به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « تفرج » در نشریات گروه « محیط زیست »

تکرار جستجوی کلیدواژه « تفرج » در نشریات گروه « علوم پایه »
  • میرمهرداد میرسنجری*، نفیسه رضاپور اندبیلی
    زمینه و هدف

    ارزیابی توان زیست محیطی سرزمین به عنوان یک مطالعه پایه و اساس برنامه ریزی استفاده از سرزمین، برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار است. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک سد تاجیار برای کاربری های کشاورزی و مرتعداری و تفرج متمرکز و تفرج گسترده با استفاده از روش بولین می باشد.

    روش بررسی

    معیارهای اصلی مطالعه، عبارتند از: نقشه های خاکشناسی، سنگ شناسی، توپوگرافی، اقلیم، پوشش گیاهی، میزان آب و کاربری اراضی. با استفاده از روش بولین و منطق AND و رقومی سازی اطلاعات در محیط GIS˓ روی هم گذاری لایه های اطلاعاتی و تجزیه و تحلیل حوضه آبخیز سد تاجیار در استان آذربایجان شرقی انجام گردید. مدل بولین مناسبت مکانی را بر اساس عملگرهای شرطی به صورت صفر یا یک نشان می دهد.

    یافته ها

    یافته ها حاکی از آن است که مناطق دارای توان کاربری کشاورزی- مرتعداری 6958 هکتار و مناطق فاقد توان کاربری مذکور 3701 هکتار از کل مساحت منطقه مورد مطالعه (10898 هکتار) می باشد. در مورد کاربری تفرج متمرکز˓ مساحت مناطق دارای توان 4851 هکتار و مساحت مناطق که توان لازم را ندارند5793 هکتار می باشد و در نهایت در مورد کاربری تفرج گسترده˓ مناطق دارای توان 4612 هکتار و مناطق فاقد توان 6042 هکتار از کل مساحت منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص داده اند.

    بحث و نتیجه گیری

    با توجه به اینکه نزدیک به 40 درصد از منطقه برای کاربری تفرج و بیش از 50 درصد از منطقه برای کاربری کشاورزی -  مرتعداری دارای توان بالقوه می باشد˓ در نتیجه در این حوضه توان اکولوژیکی بالا برای کاربری های مذکور مشاهده می شود.

    کلید واژگان: ارزیابی توان اکولوژیک, سد تاجیار, کشاورزی - مرتعداری, تفرج}
    Mirmehrdad Mirsanjari *, Nafiseh Rezapoor Andabili
    Background and Purpose

    Environmental assessment of land as a basic study of land use planning is essential for achieving sustainable development goals. The purpose of this study was to evaluate the ecological potential of Tajyar Dam Basin for agricultural and range management and centralized outing and extensive outing applications using the Boolean method.

    Material and Methodology

    The main criteria used in this study are: soil maps, lithology, topography, climate, vegetation, water and land use. Information layers are aligned and analysis of Tajyar Dam Basin in East Azarbaijan province was carried out by using the Boolean method and AND logic and digitizing information in the GIS. The Boolean model shows a place-of-interest relation based on conditional operators as zero or one.

    Results

    The findings indicate that the areas with agricultural capacity are 6958 hectares and non-usable areas are 3701 hectares of the total area of the study area. In the case of a central recreational resort, the areas with central recreation capacity are 4851 hectares and 5793 hectares of the area are not capable and finally in extensive outing application, the areas with extensive outing capacity are 4612 hectares and non-usable areas are 6042 hectares of the total area.

    Discussion and Conclusion

     Considering that nearly 40% of the region has potential for recreational use and more than 50% of the area has potential for agricultural use, therefore, in this basin, high ecological power is observed for these applications.

    Keywords: Ecological capability assessment, Tajiar Dam, Agricultural, range management, Recreation}
  • مژده بروغنی، سید حامد میرکریمی*، مرجان محمدزاده، سپیده سعیدی

    توجه به ارزش های سرزمین های پیرامون مسیرهای پیاده روی سبب افزایش اعتبار و ارزش خود مسیرها خواهد شد. با توجه به اهمیتی که این مسیرها در ایجاد حس آرامش و امنیت و زیبایی دارند، حفظ، نگهداری و همچنین ارتقای زیبایی و کیفیت مسیرها ضروری به نظر می رسد. شناخت معیارهای موثر بر ارزش های سیمای سرزمین به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار برای جذب گردشگران و در نتیجه توسعه اقتصادی منطقه مطرح است. حوضه آبخیز زیارت استان گلستان به دلیل وجود مناظر زیبا به عنوان یکی از قطب های گردشگری استان مطرح است. هدف این پژوهش تعیین مهم ترین معیارهای تاثیرگذار در انتخاب و ارجحیت مسیرها است که با بهره گیری از روش تحلیل مولفه‎ های اساسی و بررسی های پرسشنامه ای انجام پذیرفت. به همین منظور پرسشنامه ای تدوین و بین 388 نفراز بازدیدکنندگان توزیع شد و نتایج آن در نرم افزار SPSS تحلیل شدند. نتایج نشان داد که از بین 22 معیار استفاده شده در این پژوهش 6 معیار طول مسیر، تنوع تراکم پوشش گیاهی، پاکیزگی و تمیزی محیط، تنوع بافت دید مسیر پیاده روی، علایم راهنمایی در مسیر و شکل مسیر (مستقیم یا مارپیچ بودن مسیرهای پیاده روی) برای بازدیدکنندگان از اهمیت بیشتری برخوردارند. نتایج این پژوهش می تواند جهت بهبود سیمای مسیرها، ارتقای کیفیت آن ها، جذب گردشگر بیشتر و ارایه چارچوبی برای انتخاب و طبقه بندی مسیرها مورد استفاده قرار گیرد.

    کلید واژگان: سیمای سرزمین, مسیرهای پیاده روی, تفرج, تحلیل مولفه های اساسی, حوضه آبخیز زیارت}
    Mozhdeh Borooghani, Seyied Hamed Mirkarimi *, Marjan Mohammadzadeh, Sepeedeh Saedi

    Paying attention to the landscape values will increase the credibility and value of its walking tracks. Regarding the importance of walking tracks in creating the sense of tranquility, security, and beauty for human beings, it is essential to preserve and improve the scenic beauty and quality of these routes. Recognition of effective criteria on landscape values is one of the important factors in tourist attraction that might lead to economic development of the region. Ziarat watershed basin with its beautiful landscapes is one of the most famous tourist destinations of Golestan province. The purpose of this study is to determine the most important criteria for selecting and prioritizing the routes which has been done using a questionnaire survey and principle components analysis method. The questionnaire was distributed among 388 visitors of the study area and the results were analyzed using SPSS software. The results showed that among 22 surveyed criteria in this study, 6 criteria including route length, diversity of vegetation density, cleanliness, texture diversity, directional signs and shape of the route (direct trails or complex trails) are more important criteria for visitors. The results of this research could be used to improve the route landscapes and their quality, attract more tourists, and provide a framework for selecting and classifying the routes.

    Keywords: Beauty of Landscape, Walking Tracks, Recreation, Pinciple Components Analysis, Ziarat Watershed}
  • کورش نظرپورفرد*، حسن پوربابائی

    بررسی الگوی پراکنش مکانی جوامع گیاهی، برای درک بسیاری از مسایل در اکولوژی و مدیریت جنگل ضروری است. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر تفرج بر الگوهای مکانی درختان در جنگل های بلوط زاگرس انجام شد. در این تحقیق از روش های نمونه برداری، قطعه نمونه با مساحت ثابت و فاصله ای مربع تی استفاده شد. در هر منطقه تعداد 40 قطعه نمونه 10 آری و 40 نقطه نمونه برداری برای اندازه گیری فاصله ها در روش فاصله ای در هر یک از مناطق برداشت شد. برای کمی کردن و تحلیل الگوهای پراکنش در روش قطعه نمونه ای از شاخص های گرین، موریسیتا و استاندارد شده موریسیتا و در روش های فاصله ای از شاخص های هاپکینز، ابرهارت، هینز، C و جانسون و زایمر استفاده شد. شاخص های C، هاپکینز و هینز نشان دهنده الگوی کپه ای در منطقه شاهد بودند. اما شاخص جانسون زایمر و ابرهارت دلالت بر یکنواخت بودن الگوی پراکنش در منطقه شاهد داشتند. نتایج نشان داد که از شاخص های قطعه نمونه ای، شاخص های موریسیتا و استاندارد شده موریسیتا در مناطق تفرجی و شاهد الگوی کپه ای را نشان دادند و شاخص گرین نشان دهنده الگوی پراکنش یکنواخت در مناطق تفرجی و شاهد بود. مقادیر به دست آمده از شاخص های فاصله ای نشان داد که تخریب در منطقه تفرجی باعث تغییر در الگوی مکانی شده و الگوی مکانی در منطقه تفرجی رو به تغییر می باشد به طوری که بیشتر شاخص ها در این منطقه الگوی یکنواخت را نشان دادند. در بین شاخص های فاصله ای مورد استفاده، شاخص C و شاخص هینز و در بین شاخص های قطعه نمونه ای شاخص گرین این تفاوت ها را به خوبی نشان دادند و برای توصیف الگوی مکانی گونه های دو منطقه مناسب تشخیص داده شدند.

    کلید واژگان: الگوی پراکنش, تفرج, روشهای فاصله ای, مربع تی, پارک جنگلی بلوران}
    Koroush Nazzarpour Fard*, Hassan Pourbabaei

    Studying the spatial pattern in plant communities is necessary for understanding the many issues in forest ecology and management. The purpose of this study is investigating the effect of recreation on Spatial patterns of trees in Zagros oak forests. Sampling methods were fixedarea plots and T-square methods. In each region, there are 40 sample plots and 40 sampling points were taken to measure the distances in the distance method in each region. To quantify and analyze the distribution patterns in the sample method, Green, Morissita and Standardized Morisita indicators were used and The Hopkins, Eberhardt, Heinz, C, Johnson and Zimmer indicators were used in the distance methods. C, Hopkins and Heinz indicators showed a clumped pattern in the area. But the Johnson Zaimer and Eberhart indicators showed a regular pattern in the control area. The results showed that among the Sample plot indicators the Morissita and Morissita standardized indicators expressed a clumped pattern in the recreational and the control area, and the Green indicator showed a regular pattern in the recreational area and the control area. The values obtained from the distance indicators showed that the degradation in the recreational area caused a change in the spatial pattern and the spatial pattern in the recreational area was changing so that most indicators in this area showed a regular pattern. Among the distance indicators used, C and Hines indicators and among the sample method, the Green indicator showed these differences well and the species of the two regions were identified suitable to describe the spatial pattern.

    Keywords: Distribution Pattern, Recreation, Distance Methods, TSquare, Bolouran Forest Park}
  • پروین دشتی*، ایرج حسن زاد ناورودی، مهرداد خان محمدی، جاهده تکیه خواه
    زمینه و هدف

    ارزیابی توان تفرج ابزاری مهم برای توسعه پایدار گردشگری است و مدیریت مناسب توسعه اکوتوریسم باعث حفظ و غنای زیستی منطقه و رشد اقتصادی مردم محلی می گردد. این مطالعه با هدف شناسایی و اولویت بندی مکان های بالقوه اکوتوریسم پارک جنگلی حسن آباد سنندج انجام شد.

    روش بررسی

    دو روش ارزیابی تجزیه و تحلیل سیستمی مخدوم و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در ترکیب با سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) بکارگرفته شد. در روش (AHP) عوامل تاثیرگذار بر تفرج منطقه شناسایی و در قالب پرسش نامه توسط کارشناسان تفرج مورد مقایسه زوجی قرار گرفتند و پس از وزن دهی، در محیط GIS لایه سازی و تلفیق گردیدند. در روش مخدوم پس از شناسایی منابع اکولوژیکی، تجزیه و تحلیل و جمع بندی داده ها، واحدهای همگن اکولوژیکی تشکیل و با ویژگی های اکولوژیکی مدل اکولوژیکی توریسم مخدوم مقایسه شد و نقشه توان تفرجی منطقه بدست آمد در نهایت نقشه های بدست آمده از دو روش در محیط GIS هم پوشانی گردید.

    یافته ها

    نتایج مدل AHP  نشان داد کل محدوده 6/434 هکتاری پارک دارای طبقات توان تفرج متوسط به بالا است و محدوده فاقد زون توان تفرج بسیار پایین می باشد. در روش مخدوم منطقه دارای همه طبقات تفرجی به جز زون توان تفرج متمرکز طبقه یک بود.

    بحث و نتیجه گیری

    طبقات توان تفرجی در دو روش دارای 50 درصد هم پوشانی هستند و چون در هر دو روش محدوده پارک فاقد زون های نامناسب گردشگری می باشد، منطقه برای توسعه طرح های طبیعت گردی مناسب می باشد.

    کلید واژگان: فرآیند تحلیل سلسله مراتبی, تفرج, ارزیابی توان, سیستم اطلاعات جغرافیایی, حسن آباد}
    Parvin Dashti *, Iraj Hassanzad Navroodi, Jahedeh Tekiekhah
    Background and Objective

    Recreation use assessment is considered as an important tool for sustainable tourism development and also ecotourism management development causes local economic growth and biodiversity conservation‎.The main objective of this study is to identify and prioritize the potential ecotourism site in Hassanabad forest park.

    Method

    Analysis system Makhdoom and Analytic Hierarchy Process (AHP) combined with Geographic Information System (GIS) was used.
    In AHP method after identification effective factors on recreational potential, a matrix is formed and factors were compared by the experts in the form of questionnaire. Next factors were weighed and ranked the regions for recreational potential. In Makhdoom method after identifying ecological sources, the data were collected and analyzed to ecological homogenous units. Finally the map of final resorting capacity was provided by comparing ecological traits of each unit with Makhdoom tourism ecological model. Eventually maps obtained by the two methods in GIS were overlapped.

    Findings

    Results of AHP model showed that the total area of the park (434/6 ha) has recreational potential of medium to high class. This area has no zone with very low recreational potential. In makhdoom method, this area includes all of recreational classes except concentrated recreational potential zone of first class.  

    Discussion and Conclusion

    In both methods, the recreational potential classes have 50% overlapping. Since after applying two methods, the park has no inappropriate zones for tourism, this area is suitable for the development of ecotourism plans.

    Keywords: Analytical Hierarchy Process (AHP), outdoor recreation, Potential Evaluation, Geographic Information System (GIS), Hassanabad}
  • علی جهانی*، نازنین شیرانی سرمازه، حمید گشتاسب میگونی، وحید اعتماد
    اکوتوریسم یک واقعیت انکارناپذیر از زندگی مدرن به شمار می آید، که می تواند آثار مثبت و منفی زیادی بر روی محیط زیست برجای بگذارد. امروزه پارک ها و مناطق حفاظت شده، کانونی برای اجرای فعالیت ها ی تفرجی محسوب می شوند و با وجود محدودیتی که درون ساختار تفرج و گردشگری اعمال می شود، اما بیشتر شبکه راه ها، گذرگاه ها، جاده ها، نگهبانی ها، اردوگاه ها و سایر تسهیلات هر یک دارای اثراتی هستند. اکوتوریسم بیشتر اثرات مستقیمی بر روی خاک، پوشش گیاهی، حیات وحش، منابع آبی، کیفیت هوا، سروصدا، وضعیت اجتماعی، اقتصادی، تغییرکاربری و پوشش زمین در بر دارد. با توجه به نیاز روزافزون انسان به طبیعت و گردشگری و اثرات نامطلوب استفاده ی بیش از حد بر محیط زیست، لازم است که فرایند ارزیابی اثرات محیط زیستی(1) در تعیین اثرات بالقوه گردشگری در مناطق حفاظت شده به کار گرفته شود. این تحقیق با هدف بررسی اثرات محیط زیستی حاصل از توسعه گردشگری در مناطق حفاظت شده تهیه و تنظیم گشته است، که به عنوان یک نتیجه کلی می توان گفت، گردشگری و بازدید از مناطق بکر و حفاظت شده، بدون در نظر داشتن ظرفیت برد اکولوژیکی، ممکن است سبب فشردگی و فرسایش خاک، کاهش پوشش گیاهی، آشفتگی حیات وحش و غیره شود. سرانجام این روند، به کاهش ارزش های حفاظتی، تقاضا و رضایتمندی گردشگران منتهی می شود. بنابراین گردشگری در مناطق حفاظت شده هم به عنوان یک تهدید و هم به عنوان فرصتی برای حفظ طولانی مدت گونه ها و این مناطق تلقی می شود.
    کلید واژگان: اکوتوریسم, مناطق حفاظت شده, ارزیابی اثرات محیط زیستی, تفرج, گردشگری}
    Ali Jahani *, Vahid Etemad, Shirani Sarmazeh N
    Ecotourism is an undeniable fact of modern life, which can have positive and negative effects on the environment. Today, parks and protected areas are hub for recreational activities, and despite the limitations that are applied on these activities, tracks, trails, roads, lookouts, fixed campsites and other types of accommodation generate negative impacts on the environment. Ecotourism have often direct impacts on soil, vegetation, wildlife, water resources, air quality, noise, social and economic aspects, land use change and land cover. According to the needs of human to nature and tourism and the undesirable effects of over-exploitation on the environment, tourism environmental impact assessment is necessary for protected areas. This study aimed to assess the environmental impacts of tourism development in protected areas. We can say that, tourism and visit of the pristine and protected areas, without attention to the ecological carrying capacity, can cause soil compaction and erosion, loss of vegetation, wildlife disturbance and so on. Eventually this process, leads to reduce the conservation values, and satisfaction of the tourists demands. Hence, tourism in protected areas is both a threat and an opportunity to the long-term conservation of the species and areas.  
    Keywords: Ecotourism, protected areas, environmental impact assessment, recreation, tourism}
  • حسین یوسفی *، علی محمدی
    پاسخ گویی مناسب به نیازهای جسمی، مادی و روحی انسان از ضروریاتی است که می باید فضاهای شهری درقالب عملکردهای متعدد و خاص دراین جهت سامان دهی گردند. بشر امروزه با درک اهمیت و جایگاه فضاهای سبز و عرصه های عمومی تفرج و تفریح در زندگی روزمره و انواع کارکردهای این فضاها درمیان ساختار تجمع گاه های بشری، تلاش درجهت حفظ واحیاء منابع موجود را در دستور برنامه ریزی ها و سیاست های خود قرارداده است. شهرهای بزرگ کشورمان و به ویژه شهر بزرگ تهران، با حد و اندازه های لازم در برخورداری از فضاهای اجتماعی، خصوصا در زمینه فضاهای تفریحی- تفرجی فاصله ای بسیاردارد. لذا سیاست ایجاد فضای سبز و تفریحی- تفرجی درحاشیه شهرها ومسافت های نزدیک و درعرصه های متعامل با شهرها، از استقبال بیش تری مواجه است. از جمله این فضاهای بسیار مورد توجه در شهرتهران، پارک جنگلی لویزان است که درشمال شرقی شهر تهران و در تعاملی سازنده و مستقیم با شهر واقع شده است و به عنوان کمربند سبز شهر، ضوابط و مقررات خاصی را در ایفای چنین نقشی برعهده داشته است. در این پژوهش با هدف بررسی وضعیت منظر و شرایط اکولوژیکی پارک جنگلی لویزان و فرصت ها و تهدیدهای پیش رو آن، اقدام به مطالعه کتابخانه ای و میدانی در رابطه با این پارک گردید. در ابتدا با توجه به نقشه ها، موقعیت منطقه ای که پارک در آن قرار گرفته؛ از لحاظ مسایل محیط زیستی بررسی شد. سپس نقاط قوت و ضعف پارک از لحاظ زیباشناختی مطرح شد و سرانجام با فرض پارک به عنوان لکه، محدودیت های اکولوژیکی و تفرجی بیان و راهکارهای حل آن شرح داده شد. نتایج حاصل از این تحقیق اهمیت ویژه پارک جنگلی و رویکردهای مناسب برای توسعه پارک را نشان داد و برای کمبودهای موجود از لحاظ اکولوژیکی و تفرجی راهکارهایی از جمله توجه به ارتباط لکه ها، کاشت گیاهان مناسب و... را ارایه نمود.
    کلید واژگان: پارک جنگلی, تفرج, ابعاد کارکردی و زیبا شناختی, شهر تهران}
    Hossein Yousefi *, Ali Mohammadi
    It is essential that the urban spaces to be organized, within the framework of the several functions specifically in such a direction that to give an appropriate response to humans’ physical, material, and intellectual need. Nowadays, human having recognized the importance and the place of the green spaces and public recreation and promenade in their day to day life and its various applications among the structure of accumulated human settlements, forced them to consider and put forward their efforts for the keeping and regenerating the existing resources in their policies and planning agendas. Our large cities in our country, especially the metro city of Tehran are standing in a far distance from the necessary size and number of the social spaces, particularly in the field of the recreation promenade areas. Therefore, the policy of developments of green and recreation-promenade spaces in the marginalized and close distance and within the interaction of the cities are more welcomed. One of the very attracting areas in city of Tehran is Lavizan forest park, located at the north-east of Tehran, situated in a direct and constructive interaction with the city and as the city green belt has held specific terms and regulations. This study aimed to investigate the perspective and Ecological aspects of Forest Park Lavizan in Tehran and the opportunities and leading it to the library study and field of work. At first according to the maps, the location of the area where the park is located, was evaluated in terms of environmental issues. Then pros and cons of Lavizan park discussed. Finally park supposed as a patch and limitation of recreations an ecological subjects with ways to deal analyzed. The results of this research shows the main importance of forest parks and also appropriate approaches for develop this kind of parks. For deficiencies in term of ecological and recreation topics, some techniques such as paying attention to patch’s connection, planting suitable plants and… specified.
    Keywords: Forest Park, Recreation, Functional, Aesthetic consideration, Tehran City}
  • معصومه منصوری*، زهرا حواسی ابدالانی، ضیاء الدین باده یان، محمد جواد عزیزی
    زمینه و هدف
    توسعه گردش گری در مناطق حفاظت شده، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردش گران مزایای فراوانی به همراه دارد. از این رو شناسایی مناطق مناسب و دارای توان، جهت گسترش و توسعه طبیعت گردی در مناطق حفاظت شده و پارک های جنگلی، به منظور بهره برداری پایدار از منابع طبیعی اهمیت به سزایی دارد. در مطالعه حاضر، به ارزیابی پتانسیل طبیعت گردی تفرج گاه جنگلی مورینه شهرستان نورآباد واقع در استان لرستان با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبیAHP)) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) پرداخته شد.
    روش بررسی
    برای این منظور ابتدا مهم ترین معیارها و زیرمعیارهای موثر در ارزیابی پتانسیل تفرجی منطقه شناسایی شدند. سپس با استفاده از روش دلفی پرسش نامه هایی تهیه و جهت تعیین اهمیت معیارها و زیرمعیارهای موثر در ارزیابی پتانسیل تفرجی منطقه، بین متخصصین توزیع شد. وزن معیارها و زیرمعیارها در هر پرسش نامه محاسبه شده و سپس وزن نهایی آن ها محاسبه شد. در مرحله بعد نقشه های لازم برای ارزیابی پتانسیل منطقه در محیط GIS تهیه گردید. درنهایت با استفاده از روش ترکیب وزنی خطی در محیط GIS نقشه نهایی پتانسیل تفرجی منطقه تهیه شد.
    یافته ها: نتایج نشان داد که 04/21 درصد از سطح منطقه دارای پتانسیل عالی و 52/22 درصد از سطح منطقه دارای پتانسیل خوب برای اکوتوریسم است. هم چنین 7/28 درصد از سطح منطقه دارای پتانسیل متوسط و 7/27 درصد دارای پتانسیل ضعیف می باشد.
    نتیجه گیری
    با توجه به نتایج این پژوهش، افزایش اطلاعات افراد در مورد اهمیت تفرج گاه مورینه، منجر به افزایش قابل توجه تمایل به پرداخت جهت حفاظت از این اکوسیستم خواهد شد.
    کلید واژگان: تفرج, فرآیند تحلیل سلسله مراتبی, پارک های جنگلی, استان لرستان}
    Masoumeh Mansouri *, Zahra Havasi Abdalani, Ziaedin Badehian, Mohammad Javad Azizi
    Background And Objective
    Development of tourism in preserved areas has many advantages both for the management of the related areas and tourists. Therefore, determining suitable areas for development of tourism in preserved areas and forest parks is highly important for sustainable exploitation of natural resources. The present study aims to evaluate the potential for ecotourism in Morineh forest promenade in Lorestan province by using analytical hierarchy process (AHP) and geographical information system (GIS).
    Methods
    First, the most important and effective criteria and sub-criteria for evaluating the potential for recreation in the study area were determined. Then, by using Delphi method, some questionnaires were designed and distributed among the related experts. The weight of criterion in each questionnaire was calculated and the average weights were estimated. In the next step, the final weight for each criterion and sub-criterion was calculated. Then, the required maps for the evaluation were provided in GIS environment. Finally, with the help of Weighted Linear Combination technique, the final potential map for the ecotourism development in the region was provided.
    Results
    The results shows that 21.04% of the study area has a high potential and 22.52% has a good potential for ecotourism. In addition, 28.7% has an average potential and 27.72% has a weak potential for ecotourism purposes.
    Conclusion
    Obtaining the detailed information about the importance of Morineh forest park will lead to a higher WTP for the conservation of this ecosystem.
    Keywords: Landscape Visual Quality, Objective, Subjective criteria, Conceptual Approach, Questionnaire, Ziarat watershed}
  • سحر صادقی اشرافی*، حسین وارسته مرادی، سیدمحمود عقیلی، فرشاد کیوان بهجو
    با افزایش جمعیت های انسانی، استفاده از مناطق جنگلی برای فعالیت های تفرجی روز به روز در حال افزایش است و تاثیری که فعالیت های تفرجی بر زیست مندان می گذارند، مورد توجه است. از جمله این زیست مندان، پرندگان هستند که تحت تاثیر فعالیت های تفرجی قرار می گیرند. جمع آوری اطلاعات درباره تاثیر تفرج روی حیات وحش در محدوده پارک های ملی و ذخیره گاه ها می تواند برای مدیریت مناطق طبیعی مفید باشد. این مطالعه تاثیری را که فعالیت های تفرجی روی پرندگان در جنگل فندق لو دارند را مشخص نمود. شاخص های تنوع گونه ای، تراکم و همباشی پرندگان با متغیر های محیط زیستی با استفاده از روش نمونه برداری نقطه ای و روش رج بندی مورد مطالعه قرار گرفت. پرندگان و متغیر های محیط زیستی به فاصله شعاعی 25 متری از هریک از 90 نقطه نمونه برداری بررسی شد. برای تعیین تراکم پرندگان و همباشی جامعه پرندگان با متغیر های محیط زیستی در سه تیمار متفاوت از جنگل، به ترتیب از نمونه برداری نقطه ای و آنالیز فزاینده استفاده شد. آنالیز داده ها نشان داد در مناطق تفرجی و پیاده روی تراکم و تنوع پرندگان بالاتر از منطقه حفاظت شده است.
    کلید واژگان: تفرج, جنگل فندق لو, پرندگان, تنوع, تراکم}
    Sadeghi Ashrafis.*, Varasteh Moradyh., Aghili, S. M., Keivan Behjo, F
    With increasing of human populations using forest areas for recreation is increasing, which have impact on birds. Information about the impact of recreation on wildlife within national parks and reserves can be useful for the management of natural areas. This study delineated the effects of recreation activities on birds in the Fandoghlo forest. Indices of species diversity, density and participation birds with environment variables using spot sampling and ordination method was studied, then birds and environment variables to the radial distance of 25 m from each of the 90 sampling points were analyzed. To determine the density of birds and participation birds with environment, variables in three different treatments of the forest, spot sampling and increasing analysis methods were utilized. Data analysis showed in recreation areas the pedestrian density affect diversity of birds.
    Keywords: Recreation, Fandoghlo forest, Birds, Density, Diversity}
  • سارا تیموری، مجید مخدوم، جهانگیر فقهی، نادیا عباس زاده تهرانی
    با توجه به وجود عوامل متفاوت و پیچیدگی اثر گذاری آن ها بر سلامتی و پایداری جنگل های شهری، این تحقیق تلاش کرده است که با تفکیک مشخصه های اثر گذار در یک اکوسیستم و تقسیم بندی اکوسیستم جنگلی دست کاشت سرخه حصار به واحدهای همگن از لحاظ عوامل طبیعی (شیب، جهت، ارتفاع، عمق خاک) و عوامل انسانی (میزان آبیاری و شدت تفرج)، اثر آن ها بر پایداری اکوسیستم را مورد بررسی قرار دهد. کیفیت سوزنی برگان پارک که شامل کاج تهران، سرو نقره ای و زربین می باشند، مورد مطالعه قرار گرفت. معیارهای سنجش واحدهای همگن در این بررسی ارتفاع، رویه زمینی، قطر تاج، تقارن تاج و شادابی درختان، تراکم پوشش علفی و درجه تاج پوشش بودند. به منظور بررسی اثر تفرج بر کوبیدگی خاک، وزن مخصوص ظاهری و تخلخل خاک در دو عمق 0 - 15 و 15 - 30cm اندازه گیری شدند. نتایج تحلیل ها نشان داد که مجموعه ای از عوامل بر سلامتی و پایداری رویشگاه اثرگذار است، در حالی که که شیب و عمق خاک از مهم ترین فاکتورهای محدودکننده می باشند. در حقیقت، با کاهش عمق خاک و افزایش شیب و قرارگیری آن در آستانه بیشتر از 15 درصد، با اختصاص عرصه به کاربری تفرج متمرکز، رویشگاه به شدت به سوی ناپایدار شدن پیش خواهد رفت. در عین حال بررسی ها نشان دادند، گونه زربین در شرایط مشابه پایدارتر از دو گونه کاج تهران و سرو نقره ای عمل نموده است.
    کلید واژگان: پایداری, تفرج, جنگل شهری, شادابی, کوبیدگی خاک}
    Teimouris., Makhdoum, M. F., Feghhij., Abbaszadeh Tehrani, N.
    Due to the different factors and complexity of their effects on health and sustainability of urban forest, this study has been tried to determine the effective factors in ecosystem health by dividing Sorkhe Hesar man made forest park to homogeneous units according to natural factors (slope, aspect, high, soil depth) and human factors (amount of irrigation and outdoor recreation intensity). Conifers quality including Pinus eldarica, Cupressus arizonica and Cupressus sempervirens were studied. Evaluation criteria of homogeneous units were height, basal area, crown diameter, crown simultaneity, vitality, herbal layer density and canopy density. In order to study visitor Impact on soil compactness, soil block density and porosity were measured in both 0-15 and 15-30 depth of soil. Analyses of results showed complexity of factors have been affected on site health and sustainability, while slope and soil depth are the most important limiting factors. In fact with decreasing soil depth and increasing slope above 15 percent, to intensive recreation usage, would disropt ecosystem intensely. Also, researches showed that in the similar condition Cupressus sempervirens is more sustainable than Pinus eldarica and Cupressus arizonica.
    Keywords: Recreation, Soil compactness, Sustainability, Urban forest, Vitality}
  • علی رضایی، حسنعلی لقایی، حسین بری ابرقویی، علیرضا میکائیلی تبریزی
    زمینه و هدف
    این تحقیق در راستای معرفی معیارها و روش ها جهت طراحی فضاهای باز تفرجی علاوه بر اصول طراحی منظر در مناطق گرم و خشک فلات ایران با مطالعه موردی یزد می باشد. شناخت کامل عناصر اقلیمی این مناطق و نحوه تاثیر آن ها بر روی شرایط آسایش انسان در فضای باز، زمینه اولیه مطالعه را تشکیل داده، سپس به نحوه کاهش این تاثیرات و تعدیل آن پرداخته شد.
    روش بررسی
    با نظر سنجی در سطح شهر نسبت به تعیین عملکردهای فضاهای تفرجی یزدو ارتباط آن با فضای سبز پرداخته شد. نتایج نشان داد که تاج پوشش زیاد در تعدیل اقلیم و جذب مردم نقش دارد و همچنین وجود آب در فضاهای مورد علاقه مردم نقش اصلی را ایفا می کند. فضای منتخب مردم علاوه بر وجود برودت تبخیری ناشی از آب و گیاهان پوششی، ارجعیت موقعیت مکانی شیب شمالی دامنه کوه و علاقه به منظر بومی و کفپوش های آجری هماهنگ با بستر طبیعی بود. بدین ترتیب معیار های طراحی کاشت با گونه های گیاهی مناسب شکل گرفت که در جهت ایجاد یک میکر و اقلیم و یا مینیاتوری کردن فضای مرکزی به همراه کاهش جذب اشعه آفتاب می باشد.
    یافته ها و
    نتایج
    در انتها با تطبیق نتایج نظر سنجی و چگونگی تاثیر عناصر اقلیمی نتایجی به عنوان معیار همانند جهت گیری مناسب فضاهای باز و مسیرها و رعایت تناسبات مناسب این فضاهاو ایجاد شیب های مصنوعی شمالی در فضای مینیاتوری مرکزی برای گیاهان پوششی و خاص و استفاده از تکنیک های طراحی کاشت جهت ایجاد میکرو کلیما که از نتایج این تحقیق می باشد معرفی شد.
    کلید واژگان: مناطق گرم و خشک, طراحی منظر, تفرج, اقلیم آسایش, طراحی کاشت}
    Hosseinali Lakaei, Hossein Bari Abarghouei, Alireza Mekaeili Tabrizi, Ali Rezaei
    Aimes and
    Objectives
    This study introduces the parameters and methods of the construction of open joy lands in Yazd Province.
    Methods
    During the present project، for the identification of the climatic factors and their impact on the people in open places، the basic pattern of the project was constructed and the effect and decrease of these climatic factors was noted.
    Results
    The data of the functioning of open joy lands and their relation with the green areas was estimated according to the viewpoints of the Yazdian citizens. The results have shown that the covered joy lands have a great impact on the climatic changes and the people and the presence of water in such areas is of great interest for the people (40% of the views). The areas of interest of the people were abundance of water، shady trees، and sloppy regions of the northern mountains. The other thing of interest for the yazdian citizens was the presence of classical pathways covered with stone tiles or bricks، connected with the green land area (for the least absorption of sun rays). Another parameter was the miniaturization or creation of a natural climate via the growth of different plants to minimize the sun rays absorption.
    Conclusion
    The present results show that open joy lands should be constructed in such a way that they should have green areas and artificial sloppy regions، like those of northern areas، with different kinds of shady trees using different techniques of sowing to create a miniaturized climate.
    Keywords: Warm, dry regions, landscape design, recreation, soothing climate, sowing techniques}
  • مهدی حیدری، علی مهدوی *
    در این تحقیق تاثیر تغییر کاربری مناطق جنگلی به پارک های جنگلی بر شاخص های تنوع گونه ای علفی در پارک چقاسبز استان ایلام در ناحیه رویشی زاگرس بررسی شده است. به این منظور 3 منطقه 30 هکتاری درون پارک جنگلی شامل منطقه بدون تفرج، تفرج متوسط و تفرج شدید مشخص شد. جهت برداشت داده ها، در هر منطقه از 20 قطعه نمونه 400 مترمربعی به روش تصادفی سیستماتیک با ابعاد شبکه 150×100 متر استفاده شد. برای برداشت پوشش علفی، درصد پوشش هر گونه علفی در سطح 4 میکرو پلات 5/1×5/1 متری درون قطعه نمونه اصلی با استفاده از معیار دومین (درصد تاج پوشش) مشخص شد. سپس شاخص های تنوع گونه ای شانون-وینر و سیمپسون و غنای گونه ای محاسبه شد. از آزمون آماری دانکن برای مقایسه میانگین شاخص های تنوع گونه ای بین مناطق مختلف استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که در منطقه بدون تفرج، تفرج متوسط و تفرج شدید به ترتیب 29، 45 و 21 گونه علفی وجود دارد. تروفیت ها فرم رویشی غالب هر سه منطقه را تشکیل دادند. گونه های Asperula odorata،Centaurea irritans Wagentz.، Marrabium vulgare L.، Phlomis olivieri Benth.، Picnomon acarna (L.) Cass در منطقه تفرج شدید دیده نمی شوند. شاخص های تنوع گونه ای شانون و سیمپسون و غنای گونه ای در منطقه تفرج شدید، کمترین میزان بوده است، بنابراین افزایش شدید کاربری تفرجی در مناطق جنگلی باعث از بین رفتن گونه ها و کاهش تنوع گونه ای شده است.
    کلید واژگان: ایلام, پارک جنگلی, تفرج, تنوع گونه ای}
    Mehdi Heydari, Ali Mahdavi *
    In this study, the impact of land use change of forest areas to forest parks on species diversity indices in Chaghasabz Park (Ilam city) has been investigated. For this purpose, three regions in 30-hectare areas were considered, including the area, without, medium and intensive recreation. The field data were obtained using 20 sample plots with each plot covering an area of 400 m2 in a systematic random design (150 m×100 m) in each region. In order to record the herbaceous species, cover percentage for each herbaceous species was recorded in four micro-plots (1.5 m× 1.5 m) that were defined with Domin criterion. In order to evaluate plant diversity, biodiversity indices e.g. Shannon and Simpson and Maguran richness indices were computed. Also, for studying the comparison between the averages of plant diversity indices, Dunken analysis was used. The results showed that in areas without, average and intensive recreation, there were 29, 45 and 21 species respectively. Therophytes were dominant vegetative forms in all three areas. Asperula odorata, Centaurea irritans Wagentz. Marrabium vulgare L., Phlomis olivieri Benth. and Picnomon acarna (L.) Cass were not observed in intensive recreation region. The least shannon and Simpson diversity and richness indices were observed in intensive recreation region, but on the contrary, evenness index was substantial in intensive recreation. We concluded that intense increase of recreation in forest region might cause a loss species diversity.
    Keywords: Ilam, Forest Park, Recreation, Species diversity}
  • اکرم الملوک لاهیجانیان، رضا معلم
    مقدمه
    هدف از انجام این تحقیق بررسی فضاهای سبز شهری منطقه 22 تهران به عنوان یک پارک شهری، بازپیرائی، بهینه سازی کاربردی نودن اراضی اطراف آن، تجهیز و ساماندهی فضای سبز عمومی پارک می باشد، بطوری که ضمن توسعه و بهسازی فضاها و مراکز مناسب و کارا، پاسخگوئی به نیازهای مختلف شهروندان را به همراه داشته باشد و شرایط اکولوژیک این پارک مجموعه فضای سبز مورد نیاز شهروندان را فراهم آورد.
    روش بررسی
    با توجه به اهمیت فضاهای سبز شهری منطقه 22 تهران به عنوان منطقه ای نوپا و بکر و اولین منطقه ای که قبل از اسکان جمعیت، دارای برنامه ها و طرح های اسکان بوده، تفرجی پارک خرگوش دره مورد بررسی این تحقیق قرار گرفت این تحقیق یک مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی[1] است. مبتنی بر کسب حقایق و تجزیه و تحلیل علل آن می باشد.جهت برنامه ریزی منسجم برای تفرج تشهروندان و گروه های بازدید کننده و ارایه برنامه های تفرجی در پارک، پرسشنامه ای تنظیم و در محدوده آماری تحقیق توزیع شد. با توجه به زمان مراجعه استفاده کنندگان و انگیزه مراجعه، و مطلوبیت فضای سبز شناخته شده مورد استفاده شهروندان اطلاعات مورد نظر بدست آمد. و نظرات حاصل از آن در یک برنامه منسجم و همه جانبه بدست امد و در برنامه های توسعه پارک در جهت رفع نیاز شهروندان بکار گرفته شد. استخراج و طبقه بندی اطلاعات، محاسبات آماری، ترسیم نمودارهای مورد نیاز بوسیله برنامه Excel انجام گردید.
    نتایج
    حقیق نشان داد مدیریت، احیا و بازسازی پارک ضرورت دارد شرایط پارک با توجه به امکانات و محدودیت های موجود باید مرمت شود. نقش و عملکرد شهری این پارک افزایش یابد و ماهیت جنگلی پارک به سمت یک پارک.شهری تغییر کاربری دهد. یکی از ویژگی های مهم احیاء و بهسازی و طراحی پارک جنگلی خرگوش دره ساماندهی مراحل مختلف اجرایی توسعه می باشد که عمده ترین آن رفع بخشی از کمبودهای فضای سبز و همگانی شهر تهران به کمک استفاده از قابلیتهای این فضای سبز (نظیر بهبود شرایط اقلیمی، کاهش آلودگی هوا، ایجاد مرکز تفرج و تفریح، و...) از یک طرف و تلفیق استخوان بندی منطقه 22 با دخالت دادن عناصر متنوع طبیعی آن در جهت تعریف و مشخص نمودن محدوده های منطقه، تعریف و تقویت حس جهت یابی و مکان یابی مراکز مسکونی، محل کار، تفریح و استراحت، کاستن فشار زندگی شهروندان و کمک به ایجاد آرامش، کاهش آلودگی های هوا، صوتی و بصری منطقه و تلفیق شهر و بیرون شهر و ادغام فضای ساخته شده و فضای سبزطبیعی در جهت تعریف مرز زنده شهر در منطقه 22 می باشد.
    کلید واژگان: فضای سبز شهری, پارک خرگوش دره, شرایط اکولوژیک, تفرج, احیا و بازسازی}
    Akramolmolok Lahijanian, Reza Moallem
    Background
    The aim of the study is land scape green urban park survey as a citizen park. So recreation, rehabilitation and reconstruction, optimize the applicable surrounding areas, so the developing, equipment and improvement of spaces and centers was considered in the region 22 in Tehran. So according to this study, developing and improvement of spaces and appropriate and efficient centers meet different needs of citizens. Ecological conditions of this park prepare needs of citizens in green space.
    Method
    The region 22 in Tehran is one of new established area and the first place have had plans and designs for residency of people, so: Rabbit Valley Park selected for this survey. This research is descriptive study based on collecting and data analyses. In order to understand needs of citizens in park, one questionnaire distributed amongst visitors. The questions were including numbers of visits of park, needs of services, needs of pleasures and so on. Then according to the gathered data, analysis of the data, charts and bars histograms is done by Excel and SPSS programs. The
    Results
    According to the found suggestions were as bellows: management of park should have plan and planning, recreation and reengineering in park is necessary, condition of the park due to the possibilities and limitations of the park should be repaired, creating a center for recreation and entertainment should establish, the space of park should increase, the park should develop, sports and games sights should be implemented inside the park. Access to sanitation should be equiped for people. Lights should be prepared in the direction the park., park should be prepared by relaxation and pollution should be reduces and sounds, audio-visual should be prepared in the park.
    Keywords: urban green spaces, parks Rabbit Valley, ecological conditions, recreation, rehabilitation, reconstruction}
  • داوود مافی غلامی، نبی الله یار علی، کرم نوری کمری
    زمینه و هدف
    با توجه به تقاضای روز افزون مردم به تفرجگاه ها و مراکز تفریحی، تحلیل های اقتصادی و اجتماعی و بررسی کامل خواسته های مردم جهت فراهم آوردن امکانات و تسهیلات لازم، امری ضروری است.
    روش بررسی
    در این تحقیق از روش هزینه سفر منطقه ای(Z.T.C.M)، جهت ارزشگذاری تفرجی آبشار کوهرنگ، استفاده گردید. این روش بر مبنای استفاده از نقشه، دیدگاه و خصوصیات اقتصادی-اجتماعی بازدیدکنندگان ار تفرجگاه و نیز افزایش هزینه و مسافت دسترسی به منطقه می باشد.
    نتایج
    اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه های پر شده توسط بازدیدکنندگان، محاسبات آماری براساس پراکنش خواستگاه بازدیدکنندگان و تخمین هزینه های سفر نشان داد که ارزش تفرجگاهی آبشار کوهرنگ برابر با 156377600 است. ارزش های پولی به دست آمده برای این تفرجگاه، به موقعیت برتر طبیعی و چشم اندازهای زیبای پیرامون آن، نسبت داده شد. نتایج نشان داد که متغیرهایی مانند سن، سطح سواد و مقدار درآمد ماهانه بازدیدکنندگان دارای تاثیر چشمگیری بر استفاده از تفرجگاه ها داشتند. بررسی سطح درآمد ماهانه بازدیدکنندگان نشان داد که میان این متغیر و تعداد روزهای بازدید از تفرجگاه و نیز تمایل به پرداخت ورودیه، همبستگی بالایی وجود داشت. نتایج همچنین نشان داد که سطح تحصیلات نیز نقش مهمی در جذب گردشگران آبشار کوهرنگ داشت؛ چنانکه بیشترین تعداد بازدیدکنندگان دارای تحصیلات دانشگاهی بودند. سطح سواد رابطه مستقیم با میزان درآمد دارد؛ چنانکه با افزایش سطح تحصیلات، فرصت های فراغتی افراد نیز افزایش می یابد. بررسی مطالعات انجام شده در برخی از تفرجگاه های کشور نشان می دهد که این مناطق برای نوجوانان تا میانسالان از جاذبه بیشتری برخوردارند اما نتایج ما نشان داد که بیشترین تعداد بازدیدکنندگان 25 درصد) در محدوده سنی 34-30 سال قرار داشتند. نتایج حاصل از این تحقیق، اطلاعات ارزشمندی را جهت دستیابی ارتقاء سطح تفرجگاهی این آبشار فراهم می آورد.
    کلید واژگان: آبشار کوهرنگ, تفرج, ارزشگذاری اقتصادی, تفرجی, روش هزینه سفر منطقه ای (Z, T, C, M)}
    Davood Mafi Gholami, Nabiollah Yarali, Akram Nouri Kamari
    Introduction
    According to daily increasing request of people for promenades and recreational centers, social and economic analysis and full review of people requirements is a key factor in providing required facilities.
    Materials And Methods
    In this study, Zonal Travel Costs Method (Z.T.C.M) was used for recreational valuation of Koohrang waterfall. This method is based on map, overview, socialeconomical characteristics of visitors of promenades and also increasing in cost and distant from region.
    Results
    Obtained data from completed questionnaire by visitors, statistical calculations regarding to distribution of visitors and estimating travel costs showed that the recreational value of Koohrang waterfall is 156.377.600.000 Iranian Rials. Money making value depends on the best natural location and beautiful sights around it. Results showed that variables like age, education and amount of visitor’s income had significant impacts on use of promenades. Investigating amount of visitor’s income showed strong correlation between this variable and number of visited days of promenade and also their interest to pay entrance charges. It also showed that level of education has a key role in absorbing visitors for Koohrang waterfall as most of the visitors were university graduates. Level of advantage has direct relation with income, as relief times of people would increase by increasing level of education. Investigation of studying in some promenades of the country showed that there are more interest among teenagers and middle ages but our results showed most of the visitors 25%) were in the range of 30-34. Results provided some valuable information to graduate promenade level of Koohrang waterfall.
    Keywords: Koohrang waterfall, Recreation, Recreational, Economic valuation, Zonal Travel Cost Method (Z.T.C.M)}
  • سیدعلی جوزی، سحر رضایان، کاوه آقامیری
    منطقه حفاظت شده ورجین با مساحت 26907 هکتار، منطقه ای است کوهستانی که در بخش لواسانات و رودبار قصران از توابع شهرستان شمیرانات واقع شده است. این منطقه به دلیل جاذبه های طبیعی و نزدیکی آن به کلان شهر تهران از جمله عرصه هایی است که واجد توان مناسب جهت توسعه کاربری گردشگری است. این مطالعه با هدف تعیین توان محیط زیستی منطقه به منظور استقرار کاربری گردشگری به انجام رسیده است. بدین منظور پس از شناسایی منابع اکولوژیکی عرصه تحت بررسی در مقیاس 1:100000، اطلاعات لایه های نقشه ای به محیط نرم افزار9.2 Arc GIS معرفی شد. با عنایت به این که برای استقرار کاربری توریسم به ارزیابی همزمان چندین معیار یا متغیر نیاز است، در این پژوهش از روش ارزیابی چند معیاره مکانی(SMCEM) استفاده گردید. بدین منظور، نخست به تولید نقشه های معیار و استاندارد سازی آن ها مبادرت شد. این مهم با کمک روش فازی و توابع S شکل به انجام رسید. در مجموع از اطلاعات شانزده لایه به عنوان نقشه های معیار برای سنجش توان کاربری تفرج گسترده و هفده لایه برای ارزیابی مکانی کاربری تفرج متمرکز استفاده شد. کار وزن دهی به معیارها با توجه به نوع کاربری ها، با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) در محیط نرم افزار Expert Choice به انجام رسید. در ادامه رابطه ریاضی توسعه کاربری های تفرج گسترده و متمرکز استخراج شد. با هدف تحلیل تناسب سرزمین برای توسعه کاربری های مورد انتظار از روش ترکیب خطی وزن دار استفاده و نقشه نهایی کاربری های تفرج گسترده و متمرکز از روی هم گذاری اطلاعات نقشه های معیار تولید گردید. نتایج این مطالعه نشان می دهد در حدود 46/4641 هکتار معادل 25/17 % از منطقه حفاظت شده ورجین برای توسعه کاربری تفرج گسترده دارای شرایط مناسب(امتیاز بالاتر از 200) و در عین حال حدود 12/7 % معادل 78/1915 هکتار از این منطقه نیز واجد شرایط ایده آل (امتیاز بیشتر از 200) جهت توسعه کاربری تفرج متمرکز است.
    کلید واژگان: ارزیابی توان محیط زیستی, تفرج, سامانه اطلاعات جغرافیایی, روش ارزیابی چند معیاره مکانی, منطقه حفاظت شده ورجین, استان تهران}
    Seyed Ali Jozi, Sahar Rezaian, Kaveh Aghamiri
    Varjin Protected area is an estimated 26907 hectares of mountainous terrain located in Lavasanat and Roodbar Ghasran, districts in the Northeast of Tehran. Owing to its spectacular nature and its proximity to Tehran, Varjin protected area is considered to be an area with rich potentials for implementation of Tourism. The present study was an attempt to carefully examine the environmental capability of the area to further its extensive and centralized applicability. To do so, after detecting the ecological resources of the protected area (scale 1/100000) the obtained data was introduced to Arc GIS 9.2 software. Since implementation and applicability of outdoor recreation necessitated synchronized evaluation of numerous criteria or variables, the study utilized spatial multi criteria evaluation method (SMCEM). And therefore, the initial attempts focused on preparation and standardization of the criteria maps. Fuzzy expert system and s-shaped functions were used for the purpose of the study. Overall, data were obtained through sixteen layers as criteria maps for extensive outdoor recreation capability evaluation and seventeen layers for spatial evaluation of centralized outdoor recreation. Using Expert Choice software, analytical hierarchy process was conducted to load the criteria in relation to the type of applications. Then, the mathematical relationship of the extensive and centralized outdoor recreation was extracted. To analyze land proportion for the development of the expected applications, combined loaded linear method was utilized and the final map of extensive versus centralized applications were represented on the criteria maps data. The results show that nearly 4641.46 hectares (approximately %17.25) of Varjin protected area has suitable extensive outdoor recreation implementation, while nearly 1915.78 hectares (approximately %7.12) has the ideal conditions for centralized outdoor recreation development.
    Keywords: Evaluation of Environmental Capability, out door Recreation, Geographical Information System, Spatial Multi Criteria Evaluation Method, Varjin Protected Area, Tehran Province}
  • علی ترابیان، امیرحسام حسنی، سمیرا ایزدپناه
    با توجه به این که رودخانه های کرج و جاجرود نه تنها به عنوان منابع مهم تامین کننده آب شرب مصرفی تهران به شمار می ایند، بلکه به دلیل مناسب بودن آب و هوای منطقه و موقعیت جغرافیایی آن و استقبال روزافزون مردم برای انجام مسافرت های تفرجی، این دو رودخانه محل مناسبی برای انجام فعالیت های تفرجی محسوب می شوند.
    در این تحقیق، با بررسی نتایج حاصل از آزمایش های فیزیکی، شیمیایی، باکتریولوژیکی، آلاینده های کمیاب (فلزات سنگین) آب رودخانه های کرج و جاجرود در طول سال های مطالعاتی (فروردین 81 لغایت اسفند 82) در بیست ایستگاه از مسیر رودخانه کرج و بیست و سه ایستگاه از مسیر رودخانه جاجرود که تقریبا هر ماه طبق یک برنامه منظم توسط آزمایشگاه اب و فاضلاب تهران انجام می گیرد و نیز بررسی استانداردهای فعالیت های تفرجی در کشورهای مختلف و مقایسه تطبیقی پارامترهای موجود در هر کدام از استانداردها با داده های موجود در هر ایستگاه، وضعیت کیفیت آب این دو رودخانه در مورد فعالیت های تفرجی مختلف، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق مبین این نکته است که شاخص های مورد توجه در اکثر استانداردها برای تفرج تماسی اولیه و ثانویه، دما، pH، اکسیژن محلول، BOD، کلیفرم مدفوعی و کلیفرم کل می باشد. این بررسی نشان می دهد که این دو رودخانه از نظر پارامترهای فیزیکی، شیمیایی در فعالیت های تفرجی اولیه و ثانویه مشکل قابل ملاحظه ای ندارند.
    در بررسی های انجام یافته مشخص شد که معضل مهم هر دو رودخانه بالابودن میزان کلیفرم مدفوعی، کلیفرم کل و استرپتوکوک های مدفوعی نسبت به مقادیر موجود در استانداردهای تفرجی کشورهای مختلف می باشد و مقدار آن در رودخانه جاجرود به مراتب بیشتر است. این مساله بیانگر تخلیه بیش از حد فاضلاب های انسانی است. بنابراین مقادیر بسیار بالای شاخص های ذکر شده باعث می شود تا این دو رودخانه بزرگ عملا برای مصارف تفرجی اولیه مانند شنا، آبتنی، غواصی و... و مصارف تفرجی ثانویه مانند موج سواری، قایقرانی و ماهیگیری و... غیر قابل استفاده باشد.
    کلید واژگان: تفرج, تماس اولیه, تماس ثانویه, کلیفرم مدفوعی, کلیفرم کل}
    Ali Torabian, Amir Hessam Hassani, Samira Izad Panah
    Karaj and Jajrood rivers are two major rivers in our country and they are suitable for fishing, swimming and other water sports activities. In recent year, young enthusiasts of water sports have been increased because of young generation of our country.In this research, the results of monthly tests reports (Tehran wastewater and water laboratory) including physical, chemical, bacteriological, rare pollutants (heavy metals) tests surveyed in twenty stations of Karaj River and twenty-three stations of Jajrood River from April 2002 to March 2003. On the basis of comparing of stations data with approved recreation activities standards in different countries and current comparative parameters, determining recreational status of mentioned rivers due to water quality has been achieved. The researches on recreational activities have recognized considerable indices of the related standards for primary contact (direct) and secondary contact (indirect) such as temperature, pH, dissolved oxygen, BOD, excrement coli form and total coli form. In general, this study shows that physical and chemical parameters seem to have fewer problems than the others. It is important to note that contamination of both rivers such as excremental coli form, total coli form and excremental streptococcus is higher than recreation standards. In fact, the maximum contaminant level has detected in Jajrood River because of the municipality waste water (household toilets) discharges. The mentioned indices are the measurement resources for recreational activities in the world especially in Iran. The level of contaminants in the water of both rivers exceeds the related standards which results not being suitable and applicable for primary recreation (swimming, bathing and diving) and secondary recreation (Windsurfing, Power Boating, and fishing).
  • علیرضا میکائیلی تبریزی، شهرزاد مهرمند
    نیازها و ویژگی های کلان تهران از نظر محیط زیستی و نیاز به توسعه مناطق تفرجی- فراغتی، ضرورت پیش بینی اهداف و برنامه ریزی ویژه ای را برای اجرای طرحهای توسعه و احیای منابع طبیعی را می طلبد. روند تخریب محیط زیست در مناطق کوهستانی، بویژه در دامنه جنوبی البرز در کنار عواملی مانند موقعیت جغرافیایی، رشد جمعیت و توسعه شهری و نیاز به گذران اوقات فراغت و رهایی از تنش های روزمره، اهمیت این منطقه را بیش تر نمایان ساخته. از این رو شایسته است طراحی چنین فضاهایی در چارچوب طرحی نظام مند و اصولی هدایت شود. هدف این تحقیق، ارائه راهکارهای طراحی پایدار سیمای کوهستانی و امکان توسعه در قالب کالبدی- عملکردی است. حفظ میراث طبیعی، توسعه گردشگری با تاکید بر حفظ و ارتقای کیفیت محیطی و ایجاد محیط مطلوب برای تحقیق و تفرج از جمله اهداف طراحی این محیط ها می تواند باشد. نتایج قابل پیش بینی، کاهش تعارض در مناطق بکر با استفاده از روش زون بندی و با تاکید بر حفظ و توسعه کیفیت طبیعی و نگه داری زیستگاه ها و تقلیل تعارضات منفی انسانی در سطح منطقه ای است. برای دستیابی به اهداف حفاظت و در نهایت رسیدن به اصولی برای گردشگری پایدار و ارایه الگویی برای طراحی با حداقل خسارت به طبیعت و درنتیجه رسیدن به طراحی پایدار همراه با در نظر گرفتن ملاحظات محیطی منطقه، مد نظر است. در گام آخر با انطباق یافته های تحقیق، طرح راهبردی پارک طبیعت کوهسار- تهران با هدف رعایت اصول طراحی پایدار، توسعه گردشگری، ارتقای کیفیت محیطی و در نهایت با انتخاب گزینه بهینه، طراحی و ارایه طرح بخشی صورت پذیرفت.
    کلید واژگان: البرز جنوبی, تفرج, کیفیت محیطی, طراحی, پارک طبیعت کوهسار}
    Mikaeili, A.R., Mehrmand, Sh
    The needs and characteristics of Tehran Metropolitan and developing recreational areas require goal setting and special planning from various view points. Regarding the destroying process in mountainous regions, especially in south Alborz (Koohsar Nature Park), makes the importance of the region obvious. So, it's better to plan such areas in a systematic and fundamental framework.The purpose of this research is to provide principle and solutions for sustainable mountainous landscape planning, and their probable development. Preservation and promotion of natural heritage and tourism enhancement, emphasizing on environmental quality, is among planning goals of such environments.The expected results of the research are: conflict mitigation on intact areas using zoning procedure emphasizing on reduction of negative human conflicts. We considered model making for planning with the least environment destroying, and for sustainable tourism planning and finally to achieve tourism planning principles. Then, we compared the research findings and provided strategic plan (the best planning option) of Koohsar Natural Park aiming at observing sustainable planning principles, tourism development, and environment quality promotion.Key words Mountainous Recreation, Preservation, Environment, Landscape Design, Natural Park, Koohsar.Sustainable Design of Mountainous Valleys for Outdoor Recreation (Case Study: Koohsar Natural Park of Tehran) Mikaeili,A.R. 1, Mehrmand,Sh. *21-Assoc. Prof., Landscape Arch., Dept. of Environment, Gorgan University of Agricultural Sic. & Natural Res. [email protected] M.Sc. Graduate, Environmental Design Engineering, Graduated Faculty of Environment, University of Tehran Received: March, 2010 Accepted: Nov., 2010AbstractThe needs and characteristics of Tehran Metropolitan and developing recreational areas require goal setting and special planning from various view points. Regarding the destroying process in mountainous regions, especially in south Alborz (Koohsar Nature Park), makes the importance of the region obvious. So, it's better to plan such areas in a systematic and fundamental framework.The purpose of this research is to provide principle and solutions for sustainable mountainous landscape planning, and their probable development. Preservation and promotion of natural heritage and tourism enhancement, emphasizing on environmental quality, is among planning goals of such environments.The expected results of the research are: conflict mitigation on intact areas using zoning procedure emphasizing on reduction of negative human conflicts. We considered model making for planning with the least environment destroying, and for sustainable tourism planning and finally to achieve tourism planning principles. Then, we compared the research findings and provided strategic plan (the best planning option) of Koohsar Natural Park aiming at observing sustainable planning principles, tourism development, and environment quality promotion.
  • داوود مافی غلامی، نبی الله یارعلی
    به طور کلی ارزش های اقتصادی منابع زیست محیطی شامل ارزش های مصرفی و غیرمصرفی است و تالابها نیز با دارا بودن طیف گسترده ای از کارکردها، دارای ارزش های ذکرشده هستند. برای ارزشگذاری این کارکردها روش های مختلفی مانند روش هزینه سفر، روش ارزشگذاری مشروط، روش هزینه جایگزین و روش هزینه فرصت وجود دارد. از میان این روش ها، دو روش هزینه سفر و ارزشگذاری مشروط برای برآورد ارزش های غیرمصرفی تالاب مناسب هستند. در این مطالعه جهت ارزشگذاری تفرجی تالاب بین المللی چغاخور از روش هزینه سفر استفاده شد. نتایج نشان داد که متغیرهایی مانند سن، سطح سواد و مقدار درآمد ماهانه بازدیدکنندگان دارای تاثیر چشمگیری بر استفاده از تفرجگاه ها داشتند. بررسی سطح درآمد ماهانه بازدیدکنندگان نشان داد که میان این متغیر و تعداد روزهای بازدید از تفرجگاه و نیز تمایل به پرداخت ورودیه، همبستگی بالایی وجود داشت. این نتایج بدست آمده چندان دور از انتظار نبود؛ چنانکه نتایج مشابهی برای پارک های ایالات متحده بدست آمده است. نتایج همچنین نشان داد که سطح تحصیلات نیز نقش مهمی در جذب گردشگران تالاب چغاخور داشت؛ چنانکه بیشترین تعداد بازدیدکنندگان دارای تحصیلات دانشگاهی بودند. سطح سواد رابطه مستقیم با میزان درآمد دارد؛ چنانکه با افزایش سطح تحصیلات، فرصت های فراغتی افراد نیز افزایش می یابد. بررسی مطالعات انجام شده در برخی از تفرجگاه های کشور نشان می دهد که این مناطق برای نوجوانان تا میانسالان از جاذبه بیشتری برخوردارند اما نتایج ما نشان داد که بیشترین تعداد بازدیدکنندگان (28 درصد) در محدوده سنی 34-30 سال قرار داشتند. ارزش تفرجی روزانه بالای تالاب که در تابستان 1387 محاسبه شد، با تحقیق مشابه برای تالاب انزلی که در سال 1385 انجام گرفته است، قابل مقایسه است این ارزش برای دو تالاب فوق به ترتیب حدود 44 و 12 میلیون تومان برآورد شد. حتی با احتساب نرخ تورم در فاصله زمانی این دو تحقیق، نتایج نشان دهنده لزوم توجه بیشتر و تدوین طرح جامع توسعه گردشگری تالاب چغاخور است.
    کلید واژگان: تالاب چغاخور, تفرج, ارزشگذاری اقتصادی, روش هزینه سفر منطقه ای, ارزشگذاری تفرجگاهی}
    According to performed classification by Ramsar convention (1971), Choghakhor is one of the most valuable wetlands of Iran. Despite of high abilities of perspective and variation of habitats, tourism valuations are not considered. In this study, promenade valuation Choghakhor wetland was estimated by using Zonal travel cost method. These methods is based on using map, sight, social-economical characteristics of visitors and also increase in cost and distant to area. Therefore by considering the wetland as the centre, 9 concentric circles with constant distances of 150 km were drawn around it which covers the whole country. After that population in each area was calculated by using existing map and statistics. In the next step by using completed questionnaire by viewers, social and economical data were derived and analyzed. According to existing data relation between travel cost and number of visitors was concluded. Then new number of visitors regarding to increasing costs was calculated by considering various inputs and adding them to total amount of available costs and request curve of wetland was drawn. Calculations showed that Choghakhor wetland has high promenade-economic value. Money making value depends on best natural location and beautiful sight around it. Concluded results from this study provided some valuable information to reach protection and graduation goals level of promenade of wetland without any harm to its ecosystem.
  • عباس اسماعیلی ساری، نگین لطیفی اسکویی
    پارک جنگلی عون بن علی با ارایه سطوح مختلفی از خدمات زیست محیطی برای مردم، در شمال شهر تبریز واقع شده است. این خدمات دارای ارزش های اقتصادی هستند که غالبا برآورد آن ها با معیارهای عادی مشکل می باشد، زیرا درآمد مالی مستقیم ایجاد نمی کنند، اما منافعی مانند افزایش کیفیت زندگی و فرصت های تفرجی را در بر دارند، که عمدتا با لحاظ نمودن برخی از شاخص ها می توان ارزش اقتصادی آن ها را برآورد نمود. در این تحقیق، جهت شناسایی ارزش اقتصادی – تفرجی پارک جنگلی عون بن علی از روش کلاوسون استفاده شده است. این روش بر مبنای برآوردرابطه بین تعداد بازدیدکنندگان و میانگین بعد مسافت اماکن مسکونی این افراد از پارک و همچنین بر اساس استفاده از نقشه، ترجیحات و خصوصیات اقتصادی و اجتماعی بازدیدکنندگان پارک و ورابطه بین هزینه دسترسی وتعداد بازدیدکنندگان با در نظر گرفتن اطلاعات موجود می باشد. سپس منحنی تقاضا با در نظر گرفتن ورودیه های فرضی و نسبت جدید مراجعه کنندگان بر مبنای پرسش نامه ها ترسیم گردیده است. محاسبات انجام شده نشان می دهد، ارزش اقتصادی – تفرجی پارک جنگلی عون بن علی در هر روز 125081000 ریال می باشد. همچنین نتایج به دست آمده آشکار می سازد، که اکثریت بازدیدکنندگان پارک در سطوح سنی 30-20 سال قرار دارند، 40 درصد بازدیدکنندگان حداقل مدرک تحصیلی خود را دیپلم ذکر نموده و 9/31 درصد مراجعین دارای درآمد ماهیانه 200-100 هزار تومان می باشند.
    کلید واژگان: پارک جنگلی, ارزش اقتصادی - تفرجی, منحنی تقاضا, خدمات زیست محیطی, تفرج, ورودیه, تبریز}
  • علیرضا میکائیلی، زهره کیازاده
    اکوپارک، محیطی است که در آن فعالیت های تفرجی، همگام با شناسایی و چگونگی برخورد با مسایل زیست محیطی از جنبه های گوناگون آموزش همگانی صورت می گیرد. فرضیه اصلی طراحی اکوپارک فراهم آوردن پشتوانه های اقتصادی، علمی و زیست محیطی مناسب برای آموزش عمومی و ایجاد فرهنگ صحیح محیط زیستی می باشد.
    با توجه به زمینه ها و روند توسعه در کشور و با توجه به مشکلات زیست محیطی موجود و نیز تاثیرات ازدیاد روز افزون جمعیت و رشد پرشتاب فن آوری و در پی آن افزایش مصرف و تولید انواع زباله و پساب های خانگی و صنعتی، ضرورت طراحی و اجرای اکوپارک اجتناب ناپذیر دیده می شود. بنابر این با تکیه بر قابلیت های موجود و کاربری های متنوع و مفید اکوپارک، تاسیس این گونه فضاهای تفرجی زیست محیطی شهری برای حرکت در جهت توسعه پایدار شهری لازم بوده و با توجه به نکاتی از قبیل: تعیین اهداف هر طرح و تطابق آن با اهداف زیست محیطی، همخوانی فعالیت ها با یکدیگر، استفاده از امکانات و موقعیت های مکانی، اجتماعی و مدیریتی برای مطرح نمودن کاربری های فراغتی- آموزشی، توصیه می گردد. در راستای پاسخ به موارد ذکر شده، محدوده فعلی پارک پردیسان در شمال غرب تهران به منظور مطالعه و تدوین ضوابط طراحی اکوپارک انتخاب شده است. برای این منظور ضمن بررسی های میدانی و نیز مطالعه نمونه های موجود در جهان سعی شده است تا این اصول و ضوابط از یک همسویی جهانشمول و علمی برخوردار باشد و طراحی نهایی پارک در این راستا صورت پذیرفت.
    کلید واژگان: پارک صنعتی, اکوپارک, مهندسی اکولوژی, طراحی منظر, تفرج}
  • حمید گشتاسب میگونی، بهمن شمس، بهاره چشمه خاور

    تحقیق حاضر حاصل یک سال مطالعه میدانی است که جهت ارزشیابی نیازهای تفرجگاهی مردمی که از پارک جنگلی سی سنگان بازدید نموده اند صورت پذیرفت . دراین تحقیق از روش کلاوسون که یکی ازمتداول ترین روش های بررسی تفرجگاه ها در جهان است و برای ارزشیابی انواع سیستم های تفریحی به کار گرفته می شود جهت آگاه شدن از نظرات مردم بهره جسته و با تنظیم پرسشنامه هایی ازنوع خود ایفا اقدام به بررسی گردید . پرسشنامه باتعداد 21 سوال تنظیم و با تکمیل 2500 نسخه از آن از طریق توزیع و مصاحبه حضوری به مدت یک سال از تیرماه تابستان 1384 تا اواخر خرداد ماه 1385 به طول انجامید. توزیع پرسشنامه ها در طول سال به گونه ای بوده است که روزهای تعطیل ، اواسط و اوایل هفته را در هر فصل تحت پوشش قرار می داد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مردها و متاهلین بیشترین افراد بازدید کننده را تشکیل می دهند.اکثر بازدید کنندگان از قشر تحصیلکرده جامعه می باشند که از نظر مالی وضعیت متوسط و خوبی داشته و در دستگاه دولت و بخش خصوصی اشتغال دارند. بیشتر بازدید کنندگان در کلاس سنی 40-20 سال قرار دارند و اغلب آنها در فصول بهار و تابستان از این پارک بازدید می نمایند. استفاده کنندگان غالبا به صورت گروهی به پارک می آیند و بیشتر آنها مایلند که اوقات فراغت خود را در مناطق جنگلی یا کنار دریا بگذرانند. حفظ حالت طبیعی پارک، عدم وجود تاسیسات و تسهیلات مناسب و ناکافی بودن امکانات موجود در پارک مورد تایید اغلب افراد بازدید کننده بوده است. برای بهبود امکانات پارک، اکثر بازدید کنندگان مایل به پرداخت ورودیه هستند و تقریبا تمام گردشگران تاکید به رسیدگی پارک ازنظر بهداشتی دارند.

    کلید واژگان: تفرج, آراء بازدید کننده, پارک جنگلی, سی سنگان, پرسشنامه}
    Hamid Goshtasb Maygooni, Bahman Shams, Bahareh Cheshmeh Khavar

    This is a one year field study to evaluate the recreational requirements of the Sysangan forest park in northern part of IRAN,adjacent to the Caspian Sea. In this study, CLAWSOON (1959) method of site evaluation has been adopted. About 2500 questionaries, with 21 question in each,have been distributed among the visitors of park,during weekends &holidays,in a period of one years(june 2005-july 2006).The data so collected shows that,families and men are the major visitors of the ranging in age from 20 to 40 years old.It also shows that most of these visitors are from middle class having some sort of higher educations,working in government or private sectors.They visit the park in groups,prefering the forest and sea sides. Unadequate facilities of the park and protection of it in its natural status were among the visitors requests.Most of them believed that levying an entrance fee will promote the safty & facilities of the Sysangn park.

نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال