدیریتی برای صرفه جویی مصرف آب قابل استفاده است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر مقدار ضریب تخلیه مجاز رطوبتی بر دور آبیاری، میزان آب کاربردی و شاخص های رشدی و ریشه گیاه چمن در آبیاری قطره ای زیرسطحی می باشد. سه تیمار مدیریت آبیاری شامل حداکثر تخلیه مجاز رطوبت ازخاک برابر 40 درصد (W1) ، 60 درصد (W2) و 80 درصد (W3) در قالب طرح آماری بلوک های کاملا تصادفی در سه تکرار در سال های92-1391 در دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا شد. برای اعمال دقیق مدیریت آبیاری رطوبت خاک به طور روزانه با استفادهاز دستگاه رطوبت سنج GMK-770S در عمق توسعه ریشه چمن اندازه گیری شد. شاخص های ظاهری چمن شامل رنگ، شدت رشد ارتفاعی، وزن تر، وزن خشک سبزینه و شاخص های رشد ریشه شامل تراکم حجمی،تراکم وزنی ریشه تازه و تراکم وزنی ریشه خشک، به صورت دوره ای برداشت شدند. این شاخص ها با آزمون چند دامنه ای دانکن مورد تحلیل قرار گرفت و نتایج حاصله نشان داد که تیمارهای آبیاری تاثیر معنی دار روی شاخص های رشد ریشه و اندام هوایی مورد بررسی نداشت. در عمق 13-0 سانتی متری بیشترین مقدار تراکم حجمی ریشه، تراکم وزنی ریشه تر و خشک به ترتیب در تیمار آبیاریW1، W2 وW3 مشاهده شد و به طور متوسط 14/80 درصد این سه شاخص در عمق 5-0 سانتی متر و 86/19 درصد آن در عمق 13-5 سانتی متر بود. بیشترین وزن خشک سبزینه با متوسط 93/3 گرم بر روز در تیمار آبیاری W1و کمترین وزن خشک سبزینه با متوسط 21/3 گرم بر روز در تیمار آبیاری W3 مشاهده شد. به طور کلی نتایج دلالت بر آن داشت که افزایش مقدار ضریب تخلیه مجاز رطوبتی تا حدود 80 درصد در بافت لوم رس سیلتی در سیستم آبیاری قطره ای زیر سطحی چمن موجب کاهش کمی در رشد اندام هوایی و ریشه چمن میکس اسپورت می شود. بنابراین افزایش ضریب تخلیه مجاز رطوبتی به عنوان یک راهکار مدیریتی در صرفه جویی مصرف آب در شرایط بحران آب با کمترین اثر منفی بر شاخص های ظاهری گیاه چمن می تواند مورد قبول قرار گیرد.
    کلید واژگان: تخلیه رطوبتی, آبیاری قطره ای, چمن, آب مورد نیاز}
    Forogh Fazel, Mehdi Gheysari, Marziyeh Mohamadian, Nemat Allah Etemadi
    Maximum Allowable Depletion (MAD) by affecting on number of irrigation in growing season and irrigation use reduction can be used as a managerial tool to save water. The purpose of this study was to investigate the effect of MAD in irrigation interval, applied irrigation water, top and root growth of grass under subsurface drip irrigation system. Three irrigation treatments which were MAD equal to 40%(W1), 60%(W2), and 80%(W3) arranged in a randomized complete blocks statistical design with three replications in 2012 and 2013 in Isfahan University of Technology. The soil moisture was measured daily using Moisture Meter GMK-770S in the root zone depth of grass to manage irrigation. The apparent parameters and root parameters of grass were collected periodically. These parameters were analyzed by Duncan's multiple range test and the results showed that the irrigation treatments had no significant effect on the root growth parameters and top weight. In the depth of 0-13 cm the maximum root volumetric density and fresh and dry root weighted density were occurred in W1, W2 and W3 treatments, respectively. On the average, 80.14% of the mentioned parameters were in of 0-5 cm depth and 19.86% of them were in of 5-13 cm depth. The maximum (3.93g/day) and minimum (3.21/day) dry biomass were observed in W1 and W3 treatments, respectively. Overall, the results indicated that although the increment of MAD to 80% in a clay-loam soil slightly decreased the shoot and root growth of mix sport grass under a subsurface drip irrigation system, it is a reasonable management solution with the aim of conserving water in the water shortage condition which had the least negative effect on apparent parameters of grass.
    Keywords: Maximum allowable depletion, Drip irrigation, Grass, Water use}
  • فروغ فاضل، ناصر گنجی خرم دل، مهدی قیصری
    رشد جمعیت جهان، محدودیت منابع آب و نیاز به تولید محصول بیشتر، به تمایل کشاورزان در مصرف کودهای نیتروژنی بیش از نیاز گیاه و به دنبال آن آبشویی نیترات اضافه به آب های زیرزمینی و آلودگی زیست محیطی منجر شده است. به همین دلیل ارزیابی مدل های جدید با کاربری آسان در برآورد صحیح از توزیع رطوبت و نیتروژن و شناسایی حرکت آب و املاح در خاک منطقه و انتخاب بهترین گزینه مدیریتی با دقت بالا ضروری است. این پژوهش با هدف اعتبارسنجی مدل Eu-Rrotae-N دربرآورد توزیع رطوبت و نیتروژن و شاخص های عملکرد گیاه فلفل تحت مدیریت های مختلف کود نیتروژن انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح کودی صفر (N0)، نسبت نیترات به آمونیوم 20:80 (N2) و 40:60 (N3) بود که در طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در اصفهان اجرا شد. آبیاری با پایش روزانه رطوبت و به میزان کمبود رطوبت از ظرفیت مزرعه انجام گرفت. عملکرد گیاه فلفل، رطوبت و نیتروژن خاک در طول دوره رشد اندازه گیری شدند. ارزیابی کارایی مدل با استفاده از چهار شاخص ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده (NRMSE)، ضریب تبیین (r2) و شاخص توافق ویلموت (d) انجام شد. عملکرد گیاه با اختلاف قابل قبولی کمتر از میزان واقعی برآورد شد. برای نیترات و رطوبت خاک، NRMSE به ترتیب برابر 45/11و 08/12، RMSE 89/0 و 022/0، r2 998/0 و996/0 و d برابر با 665/0و66/0 بود. میزان NRMSE کمتر از 20 درصد گویای کارایی خوب مدل و r2 بیشتر از 90 درصد نشان دهنده روند شبیه سازی بسیار مناسب مدل بود. همچنین RMSE و d در محدوده قابل قبول قرار داشتند. با توجه به این که نتایج ارزیابی نشان دهنده کارایی مناسب مدل Eu-Rotate-N در شبیه سازی رطوبت، نیترات و عملکرد گیاه بود. پس می توان از این مدل برای شبیه سازی در بهینه سازی مدیریت آب و نیتروژن در مزرعه در شرایط گرم و خشک اصفهان استفاده کرد.
    کلید واژگان: آلودگی نیترات, کود آبیاری, فلفل شیرین, توزیع رطوبت خاک}
    Forough Fazel, Naser Ganji Khorramdel, Mahdi Gheysari
    Introduction
    World's population growth and limited water resources and needing to more food production led to interest farmers to use nitrogen fertilizer more than soil requires and subsequently Nitrate leaching causes groundwater and environmental pollution. Therefore, researches has concentrated on improvement of nitrogen use efficiency, which numerical simulation is the effective solutions to optimize the management of water and fertilizer in the field in order to achieve the maximal yield and minimal nitrate pollution of soil, groundwater and drainage in water deficiency crisis condition. For this reason, the evaluation of new user friendly models in correct estimation of soil moisture and nitrogen content distribution and recognition of water and solutes movement in the soil and choosing the best management option for increasing productivity and economic performance and also reduction of nitrate pollution of soil and ground water source with the least limitations and high accuracy is necessary. The Eu-Rotate-N model has been developed for simulation of nitrogen use and specifically for optimization of nitrogen use in variation of vegetables in a wide range of conditions, which without the need to calibration has presented satisfactory results in many areas. So this study was conducted to evaluate the efficiency of Eu-Rate-N model in assessment of moisture and nitrogen distribution and yield under different nitrogen fertigation management for pepper plant.
    Materials And Methods
    Sweet pepper was planted at density of 8.33plant per m2 in a row planting method. 150kg per hectare per year of fertilizer was used during the season. Crop yield, soil water and nitrogen content were measured on a regular basis. The treatments consisted of three fertilizer level: zero (N0), the ratio of ammonium to nitrate 20:80 (N1) and 40:60 (N2), which was conducted in a completely randomized block with three replications in Isfahan. Irrigation based on daily monitoring of humidity was used with drip irrigation system. The irrigation Depth was calculated and applied with aim of replacing the water content deficiency in the root zone up to field capacity (FC) for the no water deficit treatment.
    Coefficients were modified only for plant coefficients and length of each growth stage according to the area. To compare simulated data with measured data in field, indices of statistical root mean square error (RMSE), normalized root mean square error (NRMSE), coefficient of determination (r2) and index of agreement Wilmot (d) were used.
    Results And Discussion
    The NRMSE index for nitrate and soil water content was 11.45, 12.08, the RMSE was 0.89, 0.022, the r2 was 0.998, 0.996 and the d was 0.667, 0.66 respectively. All calculated indices for soil water and nitrate content were in the acceptable range. NRMSE index was less than 20 percent in all treatments which was indicating good ability of model in simulating soil water and nitrate content and r2 was more than 90 percent which pointed out to well process of simulation of the model. The simulation accuracy was greater at the end of the growing season. Comparing of RMSE statistical index for different depths showed that the simulation accuracy was increased by increasing depth which can be due to changes in surface evaporation and also the effect of environmental factors on surficial layers more than other layers. Generally the best simulation was related to the layer of 80 to 100 cm. And the average RMSE was 0.019 cm3 per cm3 for soil moisture content and 0.22 mg per kg for soil nitrate.In the layer of 80-100 cm the best simulation of soil moisture and nitrate content between treatments was related to N0 by the RMSE equal to 0.024 cm3 per cm3 and 0.21 mg per kg respectively and the weakest simulation was related to N3.The simulated yield in all treatments was less than its actual value. Comparison of simulations between three treatments demonstrated the usefulness of EU-Rotate N to examine the effects of management on, nitrate leaching.
    Conclusions
    The Eu-rotate-n model without calibration for site location was well capable of estimating soil water and nitrate content under different fertilizer management for Isfahan climatic conditions nevertheless it is suggested to use to calibrate yield functions to improve the yield simulation. Generally we can use Eu-rotate-n model for simulation of water and nitrogen content and eventually approach to integrated and optimal management in the farm in the hot, dry conditions of Isfahan.
    Keywords: Fertigation, Nitrate pollution, Sweet pepper, Soil moisture distribution}
  • مرضیه محمدیان، مهدی قیصری، فروغ فاضل، نعمت الله اعتمادی
    هدف این پژوهش بررسی میزان گرفتگی قطره چکان ها توسط ریشه در چهار نوع قطره چکان در آبیاری زیرسطحی چمن اسپرت بود. تیمارهای آزمایشی شامل چهار نوع قطره چکان با آبدهی متفاوت شامل 5/3، 4، 2/2 و 2 لیتر بر ساعت (به ترتیب T1، T2، T3 و T4) بود. تیمارهای آزمایشی در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی در سه تکرار در مدت دو سال اجرا شد. بافت خاک سایت آزمایشی لوم رس سیلتی بود. شاخص های یکنواختی در ابتدا و انتهای آزمایش شامل شاخص تغییرات جریان (qvar)، ضریب تغییرات ساخت (CV)، ضریب یکنواختی پخش قطره چکان (CU)، یکنواختی پخش آب (EU) و یکنواختی آماری (Us) اندازه گیری شدند. مقدار شاخص EU قطره چکان ها برای تیمارهای T1، T2، T3 و T4 در ابتدای آزمایش به ترتیب برابر 96، 87، 94 و 94 درصد و در پایان آزمایش به ترتیب 79، 19، 45 و 85 درصد بود. در تیمارهای T1 و T4 (قطره چکان های پلاک دار) حدود 4% گرفتگی و در تیمارهای T2 و T3 (قطره چکان های استوانه ای) به ترتیب 24% و 36% درصد گرفتگی قطره چکان توسط ریشه مشاهده شد. قطره چکان های پلاک دار نسبت به قطره چکان های استوانه ای، کارایی بیشتری در برابر گرفتگی توسط ریشه چمن دارند.
    کلید واژگان: آبیاری موضعی, انسداد فیزیکی, شاخص های یکنواختی, لوله دریپردار}
    Mehdi Gheisari
    The objective of this study was to evaluate emitters clogging by root of grass for four types of inline emitters under subsurface drip irrigation system. The experimental treatments consisted of four discharge emitters include 3.5, 4, 2.2 and 2 liters per hour (respectively T3, T2, T1 and T4). The four treatments were arranged in a randomized complete block design with three replications for two years. The soil texture of site was silty clay loam. Uniformity indexes at the beginning and end of the experiment consists of emitter flow variation (qvar), coefficient of variation (CV), coefficient of uniformity (CU), emission uniformity (EU), Range and statistical uniformity (Us)were measured. The EU value was 96, 87, 94, and 94% for new emitter in the beginning of the experiment and was 79, 19, 45, and 85% in the terminated of the experiment for T1, T2, T3, and T4 treatments, respectively. Our results showed that emitter clogging by root were 4% for T1 and T4 treatments, 24% for T2 and 36% for T3 treatments. Based on the findings emitters that were installed in the pipe (flat integral drip line) was more efficient than the cylindrical tube emitters clogging rooted.
    Keywords: Clogging emitters, drip line, local irrigation, uniformity index}
  • مالک مقصودی، جمشید رزمجو*، مهدی قیصری
    یونجه (Medicago sativa L.) مهم ترین گیاه علوفه ای دنیاست که به طور گسترده در بیشتر مناطق اقلیمی بویژه نواحی خشک و نیمه خشک مورد کشت و کار قرار دارد. این گیاه از مکانیسم های مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی مختلفی درمواجه با تنش های محیطی بویژه تنش خشکی برخوردار است. هدف از این پژوهش، تعیین نقش آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در مقاومت به خشکی گیاهچه های یونجه در شرایط آزمایشگاهی بود. بدین منظور ده رقم یونجه شامل ارقام اصفهانی، همدانی، یزدی، اردوبادی، قره یونجه، بمی، نیکشهری، قمی، بغدادی و کودی و شش سطح پتانسیل آب شامل صفر، 2/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0- و 1- مگاپاسکال ایجاد شده با ماده شیمیایی پلی اتیلن گلایکول 6000 به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات محتوای پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدهید ریشه چه و ساقه چه و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز ریشه چه و ساقه چه ارقام یونجه مورد ارزیابی قرار گرفتند. تنش خشکی موجبافزایش محتوای پراکسید هیدروژن، مالون دی آلدهید و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در ریشه چه و ساقه چه گیاهچه های یونجه گردید. بر اساس نتایج، می توان اظهار داشت که ارقام مقاوم به خشکی یونجه از سیستم دفاع آنتی اکسیدانی فعال تری برخوردارند.همچنین فعالیت آنتی اکسیدانی می تواند به عنوان یک نشانگر بیوشیمیایی در انتخاب ارقام مقاوم به خشکی در یونجه مورد استفاده قرار گیرد.
    کلید واژگان: یونجه, تنش خشکی, ریشه چه, ساقه چه, آنتی اکسیدان, مالون دی آلدهید: پراکسید هیدروژن}
    Malek Maghsoodi, Jamshid Razmjoo *, Mahdi Gheysari
    Alfalfa (Medicago sativa L.) is the most important forage crap in the world and is widely cultivated especially, in arid and semi-arid regions. Because of it’s widely distribution, alfalfa has developed different morphological, physiological, and biochemical mechanisms across environmental stresses, especially drought. Thus, this experiment was conducted to determine catalase (CAT), ascorbate peroxidase (APX) and peroxidase (POX) activities, hydrogenperoxide, and malondialdehyde (MDA) contentsof roots and shoots of ten alfalfa cultivars (Qomi, Isfahani, Hamedani, Bami, Ordobadi, Gharayonje, Nikshahri, Yazdi, Baghdadi and Cody) under sixwater potential (0, -0.2, -0.4, -0.6, -0.8 and -1MP) during germination.Drought stress increased CAT, APX and POX activities, hydrogen peroxide, and MDA contents, in both root and shoot, however such alterations were cultivar-drought level-specific.According to the correlation between measured traits at drought condition, antioxidant enzymes activity in roots and shoots had negative and significant correlation with hydrogen peroxide and MDA contents of both root and shoot. Cultivars with higher enzyme activities had lower hydrogen peroxide and MDA contents (Qomi, Baghdadi, Nikshahri and Bami), while cultivars with lower enzyme activities and higher hydrogen peroxide and MDA content (Isfahani, Ordobadi and Hamedani), suggesting that tolerant cultivars may have retained sufficient water and had active enzymatic defense systems against oxidative injury, moreover, antioxidant enzymes activity can be used as biochemical indicator for drought tolerance in alfalfa cultivars.
    Keywords: Alfalfa, Drought, Antioxidant, Malondialdehide, Hydrogen peroxide}
  • فروغ فاضل*، ناصر گنجی خرم دل، مهدی قیصری
    به علت رشد جمعیت جهان و محدودیت منابع آب، آبیاری در کشاورزی باید در جهت تولید محصول بیش تر با میزان آب کم تر حرکت کند بنابراین پژوهش ها بر افزایش کارایی آب و نیتروژن متمرکز شده است که شبیه سازی عددی راه حل موثری در بهینه سازی مدیریت آب و کود در مزرعه برای رسیدن به بالاترین عملکرد محصول و پایین ترین آلودگی نیترات خاک، در شرایط بحران کمبود آب می باشد. این امر لزوم ارزیابی مدل های جدید با کاربری آسان در شناسایی صحیح توزیع آب و املاح در خاک منطقه و انتخاب بهترین گزینه مدیریتی را نشان می دهد. مدل Eu-Rotate-N برای شبیه سازی و بهینه سازی مصرف نیتروژن در تناوب محصولات گیاهی و بدون نیاز به کالیبراسیون، توسعه داده شده است. این پژوهش با هدف بررسی کارایی مدل Eu-Rrotae-N درشبیه سازی توزیع رطوبت و نیتروژن و عملکرد گیاه فلفل تحت دو سیستم آبیاری قطره ای و سطحی در مزرعه ای با بافت لوم رس سیلتی در اصفهان در سال 94 انجام شد. چهار شاخص آماریRMSE ،NRMSE ، r2 و d جهت ارزیابی مدل محاسبه شدند. این شاخص ها برای رطوبت خاک در هر دو تیمار و در کل پروفیل خاک به ترتیب برابر با 025/0، 26/13، 65/0، 996/0 بودند. هم چنین برای نیترات و عملکرد گیاه در هر دو تیمار مقدار NRMSE کم تر از 20 درصد r2 بیش تر از 90 درصد بود که نشان دهنده کارایی خوب و روند شبیه سازی بسیار مناسب مدل بود. بنابراین کارایی مدل Eu-Rotate-N در شبیه سازی توزیع رطوبت، نیترات و عملکرد برای گیاه فلفل تایید شد و می توان از مدل برای شبیه سازی و بهینه سازی مدیریت آب در مزرعه در شرایط اقلیمی گرم و خشک در خاکی با بافت سنگین برای گیاه فلفل استفاده نمود.
    کلید واژگان: آلودگی نیترات, اقلیم گرم و خشک, توزیع رطوبت خاک, فلفل شیرین}
    F. Fazel*, N.Ganji Khorramdel, M. Gheysari
    Because of world population growth and limited water resources¡ irrigation should be moved in direction of producing more yield with less water. Therefore researches has concentrated on improvement of water and nitrogen use efficiency¡ which numerical simulation is the effective solutions to optimize the management of water and fertilizer in the field in order to achieve the maximal yield and minimal nitrate pollution of soil in water deficiency crisis condition.This shows the necessity of evaluating of new user friendly models to identify the correct distribution of water and solute in the soil and choosing the best management. The Eu-Rotate-N model has been developed for simulation and optimization of nitrogen use in vegetables rotation and without the need to calibration.This study in 2015 was conducted to evaluate the efficiency of Eu Rate-N model in simulation of moisture and nitrogen distribution and yield under drip and surface irrigation system and for pepper plant in a farm with silty clay loam soil in Isfahan. Four statistical index¡ RMSE¡ NRMSE¡ r2¡ d in order to model validation was calculated. These indexes for soil water content in both treatments and in the complete soil profile were 0.025¡ 13.26¡ 0.65¡ 0.996 respectively. Also NRMSE for soil nitrate content and plant yield in both treatment was less than 20 percent and r2 was more than 90 percent which pointed out to well efficiency and well process of simulation of the model. So the Eu-Rotate-N model efficiency for simulating soil water and nitrate content distribution and yield for pepper was confirmed and we can use Eu Rotate-N model for the simulation and optimization of agricultural water management in the hot and dry climate conditions in heavy soil texture for pepper.
    Keywords: Hot, dry climate, Nitrate pollution, Soil moisture distribution, Sweet pepper}
  • زهرا امیری، مهدی قیصری*، هومن صادقی نظر آبادی
    هدف از این پژوهش بررسی امکان استفاده از فیلتر ژئوتکستایل برای کاهش مواد معلق پساب، به منظور استفاده در سیستم آبیاری قطره ای بود. برای این منظور یک جعبه فلزی با شش لایه فیلتر ژئوتکستایل طراحی و ساخته شد. آزمایش ها در چهار ارتفاع سطح پساب تا زمان گرفتگی فیلتر ها انجام شد. شاخص دبی خروجی از سیستم فیلتراسیون، ارتفاع سطح پساب بین لایه های ژئوتکستایل و کل مواد معلق پساب ورودی و خروجی از سیستم فیلتراسیون در زمان های معین اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که سرعت گرفتگی فیلتر ژئوتکستایل به عوامل فیزیکی و بیولوژیکی بستگی دارد. هم چنین نتایج نشان داد که روند تغییرات دبی و افت سطح پساب نسبت به زمان حین عبور از لایه ژئوتکستایل یکسان و مستقل از عامل گرفتگی است. اما زمان گرفتگی بستگی به پارامترهای کیفی پساب داشت. روند تغییرات دبی نسبت به زمان در ابتدا سریع و خطی و با گذشت زمان روند آرام تر و لگاریتمی بود. برای ارتفاع سطح پساب 70 سانتی متر، میزان دبی پس از 27 دقیقه از شروع آزمایش 83/8 لیتر بر ثانیه بر متر و پس از 56 دقیقه از شروع آزمایش 47/3 لیتر بر ثانیه بر متر بود. در این تحقیق روابطی برای شبیه سازی دبی عبوری و میزان افت سطح پساب (RMSE= 9.6%، R2=0.867) و گرفتگی سیستم فیلتراسیون و افت سطح پساب (R2=0.968 RMSE=0.773Lit/s/m،) توسعه داده شد که نتایج ارزیابی دقت مدل ها را تایید می کند.
    کلید واژگان: پساب شهری, تصفیه, ژئوتکستایل, مدل سازی, هیدرولیک}
    Z. Amiri, M. Gheysari*, H. Sadeghi, Nazarabadi
    The aim of this study was to investigate the feasibility of the use of geotextile filters to decrease suspended materials of wastewater to use in trickle irrigation systems to perform the experiment¡ a metal box was designed and made. Experimental treatments included four wastewater heads which were continued until clogging occurred. Outflow index¡ wastewater heads between geotextile layers¡ influent and effluent TSS (Total Suspended Solids) from filtration system were measured at specific times. The results showed that clogging rate of geotextile filters depends on physical and biological parameters. Furthermore¡ these results indicate that flow rate variation and wastewater head loss were the same while passing the geotextile layers and was independent of the clogging factor. However¡ the clogging time was related to the parameters of the swage quality. The flow rate trend variation versus time was linear with dramatic change at the beginning of experiment. However¡ after a while¡ it became logarithmic and slow. The decrease in flow rate for the 70-cm height of wastewater head was 8.83 lit/s/m until 27 mintutes of the beginning of the experiment and 3.47 lit/s/m at 56 mintutes of the end of experiment¡ respectively. In this study¡ some equations were developed to model the flow rate and wastewater head loss (RMSE= 9.6%¡ R2=0.86)¡ clogging of the filtration system and wastewater head loss (R2=0.968 RMSE=0.773Lit/s/m). Our results confirmed the accuracy of the models.
    Keywords: Municipal sewage, Treatment, Geotextile, Modeling, hydraulic}
  • شهرزاد رفیع نژاد، نعمت الله اعتمادی *، علی نیکبخت، مهدی قیصری
    cappadocica Desv. Isatis یک گیاه علفی بومی منطقه مرکزی ایران و متعلق به خانواده Brassicaceae می باشد. در تحقیق حاضر به بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه شامل سطح تاج پوشش، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه ها ،طول ریشه ها، میزان پرولین، محتوای کربوهیدرات های محلول موجود در اندام هوایی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار پرداخته شده است. سطوح تیمار آبیاری شامل تامین 100%، 75% و50% کمبود آب خاک (I100، I75 و I50) بودند. نتایج نشان داد که تیمار آبیاری تاثیر معنی داری بر میزان سطح تاج پوشش گیاه نداشته است. بیشترین و کمترین مقدار وزن تر و خشک اندام هوایی به ترتیب در سطوح I100 و I75 و I50مشاهده گردید. وزن تر و خشک ریشه و میزان محتوای پرولین در تیمار I50 بیشتر از دو تیمار دیگر بود. محتوای کربوهیدرات های محلول و طول ریشه ها در تیمار I50 بیشتر از I75 و آن نیز بیشتر از تیمار I100 بود. هم چنین فعالیت همه آنزیم های آنتی اکسیدانی از هفته دوم تا هفته چهارم روند افزایشی داشت. فعالیت آنزیم های آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز و کاتالاز در تیمار I50 بیشتر از سایر تیمار ها و این مقدار برای آنزیم سوپراکسید دیسموتاز در تیمار I50 و I75 بیشترین بود.
    کلید واژگان: تنش خشکی, پرولین, کاتالاز, سوپراکسید دیسموتاز}
    Sh. Rafinezhad, N. Etemadi *, A. Nikbakht, M. Gheisari
    Woad (Isatis cappadocica Desv.) is a herbal plant, native to central and western Asia and from Brassicaceae family. In this research, we have investigated the effects of different irrigation levels on plant morphological and physiological attributes including canopy area, roots and shoots dry and fresh weight, roots length, proline concentration, shoots soluble carbohydrates content and antioxidant enzymes activity in a 4-replicate completely randomized design pot experiment. Irrigation regims consisted of replenishment of 100, 75 and 50 percent of soil water depletion (I100, I75 and I50) from the root zone. Results showed that drought stress had not significantly affected plants canopy area. The lowest and highest shoots fresh and dry weights were recorded in treatments I100 and I75-50, respectively. Roots fresh and dry weight and proline concentration were greater in I50 than the remaining irrigation levels. The shoot soluble carbohydrates content and root length were greatest in I50 level followed by I75 and I100. Also, there was an increasing trend in antioxidant enzymes activity from the second to fourth week after the commence of irrigation treatment. In I50, activity of ascorbat peroxidase, peroxidase and catalase enzymes were greater than the other irrigation levels. Superoxide dismutase was found to indicate greatest activities at the presence of I50 and I75 levels of irrigation.
    Keywords: Drought stress, Proline, Catalase, Superoxide dismutase}
نمایش عناوین بیشتر...
سامانه نویسندگان
  • مهدی قیصری نیک
    قیصری نیک، مهدی
    معاون موزه ها و ترویج میراث فرهنگی آستان قدس رضوی
اطلاعات نویسنده(گان) توسط ایشان ثبت و تکمیل شده‌است. برای مشاهده مشخصات و فهرست همه مطالب، صفحه رزومه ایشان را ببینید.
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال