توسعه و اعتبار یابی الگوی تعاملی آموزش خلاقیت در درس علوم تجربی دوره اول متوسطه و تاثیر آن بر پرورش خلاقیت دانش آموزان: مطالعه ترکیبی

تفکر خلاق به عنوان پدیده ای پیچیده و چندبعدی کارایی دانش آموزان را تحت تاثیر قرار می دهد.

هدف از انجام این پژوهش توسعه و اعتبار یابی الگوی تعاملی آموزش خلاقیت در درس علوم تجربی دوره اول متوسطه و تاثیر آن بر پرورش خلاقیت دانش آموزان از طریق مطالعه ترکیبی در سال تحصیلی 97-98 بود.

پژوهش حاضر یک پژوهش آمیخته بوده که از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول طراحی الگوی آموزش خلاقیت برای درس علوم تجربی بوده و بخش دوم، اثربخشی بر پرورش خلاقیت بود. در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختمند استفاده شد. در بخش کمی که هدف آزمایش تاثیر الگوی طراحی شده بر خلاقیت دانش آموزان دوره اول متوسطه بود؛ با استفاده از یک طرح نیمه آزمایشی(پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل) از بین دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر کرج (75نفر) به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. الگوی تعاملی آموزش خلاقیت در هردو گروه و در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون با ابزار مقیاس خلاقیت تورنس برای سنجش خلاقیت برای درس علوم تجربی مورد مقایسه قرار گرفتند. برای تجزیه وتحلیل داده ها در بخش کیفی بعد از پیاده سازی بحث ها روی کاغذ، کدگذاری باز (خواندن خط به خط داده ها، استخراج مفاهیم و جملات اصلی، تشکیل مقولات و طبقات اولیه)، کدگذاری محوری (طبقه بندی داده ها، مشخص نمودن زیر مقوله ها، تشکیل طبقات نهایی)، کدگذاری انتخابی (پیوند مقوله ها به یکدیگر) مقوله ها استخراج شد. در بخش کمی، از روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. در بخش آمار توصیفی از میانگین و انحراف معیار، کوچک ترین و بزرگ ترین و در بخش آمار استنباطی از تحلیل کوواریانس یک متغیره و آزمون تعقیبی به منظور مقایسه زوجی گروه ها با کمک نرم افزار SPSS-21 استفاده گردید.

در بخش کیفی نتایج تحقیق منجر به طراحی تعاملی آموزش خلاقیت شد که نتایج در بخش کمی تحقیق نشان داد که الگوی طراحی شده موجب پرورش خلاقیت در گروه آزمایش شده است.

پیشنهاد می شود که از الگوی تعاملی آموزش خلاقیت طراحی شده به عنوان روشی مناسب برای دستیابی دانش آموزان به خلاقیت بهره گرفته شود