به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « توجه » در نشریات گروه « روانشناسی »

تکرار جستجوی کلیدواژه «توجه» در نشریات گروه «علوم انسانی»
  • زهرا محسنی نسب*، سمیه ساکت، معصومه دیلمی پویا، سمانه بسیطی، ساحل جعفری

    هدف این پژوهش اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر کارکردهای اجرایی (حافظه کاری و توجه) و خودکارآمدی در بیماران مبتلا به اختلال اضطرابی بود. نمونه این پژوهش شامل 30 نفر از جامعه مذکور بود که به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. 15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه گواه به صورت تصادفی تقسیم شدند. طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش بود. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه کارکردهای اجرایی جیویا و همکاران (2000) و خودکارامدی عمومی شرر بود. برای اجرا، در ابتدا، از هر دو گروه پیش آزمون گرفته شد. سپس گروه آزمایش  طی 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت مداخله ذهن آگاهی قرار گرفتند سپس از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) و تحلیل کوواریانس یک راهه (آنکوا) صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش ذهن اگاهی بر کارکردهای اجرایی (حافظه کاری و توجه) و خودکارآمدی بیماران مبتلا به اختلال اضطرابی تاثیر معناداری دارد.

    کلید واژگان: آموزش ذهن آگاهی, کارکردهای اجرایی, حافظه کاری, توجه, خودکارآمدی, اختلال اضطرابی}
    Zahra Mohseninasab*, Somaye Saket, Masoome Deilami Pooya, Samaneh Basiti, Sahel Jafari

    The purpose of this research was the effectiveness of mindfulness training on executive functions (working memory and attention) and self-efficacy in patients with anxiety disorders. The sample of this research included 30 people from the mentioned community who were selected by available sampling method. 15 people in the experimental group and 15 people in the control group were randomly divided. The research design was semi-experimental with pre-test-post-test with control and experimental groups. The measurement tools included Gioia et al.'s executive function questionnaire (2000) and Scherer's general self-efficacy. To implement, at first, a pre-test was taken from both groups. Then the experimental group underwent mindfulness intervention during 8 sessions of 90 minutes, then a post-test was taken from both groups. Data analysis was done using multivariate covariance analysis (MANCVA) and one-way covariance analysis (ANCVA). The results of the research showed that mindfulness training has a significant effect on executive functions (working memory and attention) and self-efficacy of patients with anxiety disorders.

    Keywords: Mindfulness Training, Executive Functions, Working Memory, Attention, Self-Efficacy, Anxiety Disorder}
  • زهرا سروریان، رسول روشن چسلی*، محمدرضا نائینیان، حجت الله فراهانی، ساجد یعقوب نژاد
    زمینه

    توجه و بازداری پاسخ از مشکلات دانش آموزان نارسانویس هست که به درمان آن توجه چندانی نشده، لذا نیازمند مداخلات روانشناختی جدید از جمله توان بخشی شناختی است.

    هدف

    مطالعه حاضر باهدف تعیین اثربخشی توان بخشی شناختی بر توجه و بازداری پاسخ دانش آموزان نارسانویس انجام شد.

    روش

    پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دوره پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر پایه دوم و سوم ابتدایی مبتلابه اختلال نارسانویسی منطقه 15 شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که از مدارس عادی به مرکز مشاوره شرق ارجاع داده شده بودند. 14 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند؛ و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جای دهی شدند و به پرسشنامه های تشخیصی نارسانویسی یعقوبی و همکاران (1400)، آزمون توجه انتخابی، تمرکز و تلاش مندی بریکن کمپ (2002) و آزمون برو- نرو هافمن (1984) پاسخ دادند. سپس گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 60 دقیقه ای برنامه آموزش توان بخشی توجه و حافظه آرام نجاتی (1397) را دریافت کردند، ولی برای گروه گواه فقط آموزش های مدرسه ارائه شد. بعد از جلسات آموزش پس آزمون اجرا شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد.

    یافته ها

    نتایج نشان داد که آموزش توان بخشی شناختی بر بهبود توجه و بازداری پاسخ دانش آموزان نارسانویس در مقایسه با گروه گواه موثر بود و این نتایج در دوره پیگیری تداوم داشت (0/01 >P).

    نتیجه گیری

    آموزش توان بخشی شناختی با ایجاد محیط جذاب آموزشی می تواند به عنوان یک درمان مکمل در کنار مداخلات آموزشی دیگر برای افزایش توجه و بازداری استفاده شود.

    کلید واژگان: توان بخشی شناختی, توجه, بازداری پاسخ, دانش آموزان نارسانویس}
    Zahra Sarvarian, Rasol Roshan*, Mohammadreza Naeinian, Hojjatollah Farahani, Sajed Yaghobnezhad
    Background

    Attention and response inhibition is one of the problems of dysgraphia students whose treatment has not been paid much attention, so it requires new psychological interventions including cognitive rehabilitation.

    Aims

    The present study was conducted with the aim of determining the effectiveness of cognitive rehabilitation on the attention and response inhibition of dysgraphia students.

    Methods

    The current research was semi-experimental with a pre-test and post-test design with a follow-up period with a control group. The research population included all second and third grade female students with dysgraphia in the 15th district of Tehran in the academic year of 2021-2022, who were referred to Sharq Counseling Center from regular schools. 14 people were selected by multi-stage cluster random sampling; and they were randomly placed in two experimental and control groups and answered Yaqoubi et al.'s dysgraphia diagnostic questionnaires (2021), Mandy Brackencamp's selective attention, concentration and effort test (2002) and Bruno-Nero Hoffman test (1984). Then the experimental group received the Aram Nejati attention and memory rehabilitation training program (2017) for 10 sessions of 60 minutes, but only school training was provided to the control group. After the training sessions, the post-test was conducted. Analysis of variance with repeated measures was used to analyze the data.

    Results

    The results showed that cognitive rehabilitation training was effective in improving attention and response inhibition of dysgraphia students compared to the control group. These results continued in the follow-up period(p< 0/01).

    Conclusion

    Based on the results, counselors and experts can use cognitive rehabilitation training to improve attention and inhibit response of dysgraphia students.

    Keywords: Cognitive Rehabilitation, Attention, Response Inhibition, Dysgraphia Students}
  • اثر توانبخشی شناختی نرم افزار کاپتان لاگ بر توجه و حافظه فعال (دیداری/ فضایی و شنیداری) بزرگسالان مبتلا به اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی
    مهدیه رحمانیان*، مزگان آگاه هریس، امیر عبدالحسینی، امین رفیعی پور، رضوان دهبانی

    پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی نرم افزار توانبخشی شناختی کاپتان لاگ بر توجه و حافظه فعال دیداری فضایی و شنیداری بزرگسالان دارای اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی  (ADHD) انجام پذیرفت. این پژوهش به صورت آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل همراه با دوره پیگیری یک ماهه اجرا شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه بزرگسالان 18 تا 40 ساله دارای اختلال ADHD مراجعه کننده به کلینیک های منطقه 2 شهر تهران در سال 1401 تشکیل می داد، که ابتدا یک کلینیک به صورت هدفمند انتخاب شده سپس تعداد 24 نفر از مراجعه کنندگان این کلینیک به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (12 نفر) و گروه کنترل (12 نفر) گمارش شدند. برای جمع آوری داده ها از ابزارهای سنجش مقیاس درجه بندی ADHD بزرگسالان بارکلی، آزمون کرسی بلک، آزمون حافظه فعال وکسلر، آزمون بررسی یکپارچه عملکرد دیداری شنیداری و نرم افزار شناختی کاپتان لاگ استفاده شد. گروه آزمایش به مدت یک ماه (12 جلسه 45 دقیقه ای) تحت مداخله توانبخش شناختی کاپتان لاگ قرار گرفتند.  نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که آموزش توانبخشی شناختی نرم افزار کاپتان لاگ بر توجه و حافظه فعال دیداری و شنیداری بزرگسالان دارای اختلال ADHD موثر است و پیشنهاد می گردد  که از این نرم افزار در کلینیک های توانبخشی اعصاب و روان، دانشگاها و مشاغلی که نیاز به توجه و حافظه فعال بالایی دارد استفاده گردد.

    کلید واژگان: توانبخشی شناختی, نرم افزار کاپتان لاگ, توجه, حافظه فعال دیداری فضایی و شنیداری, بزرگسالان}
    Effectiveness of Captain Log cognitive rehabilitation software on attention and visual spatial and auditory active memory of adults with attention deficit hyperactivity disorder
    Mahdiyeh Rahmanian*, Mojgan Aghah Haris, Amir Abdolhoseini, Rezvan Dehbani

    The present study was conducted with the aim of investigating the effectiveness of Captain Log cognitive rehabilitation software on attention and visual spatial and auditory active memory of adults with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD). This research was conducted as an experiment with a pre-test-post-test design with a control group with a one-month follow-up. The statistical population of the current study consisted of all adults aged 18 to 40 with ADHD who referred to the clinics of the 2nd district of Tehran in 2022, first a clinic was selected purposefully, then the number of 24 patients of this clinic was randomly selected. They were assigned in two experimental groups (12 people) and control group (12 people). To collect data, Barclay's Adult ADHD Rating Scale, Black's Chair Test, Wechsler's Working Memory Test, Integrated Visual Auditory Performance Test, and Captain Log cognitive software were used to collect data. The experimental group underwent cognitive rehabilitation intervention of Captain Log for one month (12 sessions of 45 minutes). The results of the analysis of variance with repeated measurements showed that the cognitive rehabilitation training of the Captain Log software is effective on the attention and active visual and auditory memory of adults with ADHD and it is suggested that this software be used in neuropsychological rehabilitation clinics, universities and jobs that require It should be used for attention and high active memory.

    Keywords: Cognitive Rehabilitation, Captain Log Software, Attention, Visuospatial, Auditory Active Memory, Adults, ADHD}
  • مهشید آقاجان بیک*

    پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی تمرین های مبتنی بر تقویت چندحسی کنترل شناختی بر کاهش مشکلات حافظه و توجه در کودکان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون_ پس آزمون و گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری پژوهش کودکان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی شهر تهران در سال 1401 بود. حجم نمونه تعداد 30 نفر از کودکان مرکز توانبخشی پایا به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به صورت همتا قرار داده شدند و گروه آزمایش در معرض فعالیت های مبتنی بر تقویت چندحسی کنترل شناختی قرار گرفت و گروه کنترل تحت برنامه مداخله ای قرار نگرفت. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مقیاس هوشی وکسلر کودکان (2013) و مقیاس درجه بندی اسنپ سوانسون نولان و پلهام (1980) نسخه چهار (SNAP-IV) بود. روش تجزیه و تحلیل داده ها تحلیل کواریانس چند متغیری بود. یافته ها نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون بین میانگین پس آزمون توجه و حافظه در دو گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری در سطح معناداری 01/0 وجود داشت. می توان نتیجه گرفت که تمرینات مبتنی بر تقویت چندحسی کنترل شناختی تاثیر قابل قبولی در بهبود مشکلات حافظه کاری و دقت و توجه کودکان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی داشته است.

    کلید واژگان: اختلال نقص توجه, بیش فعالی. تقویت چندحسی کنترل شناختی, توجه, حافظه کاری}
    Mahshid Aghajanbeik*

    The present study was conducted to determine the effectiveness of exercises based on multisensory strengthening of cognitive control on reducing memory and attention problems in children with attention-deficit/hyperactivity disorder. The semi-experimental research method was done with a pre-test-post-test and control group. The statistical population of the study was children with attention-deficit/hyperactivity disorder in Tehran in 2023. The sample size of 30 children from Paya Rehabilitation Center was selected by the available sampling method and they were placed in two experimental and control groups, and the experimental group was exposed to activities based on multisensory strengthening of cognitive control, and the control group was subjected to There was no intervention program. The tools used in this research were the Wechsler Children's Intelligence Scale (2013) and the SNAP-Swanson Nolan and Pelham (1980) version four (SNAP-IV) rating scale. The data analysis method was multivariate covariance analysis. The findings showed that by controlling the effect of the pre-test, there was a significant difference between the average of the post-test of attention and memory in the two experimental and control groups at a significance level of 0.01. It can be concluded that exercises based on the multisensory strengthening of cognitive control had an acceptable effect in improving working memory problems and the accuracy and attention of children with attention-deficit/hyperactivity disorder.

    Keywords: Attention Deficit, Hyperactivity Disorder, Multisensory Enhancement Of Cognitive Control, Attention, Working Memory}
  • طیبه بنی اسدی*
    مطالعات یادگیری حرکتی روی بزرگسالان نشان داده است که هدایت توجه یادگیرندگان به نشانه های بیرونی موثرتر از نشانه های درونی است. در این مطالعه، بررسی کردیم که آیا این می تواند برای کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی (DCD) اعمال شود یا خیر. 45 پسر مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی با استفاده از پرسشنامه مشاهده حرکتی معلمان انتخاب شدند. آزمون تعادل ایستا بود که در دو شرایط آزمایشی تمرکز توجه درونی (تمرکز روی اندام بدن) و بیرونی (تمرکز روی نشانگر رکس) اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری ANOVA و توکی در سطح معنی داری 05/0 > P استفاده شد. نتایج نشان داد که تمرکز بیرونی می تواند یادگیری حرکتی را بهبود بخشد، اما بین گروه های تمرکز داخلی و کنترل تفاوت معناداری وجود نداشت. بنابراین کودکان مبتلا به DCD از تمرکز بیرونی توجه به یادگیری مهارت تعادل ایستا سود می برند. با توجه به نتایج این مطالعه، درمانگران و مربیان باید روش ها و دستورالعمل های توانبخشی خود را بر اساس تمرکز بیرونی تنظیم کنند.
    کلید واژگان: اختلال هماهنگی رشدی, تعادل, توجه, کودکان, یادگیری حرکتی}
    Tayebeh Baniasadi *
    Motor learning studies on adults have shown that directing the learners’ attention to external cues is more effectual than internal cues. In this study, we investigated if this could be applied to children with developmental coordination disorder (DCD). 45 boys with developmental coordination disorder were selected using motor observation questionnaire for teachers. The task was static balance test that was measured in two experimental conditions including internal (focus on body limb) and external (focus on rex marker) focus of attention. For data analysis, ANOVA and Tukey’s post hoc were used at the significant level of P < 0.05. Results showed that external focus could improve motor learning. However, there was no significant difference between internal focus and control groups. Thus children with DCD benefit from the external focus of attention to learning a static balance skill. According to the results of this study, therapists and coaches should adjust their rehabilitation methods and instructions based on external focus of attention.
    Keywords: attention, Balance, children, DCD, Motor learning}
  • ساناز شفیق، حسین بیگدلی*، فاطمه خویینی

    هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر حافظه فعال و توجه بر اختلال یادگیری خواندن با میانجی گری ادراک از کلاس در دانش آموزان بود. روش پژوهش توصیفی_همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. به این منظور 258 نفر از دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خواندن در منطقه 2 آموزش پرورش شهر تهران  در سال 1400-1401 که براساس نظر معلم و چک لیست بررسی نشانگان نارساخوانی در معرض خطر ابتلاء به ناتوانی و مشکلات خواندن تشخیص و شناسایی شده بودند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جمع آوری داده ها از طریق آزمون نگهداری توجه: عملکرد پیوسته (CPT، رازولد و همکاران (1956) و آزمون حافظه فعال کودکان (WMT ، وکسلر، 2003)، پرسشنامه ادراک از کلاس (PCQ،  فراسر و همکاران، 1996) و چک لیست اختلال یادگیری خواندن (RLDI، سلیمی تیموری، 1386) صورت گرفت. داد ه ها به روش معادلات ساختاری تحلیل شد. شاخص های برازندگی حاکی از برازش نسبتا خوب الگو با داده ها بود. نتایج حاکی از این بود که حافظه فعال و توجه به طور منفی و معنی داری با اختلال یادگیری خواندن کودکان مرتبط است (01/0p<). همچنین بین ادراک از کلاس بر اختلال یادگیری خواندن اثر منفی و معنی داری مشاهده شد (01/0p<). نتایج مسیرهای غیرمستقیم نیز نشان داد که حافظه فعال و توجه از طریق ادراک از کلاس بر اختلال یادگیری خواندن اثر معکوس و معنی دار دارد (01/0p<). براساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که حافظه فعال و توجه از عوامل اثرگذار بر اختلال خواندن به شمار می روند. از این رو، جهت بهبود عملکرد خواندن کودکان ، بایستی سطح حافظه فعال و توجه در دانش آموزان را تقویت نمود.

    کلید واژگان: اختلال خواندن, ادارک از کلاس, توجه, حافظه فعال}
    Sanaz Shafigh, Hossein Bigdeli*, Fatemeh Khoyeeni

    The purpose of this study was to investigate the effect of modeling reading and attention on reading learning disorders mediated by classroom perception in students. The descriptive-correlation research method was structural equation modeling. A total of 258 students with reading learning disabilities in District 2 of Tehran in 2021-2022 education who were at risk of dyslexia and dyslexia syndrome checklist, were selected as the sample by available sampling method. Data were collected using the Attention Retention Test: Continuous Performance Test (CPT, Rosvold et al., 1956) and Children's Working Memory Test (WMT, Wechsler, 2003), Perception of Classroom Questionnaire (PCQ, Fraser et al., 1996) and Reading Learning Disorder Inventory (RLDI, Salimi Teimouri's, 2007). Data analysis was done using structural equations. The goodness-of-fit indices indicated a relatively good fit of the model with the data. The results showed that working memory and attention were negatively and significantly associated with learning disabilities in children (p<0.01). Also, there was a negative and significant effect between the perception of class on reading learning disorder (p<0.01). The results of indirect pathways also showed that working memory and attention through the perception of class have a significant negative effect on reading learning disorder (p<0.01). Based on the findings of the study, it can be concluded that working memory and attention are effective factors in reading disorders. Therefore, to improve children's reading performance, the level of working memory and attention in students should be strengthened.

    Keywords: reading disorder, perception of classroom, attention in students, active memory}
  • مهدیه رحمانیان*، مریم زمانی، شهرزاد پاکدلان
    مقدمه

    حافظه و تمرکز دو مولفه اصلی از کارکردهای شناختی هستند که در روند یادگیری انسان نقش به سزایی دارند. هدف از تحقیق حاضر مقایسه اثربخشی دو روش درمانی آموزش ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی فرا جمجمه ای همراه با تمرین تقویت حافظه N-Back در بهبود کارکرد حافظه و تمرکز دانشجویان است.

    روش

    روش تحقیق حاضر از نوع کاربردی و شیوه گردآوری داده ها از نوع نیمه آزمایشی با طرح تحقیق پیش آزمون- پس آزمون است. به منظور بررسی اهداف تحقیق 30 نفر آزمودنی با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به طور تصادفی به دو گروه 15 نفری تقسیم شدند. تمام شرکت کنندگان آزمون حافظه بالینی وکسلر و تست TOVA انجام دادند. سپس یک گروه تحت آزمون ذهن آگاهی قرار گرفته و گروه دیگر در جلسات تحریک الکتریکی فرا جمجمه ای همراه با تمرین تقویت حافظه N-Back شرکت کردند. در پایان هر دو گروه مجدد مورد ارزیابی قرار گرفتند.

    یافته ها

    نتایج تحقیق حاضر نشان داد که هر دو روش مداخله، یعنی آموزش ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی فرا جمجمه ای همراه با تمرین تقویت حافظه N-Back موجب بهبود حافظه و تمرکز می گردند. هر دو شیوه بر بهبود عملکرد توجه تاثیر داشتند. در مولفه های حافظه تنها در مولفه حافظه بینایی دو گروه متفاوت بودند. بر اساس نتایج اثر بخشی تحریک الکتریکی فرا جمجمه ای همراه با تمرین تقویت حافظه N-Back بیشتر از آموزش ذهن آگاهی بود .

    نتیجه گیری

    با توجه به نتایج به نظر می رسد هر دو شیوه بر بهبود توجه موثر هستند اما درمان های زیستی عملکرد بهتری خواهتد داشت هنگامی که پایه های زیستی و فرایندهای خاص شناختی را مد نظر قرار می دهند.

    کلید واژگان: حافظه, توجه, ذهن آگاهی, تحریک الکتریکی فراجمجمه ای (Tdcs), بازتوانی شناختی}
    Mahdieh Rahmanian *, Maryam Zamani, Sahrzad Pakdelan
    Introduction

    Memory and concentration are two main components of cognitive functions that play a significant role in the human learning process. The purpose of this research is to compare the effectiveness of two therapeutic methods of mindfulness training and transcranial electrical stimulation along with N-Back memory strengthening exercise in improving the memory function and concentration of students.

    Method

    The current research method is applied and the method of data collection is semi-experimental with a pre-test-post-test research design. In order to investigate the objectives of the research, 30 subjects were selected by available sampling method and randomly divided into two groups of 15 people. All participants performed Wechsler clinical memory test and TOVA test. Then one group underwent a mindfulness test and the other group participated in transcranial electrical stimulation sessions along with N-Back memory strengthening exercise. At the end, both groups were re-evaluated.

    Findings

    The results of this research showed that both intervention methods, namely mindfulness training and transcranial electrical stimulation along with N-Back memory strengthening exercise, improve memory and concentration. Both methods had an effect on improving attention performance. In terms of memory components, the two groups differed only in the visual memory component. Based on the results, transcranial electrical stimulation combined with N-Back memory training was more effective than mindfulness training.

    Conclusion

    According to the results, it seems that both methods are effective in improving attention, but biological treatments perform better. It will be when biological foundations and specific cognitive processes are considered.

    Keywords: Memory, Concentration, Mindfulness, Electrical Stimulation Of The Brain Cortex (Tdcs), Cognitive Rehabilitation}
  • رئوف احمدیان، سید داود حسینی نسب*، معصومه آزموده

    پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی تقویت حافظه کاری بر توجه، پردازش شناختی و راهبردهای تنظیم هیجان کودکان با اختلال یادگیری خاص انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان 9 تا 12 سال مراجعه کننده به مرکز مشکلات یادگیری خاص ناحیه سه تبریز در نیمه دوم سال 1400 بود. نمونه آماری شامل40 کودک بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار جمع آوری داده ها شامل  پرسشنامه پردازش شناختی (CPI) کروز (1999) و پرسشنامه تنظیم هیجان (CERQ-K) گارنفسکی و همکاران (2012) و پرسشنامه توجه  (JADDI) جردن (1992) بود. در این پژوهش، شرکت کنندگان گروه آزمایش برنامه تقویت حافظه کاری را طی 16 جلسه 50 دقیقه ای در هشت هفته (هفته ای دو جلسه) دریافت کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد  که با کنترل اثر پیش آزمون بین میانگین پس آزمون توجه، پردازش شناختی و تنظیم هیجان در دو گروه آزمایش و گواه تفاوت معنی داری در سطح 01/0 وجود داشت. با توجه به این یافته ها می توان مطرح کرد که مداخله تقویت حافظه کاری درمان موثری برای بهبود توجه، پردازش شناختی و تنظیم هیجان در کودکان بوده است.

    کلید واژگان: اختلال یادگیری خاص, پردازش شناختی, تقویت حافظه کاری, تنظیم هیجان, توجه}
    Raeouf Ahmadian, Seyyed Davoud Hosseini Nesab*, Masoumeh Azmodeh

    The present study was conducted to determine the effectiveness of strengthening working memory on attention, cognitive processing, and emotion regulation strategies of children with specific learning disorders. The research method was semi-experimental with a pre-test-post-test design and a control group. The statistical population included all students aged 9 to 12 who were referred to the Center for Special Learning Problems in the third district of Tabriz in the second half of 1400. The statistical sample consisted of 40 children who were selected by purposive sampling method and randomly replaced in two experimental and control groups. Data collection tools included the cognitive processing questionnaire (CPI) of Crouse (1999), the emotion regulation questionnaire (CERQ-K) of Garnefski et al (2012), and the attention questionnaire (JADDI) of Jordan (1992). In this research, the participants of the experimental group received the working memory strengthening program during 16 sessions of 50 minutes in eight weeks (two sessions per week). Data analysis was done using multivariate covariance analysis. The data analysis showed that by controlling the effect of the pre-test, there was a significant difference at the level of 0.01 between the average of the post-test attention, cognitive processing, and emotion regulation in the two experimental and control groups. According to these findings, it can be suggested that working memory strengthening intervention has been an effective treatment for improving attention, cognitive processing, and emotion regulation in children.

    Keywords: Specific learning disorder, Cognitive processing, Working memory enhancement, Emotion regulation, Attention}
  • مژگان حاتمی بروجنی، شهزاد طهماسبی بروجنی*، مهدی شهبازی
    پژوهش حاضر با هدف بررسی فرسایش انرژی روانی، کنترل توجه و تصمیم گیری در فوتبالیست های ماهر زن انجام شد. روش تحقیق نیمه آزمایشی و از نظر هدف کاربردی بود و در چارچوب طرح درون گروهی با پیش آزمون و پس آزمون انجام گرفت. جامعه آماری شامل فوتبالیست های ماهر زن حاضر در لیگ برتر استان تهران در سال 1396 بود. شرکت کننگان 40 بازیکن ماهر زن فوتبال با میانگین سنی 03/2+950/23 سال بودند که سابقه شرکت در مسابقات به مدت هشت سال یا بیشتر دارند. نمونه ها به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه فرسایش انرژی روانی و عدم فرسایش انرژی روانی تقسیم شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه اطلاعات فردی، پرسشنامه سلامت عمومی، نرم افزار استروپ و نرم افزار تصمیم گیری استفاده شد. گروه فرسایش انرژی روانی که قدرت خودکنترلی آن ها با انجام تکلیف قبلی (تکلیف ناهمخوان استروپ[1]) در دو بلوک با 80 کوشش تخلیه شد، تکلیف تصمیم گیری مبتنی بر کامپیوتر شامل 180 تصویر مربوط به موقعیت های مختلف فوتبال را تحت شرایط حواس پرتی انجام دادند. از روش آماری تحلیل مرکب (2×2) با دستور SYNTAX با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها نشان داد فرسایش روانی موجب کاهش معنی‍دار دقت و افزایش سرعت تصمیم گیری (001/0>P) می شود. با وجود این، گروه عدم فرسایش روانی، افزایش معنی داری را در دقت (003/0=P) و کاهش معنی داری را در سرعت (001/0>P) تصمیم گیری نشان داد. درمجموع می توان گفت ایجاد فرسایش روانی از طریق خستگی ذهنی موجب تخلیه قدرت خودکنترلی می شود و متعاقب آن تصمیم گیری بازیکنان تضعیف می شود.
    کلید واژگان: تصمیم گیری ورزشی, توجه, خستگی ذهنی, خودکنترلی}
    Mozhgan Hatami Boroujeni, Shahzad Tahmasebi Boroujeni *, Mehdi Shahbazi
    This study aimed to investigate ego-depletion, attention control, and decision-making in proficient female soccer players. Utilizing a quasi-experimental design with an applied objective, the research was conducted intra-group using a pre-test-post-test methodology. The statistical population comprised proficient female footballers who competed in the Premier League of Tehran Province. This study involved forty proficient female football players, with an average age of 23.09+2.03 years, who had at least eight years of competition experience. The samples were arbitrarily divided into two groups—ego-depletion and non-ego-depletion—using convenience sampling. The data were collected using the personal information questionnaire, General Health Questionnaire, Stroop, and the Decision-making tool. The ego-depletion group’s self-control strength was diminished in two cycles of eighty trials through the prior task, which was the Stroop inconsistent task. They executed a computer-based decision-making task under distracting conditions, which comprised 180 images depicting various football scenarios. The data analysis was conducted using SPSS-21 software and a mixed ANOVA with the SYNTAX command. The results showed that the ego-depletion group made decisions with significantly slower speeds and reduced accuracy (P<0.001). In contrast, the non-ego-depletion group demonstrated a statistically significant improvement in accuracy (P=0.003) but a considerable decline in decision speed (P<0.001). Overall, one could contend that mental fatigue-induced ego depletion undermined the capacity for self-control, which consequently compromised the decision-making abilities of the participants.
    Keywords: attention, Mental fatigue, Self-Control, Sports Decision}
  • الهام شفیعی، علی اکبر ارجمندنیا*، سوگند قاسم زاده، سعید حسن زاده، مسعود غلامعلی لواسانی

    هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه توانبخشی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بر سرعت پردازش و توجه کودکان اتیسم بود. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری بود. جامعه آماری شامل کودکان دبستانی مبتلا به اتیسم در سال تحصیلی 1401-1402 در شهر تهران بودند. با استفاده از نمونه گیری هدفمند 20 کودک انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش گمارش شدند. گروه آزمایش 20 جلسه مداخله، 30 دقیقه و 2 بار در هفته را دریافت و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. آزمون بررسی یکپارچگی عملکرد دیداری - شنیداری برای جمع آوری داده ها در سه مرحله استفاده شد (قبل، بعد و دو ماه بعد از اجرای برنامه توانبخشی شناختی). تجزیه و تحلیل داده ها با روش اندازه گیری مکرر انجام شد. نتیجه نشان داد که برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بر سرعت پردازش و توجه کودکان اتیسم تاثیر داشته است. براساس این یافته برنامه توانبخشی شناختی مذکور باعث افزایش سرعت پردازش و بهبود توجه کودکان اتیسم شده است. بنابراین پیشنهاد می شود که از این برنامه برای تقویت و ارتقا کارکردهای اجرایی و بهبود عملکرد تحصیلی کودکان اتیسم استفاده شود.

    کلید واژگان: توانبخشی شناختی, توجه, سرعت پردازش, کودکان طیف اتیسم}
    Elham Shafiee, AliAkbar Arjmandnia *, Sogand Ghasemzadeh, Saeed Hasanzadeh, Masuoud Gholamali Lavasani

    The aim of the present study was to investigate the effectiveness of the rehabilitation program on processing speed and attention of children with autism spectrum disorder. This research was semi-experimental with a pre-test, post-test, control group and follow-up design. The statistical population included all autistic students in the academic year 2022-2023 in Tehran. A sample of 20 students were selected by purposive sampling and randomly divided into control and experimental groups. The experimental group received 20 sessions of 30 mins cognitive rehabilitation intervention, twice per week while the control group did not receive any intervention. Integrated Visual and Auditory Continues Performance was used to collect data in three stages (before, after and two months later after the implementation of the cognitive rehabilitation program). The data analyses were done by repeated measurement test. The result showed that the cognitive rehabilitation program had effect on the processing speed and attention of students with autism spectrum disorder. Based on this finding, it is suggested that this program can be used to strengthen and improve executive functions of children with autism spectrum.

    Keywords: attention, Autism spectrum disorder, cognitive rehabilitation, processing speed}
  • کریم گل محمدی*، عبدالعزیز افلاک سیر، مهدی ایمانی، حبیب هادیان فرد

    هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان فراشناختی کودکان (MCT-C) بر افزایش کنترل توجهی و کاهش سوگیری توجه به تهدید کودکان مضطرب بود. پژوهش حاضر از نوع مطالعات تک آزمودنی با چند خط پایه و جامعه آماری آن در برگیرنده تمامی کودکان 13-9 ساله مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهر قم بود که از این تعداد و متناسب با ادبیات پژوهش در زمینه طرح های تک آزمودنی، تعداد 3 آزمودنی برای اجرای پروتکل درمانی در نظر گرفته شد. داده ها با استفاده از مصاحبه ی تشخیصی نیمه-ساختاریافته ی اختلالات خلقی و اسکیزوفرنیا برای کودکان و نوجوانان، مقیاس کنترل توجهی و آزمایه ی رایانه ای دات پروب به دست آمدند. پروتکل درمانی نیز شامل 8 جلسه انفرادی هفتگی با کودکان و 2 جلسه با والدین بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل دیداری، درصد بهبودی و اندازه اثر (d کوهن)، انجام گرفت. یافته ها نشان داد که هر سه آزمودنی در کنترل توجهی روند تغییرات افزایشی و در سوگیری توجه روند تغییرات کاهشی داشته اند، به نحوی که درمان فراشناختی کودکان با اندازه اثر (0/51=d)، درمانی اثربخش در افزایش کنترل توجهی کودکان بود. همچنین این درمان به صورتی اثربخش با اندازه اثر (3/37 =d)، قابلیت کاهش سوگیری توجه به تهدید را داشت. براساس نتایج این پژوهش، درمان فراشناختی کودکان می تواند به عنوان درمانی موثر در افزایش کنترل توجهی و کاهش سوگیری توجه به تهدید در کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی باشد.

    کلید واژگان: درمان فراشناختی برای کودکان, توجه, کنترل توجهی, سوگیری توجه, اختلالات اضطرابی}
    Karim Golmohammadi *, Abdulaziz Aflakseir, Mahdi Imani, Habib Hadianfard

    The aim of present study was to evaluate the effectiveness of Metacognitive Therapy for Children on increasing attentional control and reducing attention bias towards threat in anxious children. The present study was a Single-subject study with Multiple Baseline. The statistical sample of this study included all children aged 9 to 13 referred to the health centers of Qom city and according to the research literature in the field of single subject designs, 3 subjects were considered for the implementation of the treatment protocol. Data was collected using the Kiddie schedule for Affective Disorder and Schizophrenia- Present and Lifetime Version (K-SADS-PL), Attentional Control Scale for Children (ACS-C) and Dot Probe Task. The treatment protocol included 8 weekly individual sessions with children and 2 sessions with parents too. Data was analyzed using visual analysis, percentage of improvement and effect size (Cohen's d). The findings show that all three subjects had an increasing trend in attentional control and a decreasing trend in attention bias, so that the metacognitive therapy for children with the effect size (d=0/51) was an effective treatment in increasing children's attentional control. As well as, this treatment was effective in reducing attention bias towards threat with effect size (d= 3/37). Based on the results of this research, metacognitive therapy for children can be an effective Therapy in increasing attentional control and reducing attention bias towards threat in children with anxiety disorders.

    Keywords: Metacognitive Therapy for Children (MCT-C) Attention, Attentional Control, Attention Bias, Anxiety disorders}
  • محمد قادری رمازی، ماهگل توکلی*، مجید برکتین، احمد عابدی
    مقدمه

    ساخت بسته های توان بخشی شناختی جز با شناخت دقیق مشکلات شناختی سالمندان میسر نیست. در پژوهش حاضر، با به کارگیری یک روش پژوهش کیفی، شناسایی مشکلات شناختی سالمندان ایرانی مبتلا به نقص شناختی خفیف (MCI) مدنظر قرار گرفت.

    روش کار

    نوع پژوهش، کیفی از نوع تحلیل مضامین بود. جامعه هدف شامل تمامی سالمندان ایرانی مبتلا به MCI بود. تعداد 14 مشارکت کننده سالمند با تشخیص MCI، 7 فرد آگاه از وضعیت افراد سالمند (افراد مطلع) و 5 فرد متخصص آشنا به امور مراقبتی از سالمندان، جمعا به تعداد 26 نفر، به عنوان اعضای نمونه در پژوهش حاضر مشارکت داشتند. این افراد به شکل هدفمند انتخاب شدند و مبنای کفایت حجم نمونه نیز اصل اشباع داده ها بود.

    یافته ها

    نتایج نشان داد سالمندان ایرانی مبتلا بهMCI  در حیطه شناختی با دو نوع کلی مشکلات دست وپنجه نرم می کنند: مشکلات شناختی اصلی و مشکلات جانبی. مشکلات اصلی شامل مضامین مشکلات حافظه (عمدتا از نوع حافظه رویدادی)، توجه (شامل مشکلات تغییر توجه، توجه گزینشی، حفظ توجه و توجه پراکنده)، کارکردهای اجرایی (شامل مشکلات حافظه کاری، مشکلات در کنترل بازداری و مشکلات در حیطه انعطاف پذیری شناختی) و مضمون مشکلات زبانی (عمدتا از نوع یافتن کلمات) بود. در کنار مشکلات اصلی، مشکلات دیگری تحت عنوان مضمون خلق مضطرب نیز از داده ها استخراج گردید.

    نتیجه گیری

    فهم عمیق از نوع مشکلات شناختی که سالمندان ایرانی مبتلا به MCI واقعا با آن روبه رو هستند، در کنار اهمیت توجه به وضعیت خلقی سالمندان که عملکرد شناختی آنان را تحت تاثیر قرار می دهد، یافته هایی است که می تواند پژوهشگران ایرانی را در ساخت بسته های توانمندسازی شناختی موثرتر برای سالمندان یاری رساند.

    کلید واژگان: نقص شناختی خفیف, توجه, حافظه, کارکرد اجرایی, ایران}
    Mohammad Ghaderi Rammazi, Mahgol Tavakoli*, Majid Barekatain, Ahmad Abedi
    Introduction

    Preserving the cognitive ability of the elderly is a common issue of concern among researchers and health policymakers (1). Mild cognitive impairment (MCI) is a concerning condition indicating an elderly person's cognitive abilities are less than expected (3-5). Researchers interested in aging research strive to prevent the progression of cognitive problems as much as possible by identifying the cognitive problems of the MCI elderly as early as possible or, if this goal is not met, to compensate for their cognitive problems by developing rehabilitation packages (11). Evidently, cognitive rehabilitation packages cannot be provided without first understanding the cognitive problems of the elderly with MCI (15). According to the previous studies, the majority of those studies conducted for developing cognitive rehabilitation packages for the elderly have used the results of quantitative studies as the basis for choosing cognitive tasks (6, 11, 14, 16-19); this is even though in these studies, the actual view of the elderly themselves, or people who know them well, has never been asked. The current study used a qualitative research method to identify the cognitive problems of the Iranian elderly with mild cognitive impairment (MCI) to address these limitations. Besides, the results can be used to develop a cognitive rehabilitation package for the Iranian elderly with MCI.

    Methods

    The current study was a qualitative thematic analysis study that followed the method proposed by Braun and Clarke (27). The statistical population consisted of all Iranian elderly with MCI. The study sample included 14 elderly subjects with MCI diagnoses, seven relatives of elderly MCI patients (informants), and five specialists in providing mental health services to the elderly (Two psychiatrists, two psychologists, and one nurse), for a total of 26 subjects. The subjects were all Kerman city residents, and the study occurred between the summer and fall of 2021. Data Saturation was used to determine the adequacy of the sample size. The NUCOG test and a semi-structured in-depth interview were used as research tools (28). Guba and Lincoln's four recommended criteria (i.e., Credibility, Dependability, Confirmability, and Transformability) were used to assess the trustworthiness of the research data (31).
    The data analysis process was carried out in six comprehensive steps:

    Familiarization with the data,
    Generation of initial codes,
    Search for themes,
    Review of the identified themes,
    Definition and naming of themes,
    Production of the final report.

    Results

    As Figure 1 illustrates, the cognitive problems of the Iranian MCI elderly fall into two broad categories: Main problems and side problems. The main cognitive problems include four themes a) memory problems, b) attention problems, c) executive function problems, and d) language problems. Besides the main problems, another theme under the title of anxious mood has also been extracted (side problems).

    Figure 1. Final thematic map related to the cognitive problems of the Iranian MCI elderly

    A more in-depth investigation revealed that the theme of memory problems in the Iranian elderly is more of an episodic memory type; this means that their most common type of forgetfulness is related to forgetfulness in daily affairs. In terms of attention, they have problems in all four general areas of attention, i.e., shifting attention, selective attention, sustained attention, and divided attention. The theme of executive function problems in Iranian MCI elderly was so diverse that it included problems in all three general areas of executive functions, i.e., cognitive flexibility, inhibitory control, and working memory. In addition, the theme of linguistic problems in the Iranian MCI elderly manifested in difficulty finding words. Furthermore, Iranian elderly with MCI demonstrated a high level of emotional and mood problems, prompting the extraction of another theme from the data under the heading of anxious mood theme.

    Conclusion

    The current study's findings are consistent with previous research that has shown that the MCI elderly have problems with memory (6-8), attention (6-8), executive functions (7-9), and language (7, 8). An intriguing finding from the current study was that the problems of the Iranian elderly were significantly more prominent in some aspects of a cognitive domain than in others. For example, in the field of memory, the problems of the Iranian elderly were mainly of the episodic variety (and not other types of memory such as procedural, semantic, and the like). Similarly, regarding language, the Iranian MCI elderly had more difficulty finding words than other problems (such as Neologism, understanding, and the like). As a result, relying on such findings is critical for developing rehabilitation packages for the Iranian MCI elderly. Another intriguing finding was that, while the study was designed to identify cognitive problems in the elderly with MCI, the majority of subjects raised issues related to mood and emotional aspects of their lives due to the MCI disorder. This prompted the researchers to propose another theme; i.e., anxious mood; something more than the cognitive problems that the current study focused on (the main problems). Indeed, it appears that cognitive rehabilitation programs tailored to the Iranian elderly should include tasks that address both their primary (cognitive) issues, as well as their secondary issues (anxious mood).
    Ethical Considerations
    Compliance with ethical guidelines
    The ethical principles included in this study were the subjects' arbitrary participation in the research, adherence to confidentiality principles, and informed consent. Additionally, the study was approved by the Research Ethics Committee of the University of Isfahan (Approval ID: IR.UI.REC.1400.49).
    Authors' contributions
    This article is part of Mohammad Ghaderi Rammazi's PhD dissertation at the University of Isfahan (IranDoc tracking code: 1617543). All authors participated in the ideation, writing, editing, and preparation of the article's final version.
    Funding
    This research was funded with the support of the Cognitive Science and Technologies Council (CSTC; tracking code: 10567).

    Acknowledgments
    The authors with this express their gratitude to all the participants and people who facilitated the implementation of this research in any way.
    Conflicts of interest
    This article contains no conflicts of interest.

    Keywords: Mild cognitive impairment, Attention, Memory, Executive function, Iran}
  • مهرانگیز قنبرزهی *، سراج کرد، مهرنگار قنبرزهی، ساجده کرد

    تمرکز یک تمرین ذهنی است. با بیان دیگر تمرکز فعالیت آزادانه ذهن را محدود به یک امر مانند مطالعه می کند. تمرکز روشی برای پرورش ذهن است که باعث می شود فکر و اندیشه فرد عملکرد خوبی داشته باشد و به حالت ذهنی آرام و آسوده تری دست یابد. در حالت تمرکز فرد، زندگی و سایر موضوعات را بهتر می شناسد و بهتر درک می کند. بنابرین با تمرکز می تواند حالت های ذهنی مفیدی را کسب کرد. توجه و تمرکز در کلاس درس، از جمله مهمترین شرط یادگیری و موفقیت برای دانش آموزان است . بدیهی است که اگر دانش آموز از هوش بالایی هم برخوردار باشد؛ ولی به مطلب یا موضوعی توجه نکند، نمی تواند آن را فرا گیرد. علت افت و شکست تحصیلی برخی از دانش آموزان، ناشی از همین عدم توجه به معلم و مطالب تدریس شده در کلاس درس و نیز عدم تمرکز حواس هنگام مطالعه و انجام تکالیف درسی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی پرورش تمرکز و توجه دانش آموزان و به روش توصیفی – تحلیلی بر آن است تا با بیان مفهوم تمرکز و عوامل موثر بر آن ، به بررسی شیوه های تقویت و افزایش توجه و تمرکز حواس دانش آموزان در کلاس درس بپردازد.

    کلید واژگان: تمرکز, توجه, کلاس درس, دانش آموزان}
  • مروارید سفری وصال، محمدعلی نظری*، حسن بافنده قراملکی
    زمینه

    بسیاری از کودکان دارای اختلال یادگیری ریاضی با مشکلاتی در عمکرد توجه، بازداری پاسخ و درک کلامی روبرو هستند و توانبخشی شناختی یکی از مداخلات تاثیرگذار بر بهبود یادگیری این کودکان است. اما تاکنون مطالعات کافی در راستای طراحی و توسعه ابزارهای توانبخشی شناختی و بررسی اثربخشی آن ها انجام نگرفته است.

    هدف

    این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی بر عملکرد توجه، بازداری پاسخ و درک کلامی کودکان با اختلال یادگیری ریاضی انجام شد.

    روش

    پژوهش حاضر، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه بود. از جامعه ی آماری دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی مراجعه کننده به مراکز اختلال یادگیری و توانبخشی های شناختی مناطق 2، 5، 15 و 18 شهر تهران، 30 نفر گروه نمونه به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) جای دهی شدند. به منظور تشخیص اختلال ریاضی از آزمون تشخیصی کی-مت (کانلی، 1988) استفاده شد. گروه آزمایش 12 جلسه 50 تا 60 دقیقه ای به مدت شش هفته در برنامه مداخله ای با بسته محقق ساخته به نام مروا شرکت کردند. ولی گروه گواه هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. عملکرد کودکان در پیش و پس از ارایه ی مداخله، به وسیله مجموعه ی آزمون وکسلر کودکان (WISC-IV) (وکسلر، 2003) مورد ارزیابی قرار گرفت. داده ها با روش تحلیل کوواریانس در محیط نرم افزار SPSS 22 مورد تجزیه و تحلیل شدند.

    یافته ها

    نتایج نشان داد گروه دریافت کننده برنامه توانبخشی شناختی نسبت به گروه گواه افزایش معناداری در متغیرهای توجه و بازداری پاسخ نشان دادند (0/001 >P) اما بر درک کلامی تاثیر معنی داری نداشت (0/001 <P).

    نتیجه گیری

    با توجه به ارتقاء عملکرد در متغیرهای توجه و بازداری پاسخ در کودکان با اختلال یادگیری ریاضی، می توان استفاده از بسته توانبخشی شناختی مروا را به عنوان یک مداخله ثمربخش به متخصصان این حوزه پیشنهاد کرد.

    کلید واژگان: اختلالات یادگیری, بازداری پاسخ, توجه, درک کلامی, مشکلات ریاضی}
    Morvarid Safari Vesal, MohammadAli Nazari*, Hassan Bafande Gharamaleki
    Background

    Many children with math learning disabilities encounter challenges related to attention, response inhibition, and verbal comprehension. Cognitive rehabilitation has been recognized as an effective intervention for enhancing the learning abilities of these children. However, there is a lack of comprehensive research regarding the design, development, and effectiveness of cognitive rehabilitation tools.

    Aims

    This study was conducted with the aim of examining the effectiveness of cognitive rehabilitation on attention, response inhibition, and verbal comprehension in children with mathematical learning disabilities.

    Methods

    This study employed a quasi-experimental design with pre-test and post-test measurements, including a control group. The statistical population consisted of students with math learning disabilities who were referred to centers for learning disorders and cognitive rehabilitation in areas 2, 5, 15, and 18 of Tehran. From this population, a purposive sample of 30 individuals was selected and randomly assigned to two groups: experimental (15 individuals) and control (15 individuals). To diagnose math learning disabilities, the Key-Math examination was used. The experimental group received twelve 50-60 minute sessions of intervention using a researcher-made package called Morva, while the control group did not receive any intervention. The children’s’ performance before and after the intervention was evaluated by the Children’s fourth Wechsler test (Wechsler, 2003) < . Analysis of covariance for the data was conducted in SPSS 22 software.

    Results

    The results showed that the group receiving cognitive rehabilitation program had a significant improvement compared to the control group in attention and response inhibition variables (p<0.001), but had no significant effect on verbal comprehension (p>0.05)

    Conclusion

    Considering the positive impact on attention and response inhibition variables in children with math learning disabilities, we recommend the utilization of the MORVA cognitive rehabilitation package as an effective intervention for professionals working in this field.

    Keywords: learning disabilities, response inhibition, attention, verbal comprehension, math problems}
  • سارا تقی زاده هیر، سیف الله آقاجانی*، سحر خوش سرور
    هدف

    هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر بازی درمانی شناختی رفتاری بر بهبود برنامه ریزی و توجه دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی بود.

    روش ها

     روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه-بیش فعالی 12 -7 سال شهر اردبیل در سال 1398 بود که 30 نفر از آنها به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در گروه های آزمایش و گواه به تعداد مساوی جایگزین شدند. به منظور جمع آوری داده ها از فرم کوتاه و تجدید نظر شده ی مقیاس درجه بندی کانرز والدین، آزمون برج لندن و آزمون تولز- پیرون استفاده شد. در گروه آزمایش بازی درمانی شناختی رفتاری (10 جلسه 45 دقیقه ای) اجرا شد و گروه گواه تحت مداخله قرار نگرفت. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند.

    یافته ها

    نتایج نشان داد بازی درمانی شناختی رفتاری اثر معناداری بر بهبود برنامه ریزی و توجه دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی دارد (05/0>P)، به طوری که به ترتیب دانش آموزانی که در گروه آزمایش تحت بازی درمانی شناختی رفتاری قرار گرفته بودند از سطوح بالاتر برنامه ریزی و توجه نسبت به دانش آموزان گروه کنترل برخوردار بودند. 

    نتیجه گیری

    با توجه به نتایج پژوهش حاضر، بازی درمانی شناختی رفتاری می تواند به عنوان روشی موثر در بهبود برنامه ریزی و توجه دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی در نظر گرفته شوند.

    کلید واژگان: بازی درمانی شناختی رفتاری, برنامه ریزی, توجه, اختلال نارسایی توجه, بیش فعالی}
    Sara Taghizadeh Hir, Seyfollah Aghajani *, Sahar Khoshsorour
    Objective

    The purpose of the current study was to determine the effectiveness of Cognitive-Behavioral Play Therapy (CBPT) on improving Attention and Planning in Children with Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder.

    Methods

    This was an experimental study with the pre- and post-test design and group control. The study population consisted of children ages 7-12 years old was diagnosed with ADHD in Ardebil city. Among them, 30 were selected by Convenience Sampling method. They were randomly assigned to equal rations in the intervention and control group. The research instruments were: Short Form and Revised Conforming Rating Scale for Parents (CPRS-R: S), Toulouse. Pieron’s attentional Test and Tower of London. Intervention group received Cognitive-Behavioral Play Therapy (CBPT) in 10 sessions. The data were analyzed using multivariate analysis of covariance (MANCOVA).

    Results

    Results showed that cognitive behavioral Play Therapy (CBPT) had significant impact on the improving attention and planning in students with Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder (P<0/05) and the students who received Cognitive-Behavioral Play Therapy (CBPT) in the experimental group had higher levels of planning and attention than the students in the control group.

    Conclusion

    The findings indicated that Cognitive-Behavioral Play Therapy (CBPT) can be considered as an effective way to improve the attention and planning of students with Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder.

    Keywords: Cognitive behavioral play therapy, Attention, Planning, Attention deficit, hyperactivity disorder}
  • جلیل باباپور، تورج هاشمی، سیلک لوکس، ندا نجفی*
    هدف از پژوهش حاضر تعیین تفاوت اثربخشی آموزش شناختی و درمان ذهن- بدن بر انواع توجه در کودکان مبتلا به اختلال کاستی توجه- بیش فعالی است. پژوهش حاضر از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون است. از بین کودکان 12-7 ساله که بر اساس ملاکهایDSM-5 ، تشخیص اختلال کاستی توجه- بیش فعالی گرفته بودند، 30 کودک به صورت هدفمند از مراکز مشاوره تبریز در سال 1398 انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش تقسیم شدند. پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، CSI-4، آزمون هوش ریون کودکان، IVA ، برنامه کاپیتان لاگ و بسته درمان ذهن- بدن ابزارهای این مطالعه بودند. پس از انتخاب نمونه و جای دهی تصادفی افراد در گروه های آزمایشی، آزمون IVA به عنوان پیش آزمون اجرا گردید و یکی از گروه ها، آموزش شناختی و گروه دیگر درمان ذهن- بدن را دریافت کردند. به منظور بررسی اثربخشی روش های مداخله ای، پس آزمون (IVA) اجرا شده و داده های به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS18، آزمون های تحلیل توصیفی و تحلیل کوواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. نتایج تحلیل آماری نشان داد که دو روش آموزشی- درمانی اثرات متفاوت و معنی داری بر بهبود انواع توجه (به جز توجه متناوب) دارند چراکه F محاسبه شده (37/7) در سطح 05/0 ≥ Pمعنادار بود. همچنین تحلیل ها نشان دادند که تفاوت دو روش آموزشی- درمانی قادر است 76% از واریانس متغیر وابسته (76/0 = E2) را با توان کامل (99/0) تبیین کند.
    کلید واژگان: آموزش شناختی, درمان ذهن- بدن, توجه, اختلال کاستی توجه- بیش فعالی}
    Jalil Babapour, Turaj Hashemi, Silke Lux, Neda Najafi *
    The aim of this study was to determine the effectiveness of Cognitive Training (CT) and Mind- Body Therapy (MBT) on different types of attention in children with attention deficit- hyperactivity disorder. The present study was a quasi-experimental study with a pretest-posttest design. 30 children were selected with aged 7-12 years who were diagnosed with Attention Deficit Hyperactivity Disorder according to DSM-5 criteria from counseling and psychotherapy centers in Tabriz in 2019- 2020, and were randomly divided into two experimental groups. Demographic information questionnaire, Raven IQ test for children, CSI-4, IVA test, Captain’s Log cognitive training program, and Mind-Body Therapy training package were the tools of this study.IVA test was performed as a pre-test after sample selection and random placement of individuals in experimental groups. Each group received intervention methods separately and then performed a post-test (IVA) to evaluate the effectiveness of the intervention methods. Multivariate analysis of covariance was used to analyze the data. The results of statistical analysis showed that the two educational-therapeutic methods have different and significant effects on the improvement of different types of attention (except alternating attention) because the calculated F (7.37) is significant at the level of P≥ 0/05. Analyzes showed that the difference between the two educational-therapeutic methods is able to explain 76% of the variance of the dependent variable (E2 = 0.76) with full power (0.99).
    Keywords: Cognitive training, Mind- Body Therapy, attention, Attention Deficit- Hyperactivity Disorder}
  • مژده جوانمرد، بهرام پیمان نیا*، مهناز مهرابی زاده هنرمند

    پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مداخله حافظه فعال بر بازداری رفتار و حافظه فعال دیداری کودکان مبتلا به علایم اختلال نارسایی توجه/تکانشگری در شهرستان سلسله انجام گردید. این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر 12-8 ساله مدارس ابتدایی شهرستان سلسله در سال تحصیلی 1400-1401 است. دراین پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای 34 نفر از دانش آموزان 8 الی 12 ساله مقطع ابتدایی با ملاک های ورود و خروج به عنوان نمونه نهایی انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه 17 نفری قرار گرفتند. سپس گروه آزمایشی به مدت 13 هفته در جلسات 50 دقیقه ای مداخله حافظه فعال کاپیتان لاگ شرکت کردند. لازم به ذکر است هر دو گروه آزمایش و گواه پیش از آغاز جلسات مداخله و پس از اتمام جلسات به خرده مقیاس های بازداری رفتار و حافظه فعال دیداری ابزار مجموعه آزمون عصب روانشناختی کمبریج (کن تب، فرای و همکاران، 1996) پاسخ دادند. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چند متغیری داده ها نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون در متغیر های حافظه فعال و بازداری رفتار بین میانگین پس آزمون در گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری وجود دارد (001/0P<). بر مبنای یافته های حاصل می توان گفت مداخله حافظه فعال در ارتقای بازداری رفتار و حافظه فعال دیداری کودکان موثر بود.

    کلید واژگان: بازداری رفتار, تکانشگری, توجه, حافظه فعال دیداری}
    Mozhdeh Javanmard, Bahram Peymannia*, Mahnaz Mehrabizadeh Honarmand

    The aim of the current research study was to determine the effectiveness of working memory intervention on behavioral inhibition and visual working memory in children with symptoms of attention-deficit/impulsivity disorder in Selseleh city. The method was a quasi-experimental pre-test-post-test design with a control group. The statistical population consisted of all boy students of 8-12 years old elementary schools in Selsele city in the academic year 2021-2022. using a multi-stage sampling method, 34 students from 8-12 years old elementary school with inclusion and exclusion criteria were selected as the final sample and randomly assigned to two experimental and control groups of 17 people. Then, the experimental group participated in 50-minute sessions of Captain Log's working memory intervention for 13 weeks. It should be noted Before and after the intervention sessions, Both experimental and control groups answered the subscales of behavioral inhibition and visual working memory of the Cambridge Neuropsychological Test Automated Battery (CANTAB; Fray & et al, 1996). The MANCOVA results showed that by controlling the effect of the pre-test in the variables of working memory and behavior inhibition there is a significant difference between the post-test average in the experimental group and the control one (P<0.001). It can be said based on the findings, working memory intervention was effective in improving behavior inhibition and visual working memory in children.

    Keywords: Behavior Inhibition, Impulsive Attention, Visual Working Memory}
  • سمیرا سلیمانی اسکویی*، اکبر رضایی، علی محمدزاده

    هدف :

    پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی توان بخشی شناختی رایانه محور بر کارکردهای اجرایی مغز (توجه، حافظه کاری، بازداری از پاسخ) در کودکان دارای اختلال خواندن شهرستان اسکو انجام شد.

    روش:

     این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع طرح گروه کنترل نابرابر بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر و پسر پایه های اول تا ششم ابتدایی مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1400-1399 مرکز مشکلات ویژه یادگیری رشد شهرستان اسکو با تشخیص اختلال خواندن تشکیل دادند. از بین این دانش آموزان، 20 دانش آموز با توجه به ملاک های ورود و خروج و به روش نمونه گیری در دسترس از جامعه موردنظر گزینش شدند و در دو گروه آزمایش (10 نفر) و کنترل (10 نفر) شامل 5 دختر و 5 پسر در هر گروه قرار گرفتند و پیش آزمون برای هر دو گروه اجرا شد، سپس دوازده جلسه و هر جلسه به مدت 45 تا 60 دقیقه مداخله توان بخشی شناختی رایانه ای (مجموعه بازی های شناختی مغز من) برای گروه آزمایش انجام گرفت. ابزارهای مورداستفاده شامل آزمون عملکرد پیوسته (CPT)، آزمون حافظه فعال وکسلر، آزمون برو/ نرو (بازداری از پاسخ) بود. به منظور بررسی فرضیه ها از تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد.

    یافته ها

    نتایج نشان داد که بسته توان بخشی شناختی رایانه محور بر کارکردهای اجرایی توجه، حافظه فعال، بازداری از پاسخ در گروه آزمایش موثر بوده است.

    نتیجه گیری

    مبتنی بر این یافته ها، بسته توانبخشی شناختی رایانه محور می تواند به تقویت کارکردهای اجرایی در کودکان دارای اختلال خواندن منجر گردد.

    کلید واژگان: توان بخشی شناختی رایانه محور, کارکردهای اجرایی, توجه, حافظه فعال, بازداری از پاسخ, اختلال خواندن}
    Samira Soleimani Oskuei *, Akbar Rezaei, Ali Mohammadzadeh
    Objective

    The aim of this study was to determine the effectiveness of computer-centered cognitive rehabilitation on brain executive functions (attention, working memory, response inhibition) among children with dyslexic disorder in Osku.

    Method

    This semi-experimental study was an unequal control group design. The statistical population of the study consisted of all male and female students in the first to sixth grades of primary school studying in the academic year of 2010-2020 at the Center for Developmental Learning Problems in Osku city with the diagnosis of disorder. Among these students, 20 students were selected from the target population according to inclusion and exclusion criteria and were selected by available sampling method and were selected in two experimental (10) and control groups (10 people) including 5 girls and 5 boys in each group and pre-test was performed for both groups. Then, twelve sessions and each session for 45 to 60 minutes of computer cognitive rehabilitation intervention (my brain cognitive games series) was performed for the experimental group. The instruments used included continuous function test (CPT), Wechsler working memory test, go/no go test (response inhibition). Multivariate covariance analysis was used to investigate the hypotheses.

    Results

    The results showed that computer-centered cognitive rehabilitation package was effective on executive functions of attention, working memory, and response inhibition in the experimental group. 

    Conclusion

    Based on these findings, the computer-based cognitive rehabilitation package can lead to enhanced executive functions in children with reading disorders.

    Keywords: computer-centered cognitive rehabilitation, executive functions, attention, working memory, response inhibition, reading disorder}
  • بتول حراج زاده، طهمورث آقاجانی هشجین*، عبدلله علیزاده
    پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش ذهن آگاهی بر افزایش توجه و کنترل پرخاشگری در هنرجویان موسیقی 7 تا 12 سال آموزشگاه های موسیقی صورت گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کودکان هنرجوی موسیقی در آموزشگاه موسیقی خانه هنر شهر تهران در زمستان 1399 و بهار 1400 بود. از این جامعه تعداد 30 کودک به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه، (هر گروه 15 نفر) گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه پرخاشگری کودکان واحدی و همکاران (1387) و آزمون توجه مانلی و همکاران (2001) بود. گروه آزمایش هشت جلسه مداخله ذهن آگاهی طبق پروتکل ارایه شده توسط بایر (2006) را دریافت کردند ولی گروه کنترل هیج مداخله روان شناختی دریافت نکردند. علاوه بر شاخص های توصیفی از تحلیل کوواریانس چندمتغیره برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد که آموزش ذهن آگاهی بر بهبود توجه (توجه پایدار، توجه انتخابی و کنترل توجه) و کاهش پرخاشگری (کلامی - تهاجمی، فیزیکی - تهاجمی، رابطه ای و خشم تکانشی) کودکان هنرجوی موسقی اثربخشی معناداری دارد (05/0>P). نتیجه پژوهش بیانگر این بود که استفاده از ذهن آگاهی به عنوان یک درمان روان شناختی جهت بهبود توجه و کاهش پرخاشگری در کودکان هنرجوی موسقی مورد توجه و استفاده قرار گیرد.
    کلید واژگان: هن آگاهی, توجه, پرخاشگری, کودکان هنرجوی موسیقی}
    Batool Harajzadeh, Tahmores Aghajani Hashjin *, Abdolah Alizadeh
    The aim of this study was to determine the effect of mindfulness training on increasing attention and controlling aggression in music students aged 7 to 12 years in music schools. The method of the present study was a quasi-experimental design with pretest-posttest design and control group. The statistical population of the study included children of music students in the music school of Tehran Art House in the winter of 2020 and the spring of 2021. From this community, 30 children were selected by available sampling method and randomly assigned to two experimental and control groups (15 people in each group). The research instruments included the aggression questionnaire of Vahedi et al. (2008) and Manley et al. (1999) attention test. The experimental group received eight sessions of mindfulness intervention according to the protocol provided by Bayer (2006) but the control group did not receive any psychological intervention. In addition to descriptive indicators, multivariate analysis of covariance was used to analyze the data. The results showed that mindfulness training has a significant effect on improving attention (sustained attention, selective attention and attention control) and reducing aggression (verbal-aggressive, physical-aggressive, relational and impulsive anger) in children of music students (P<0/05). The results showed that the use of mindfulness as a psychological treatment to improve attention and reduce aggression in children of music students should be considered and used.
    Keywords: Mindfulness, attention, aggression, Children of music students}
  • زهره درفشیده *

    پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بازی های نمادی بر میزان توجه و تمرکز دانش آموزان پایه اول ابتدایی شهرستان بروجن در درس فارسی انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، دانش آموزان دختر پایه اول ابتدایی در سال تحصیلی 1400-1399 است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از بین آنها تعداد 30 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است. جمع آوری داده ها، با استفاده از پرسشنامه ی توجه روزانه و آزمون عملکرد پیوسته انجام گرفته و در نهایت با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده ها گویای این است که اختلاف نمره توجه و ابعاد آن در دو گروه آزمایش و کنترل معنادار است (sig=0.00<0.05). همچنین اختلاف تمرکز کودکانی که در گروه آزمایش قرار داشتند و در جلسات بازی نمادی شرکت کردند، نسبت به دانش آموزان گروه کنترل، معنادار می باشد (sig=0.00<0.05). با توجه به نتایج، می توان گفت بازی نمادی بر میزان تمرکز و توجه دانش آموزان اول ابتدایی اثر می گذارد.

    کلید واژگان: بازی, بازی نمادی, توجه, تمرکز}
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال